Οικονομικό Σπουδαστήρι

Οικονομικό Σπουδαστήρι
Γι'Αυτούς που Θέλουν Εξειδίκευση

Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2016

Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος - Take the money and run 15/1

Στην εκπομπή Take the money and run 15/1/2016 στις 20:00 προσκεκλημένος είναι ο γνωστός πολιτικός και διπλωματικός συντάκτης Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος

Μαζί με τη Φωτεινή Μαστρογιάννη θα συζητήσουν για τα πολιτικά τεκταινόμενα και τη διεθνή θέση της Ελλάδας όπως αυτή εξελίσσεται.

Την εκπομπή μπορείτε να παρακολουθήσετε ζωντανά στον παρακάτω σύνδεσμο:



Όλες τις προηγούμενες εκπομπές Take the money and run μπορείτε να παρακολουθήσετε στο κανάλι του YouTube Fotini Mastroyanni.


Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2016

Take the money & run - Δημήτρης Πατέλης «Εάν οι λαοί πάρουν τις τύχες στα χέρια τους, δεν μπορεί τίποτα να τους σταματήσει»

Στην εκπομπή Take the money and run, προσκεκλημένος της Φωτεινής Μαστρογιάννη ήταν ο αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας και Ιστορίας της Επιστήμης του Πολυτεχνείου Κρήτης, κος Δημήτρης Πατέλης.


Σύμφωνα με τον κο Πατέλη το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης, όπως αυτή συντελείται στις μέρες μας, είναι το αποτέλεσμα του νεοφιλελευθερισμού ο οποίος έχει πάρει φασίζουσες μορφές, εάν όχι απροκάλυπτα φασιστικές. Κάποιοι μίλησαν για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου χωριού στα πλαίσια του οποίου υπάρχει μία «αγαπητική» σχέση μεταξύ των χωρών. Προφανώς η σχέση αυτή βρίσκεται στην απόλυτη φαντασία κάποιων.

Από τη μία υπάρχει η θρησκευτική, λατρευτική αντίληψη ότι η παγκοσμιοποίηση είναι ο παράδεισος από την άλλη στον αντίποδα αυτής της αντίληψης βρίσκεται ένα ρεύμα το οποίο αντιμετωπίζει την παγκοσμιοποίηση ως μυστικιστικό, χθόνιο κακό. Η αλήθεια δεν βρίσκεται ούτε στη μία ούτε στην άλλη πλευρά.


Η παγκοσμιοποίηση είναι ένα επίπεδο ανάπτυξης της κοινωνίας που έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που δεν έχουν ξαναϋπάρξει. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι αντιφατικά. Είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται σε τέτοια έκταση, ένταση και βάθος αυτό το φαινόμενο.
Σήμερα ζούμε το στάδιο της προσπάθειας υποταγής της ανθρωπότητας στους ισχυρούς μονοπωλιακούς ομίλους που έχουν ως στόχο την τιθάσευση της ανθρωπότητας για τα δικά τους ιδιοτελή συμφέροντα. Η οικονομική πολιτική επιβάλλεται με βάναυσους τρόπους όπως είναι η μορφή αποικιοποίησης που υφίσταται ο Ελληνικός λαός με τα μνημόνια κτλ. Θα λέγαμε ότι είναι μία μορφή κοινωνικού και οικονομικού πολέμου εναντίον των λαών και η Ελλάδα βρίσκεται, σήμερα, στο επίκεντρο αυτού του πολέμου.

Τις τελευταίες δεκαετίες έχει αναπτυχθεί μία παγκόσμια κεφαλαιοκρατία με δεδομένα χαρακτηριστικά.  Ο άνθρωπος πλέον είναι τύποις ελεύθερος. Η κοινωνία έχει διχαστεί – από τη μία βρίσκονται αυτοί που δεν έχουν πόρους από την άλλη είναι αυτοί, που είναι και οι πολύ λιγότεροι, που κατέχουν τα κεφαλαιουχικά αγαθά.  Το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας πρέπει να εργάζεται για τους κεφαλαιούχους για να έχει τα προς το ζην με τη μορφή της εξαρτημένης, μισθωτής εργασίας που είναι ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη μορφή εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και στην οποία εδράζεται η κεφαλαιοκρατία.




 Οι μεγάλοι πολυεθνικοί όμιλοι, οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει τεράστια συσσώρευση κεφαλαίου σε πλανητική κλίμακα, έχουν προσλάβει διαστάσεις που υπερβαίνουν την ισχύ χωρών. Οι σχέσεις ιδιοκτησίας έχουν πλέον πολυεπίπεδη διάρθρωση υπό μορφή πυραμίδας. Στη βάση της πυραμίδας είναι οι σχέσεις ιδιοκτησίας που αφορούν άμεσες παραγωγικές διαδικασίες του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα. Στο μέσo της πυραμίδας είναι η αγορά τίτλων μέσω χρηματιστηρίου και στην κορυφή της πυραμίδας είναι το χρηματοπιστωτικό επίπεδο οργάνωσης της παγκόσμιας οικονομίας.

Yπάρχει, πλέον, ένα κυκεώνα θεσμικών και εξωθεσμικών μορφών ιδιοκτησίες τεράστιας ισχύος, κάτι που κάποιοι αποκαλούν εικονικό κεφάλαιο.

Οι συνιστώσες της παγκοσμιοποίησης είναι παρά πολλές. Έχουμε τη δημιουργία μονοπωλίων αλλά και την ενοποίηση παραγωγικών διαδικασιών που δεν είχαμε δει ποτέ στο παρελθόν (συνένωση τεχνολογικών διαδικασιών σε ένα προϊόν από όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη).

Οι παραδοσιακές διαδικασίες που είναι οι πλέον εργασιοβόρες συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες χωρών του πλανήτη π.χ. Κίνα, χώρες της Αφρικής ενώ τα κέντρα των πολυεθνικών ομίλων είναι στις αναπτυγμένες χώρες του 19ου και 20ου αιώνα. Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται καινούρια κέντρα από τις λεγόμενες νέες ανερχόμενες δυνάμεις τα οποία όμως έχουν ακόμα μία μη δεσπόζουσα θέση.

Η πλανηταρχεύουσα δύναμη, οι ΗΠΑ, έχει το δικαίωμα δημιουργίας χρήματος και εξαγωγής της κρίσης στον υπόλοιπο κόσμο.Οι παγκόσμια διαδικτυομένες παραγωγικές διαδικασίες απαιτούν τεράστιες ροές πληροφορίας και αποτελούν κομμάτι των παραγωγικών δυνάμεων που είναι διατεταγμένες σε πλανητική κλίμακα κάτι που ποτέ δεν είχαμε ξανά.

Η στόχευση των πολυεθνικών ομίλων δεν είναι ανθρωπιστική. Δεν διστάζουν να θέσουν σε συνθήκες γενοκτονίας δισεκατομμύρια ανθρώπους προκειμένου να διασφαλίσουν τον επόμενο κύκλο συσσώρευσης, ξεπερνώντας τις κρισιακές δυσλειτουργίες. Στις κρίσεις βλέπουμε τι πρεσβεύουν οι φορείς αυτού του συστήματος (εθνικοί και υπερεθνικοί) και γίνονται φοβερά καταστροφικές προσπάθειες για μεγάλο μέρος του πληθυσμού του πλανήτη.

Οι ροές πληροφορίες χρησιμοποιούνται για τη βελτιστοποίηση της κερδοφορίας της κορυφής του οικονομικού κεφαλαίου. Μέσω αυτής της τεχνολογικής δυνατότητας κορυφώνεται ο οικονομικός παρασιτισμός. Οι επικυρίαρχοι εάν δεν συμπεριφερθούν με τον προαναφερθέντα τρόπο σε αυτές τις χρηματοπιστωτικές και παραγωγικές ροές, εάν κάνουν το ελάχιστο πίσω, τότε θα αφανιστούν γι’αυτό και αναθέτουν τη διοίκηση των επιχειρήσεών τους στα golden boys.

Στα πλαίσια αυτά δημιούργησαν το νεοφιλελευθερισμό ο οποίος θέλει την απρόσκοπτη κυκλοφορία κεφαλαίων, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων με την κατάργηση οποιωνδήποτε δικαιωμάτων. Απαξιώνεται έτσι η εργασία και κατακερματίζονται οι εργαζόμενοι σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Μέσω τέλος των αποκρατικοποιήσεων καταληστεύεται πλήρως ο εργαζόμενος.

Ο νεοφιλελευθερισμός είναι η στρατηγική κατεύθυνση της παγκόσμιας κεφαλαιοκρατίας, της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική είναι η πολιτική που τα προβλήματα της ανισομέρειας γίνονται χάσματα. Σε συνθήκες κρίσης, όπως είναι αυτή που διανύουμε, το μόνο που τους απομένει να κάνουν είναι είτε αυτό που κάνουν στην Ελλάδα είτε αυτό που κάνουν σε χώρες όπως είναι η Συρία. Δηλαδή είτε εσωτερική υποτίμηση, απαξίωση των λαών με όρους γενοκτονίας είτε πόλεμο. Στα πλαίσια αυτά επιστρατεύονται ρατσιστικές ιδεολογίες  τύπου PIGS όπως είναι το αρκτικόλεξο που σχημάτισαν οι «μεγαλοφυείς» εταίροι μας για τις χώρες της περιφέρειας.Στη δε Συρία αυτό που γίνεται αυτή τη στιγμή δεν είναι μία περιφερειακή σύρραξη αλλά ένας παγκόσμιος πόλεμος. Τα κέντρα που είχαν συσσωρεύσει οικονομική, στρατιωτική και πολιτική ισχύ, βλέποντας ότι αναπτύσσονται άλλα κέντρα που απειλούν τη μονοκρατορία τους αρχίζουν και εξαπολύουν προληπτικό πόλεμο με υβριδική μορφή δια αντιπροσώπων. Ο παγκόσμιος αυτός πόλεμος είναι πολύ κοντά μας.

Αν δεν συγκροτηθούμε, όσοι υφιστάμεθα την υπερεκμετάλλευση της νεοαποικιοποίησης και της καταστροφικής απαξίωσης του ανθρώπου ως εργαζόμενο, εάν δεν αντιτάξουμε τα δικά μας θετικά αιτήματα, τότε είμαστε χαμένοι από χέρι. Ο αντίπαλος, βέβαια, είναι πάρα πολύ οργανωμένος σε βαθμό που να χειραγωγεί τους συλλογικούς, οικονομικούς και συνδικαλιστικούς φορείς και έτσι οι φορείς αυτοί είναι πολύ δύσκολο να αντισταθούν.


Παρόλα αυτά, εάν οι λαοί πάρουν τις τύχες στα χέρια τους τίποτα δεν μπορεί να τους σταματήσει.

Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2016

Take the money and run - Δημήτρης Πατέλης 07/01 - Νέα Τάξη Πραγμάτων

Σήμερα Πέμπτη 7/1 στις 18:00 θα μεταδοθεί εκτάκτως η εκπομπή Take the money and run, με προσκεκλημένο το Δημήτρη Πατέλη, αναπληρωτή καθηγητή Φιλοσοφίας και Ιστορίας της Επιστήμης του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Θα συζητήσουμε για την παγκοσμιοποίηση και τη Νέα Τάξη Πραγμάτων όπως εξελίσσεται διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα. Μην τη χάσετε!


Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2016

Ποια είναι η γενιά του Πολυτεχνείου; Σύγκριση γενεών

                                                                                                Φωτεινή Μαστρογιάννη
       Οικονομολόγος, καθηγήτρια ΜΒΑ

Η γενιά του Πολυτεχνείου είναι η γενιά που στις μέρες μας έχει δεχτεί κριτική, σε μεγάλο βαθμό αρνητική. Ποια είναι όμως αυτή η γενιά; Τι ξέρουμε γι’αυτή;

Διάφορα επιστημονικά πεδία μελετούν τα χαρακτηριστικά της κάθε γενιάς και ιδίως το πεδίο του κοινωνικού μάρκετινγκ. Η γενιά του Πολυτεχνείου ανήκει στη γενιά που παγκόσμια ονομάζονται baby boomers. Έχει δύο υποκατηγορίες – αυτούς που γεννήθηκαν το 1946-1954 και αυτούς που γεννήθηκαν από το 1955-1965. Η δική μας γενιά του Πολυτεχνείου ανήκει στην πρώτη υποκατηγορία των baby boomers δηλαδή σε αυτούς που γεννήθηκαν το 1946-1954.



Η γενιά των baby boomers είναι η πολυπληθέστερη στον κόσμο και έχει επίσης το μεγαλύτερο αριθμό διαζυγίων. Ήταν αυτοί που ήταν ριζοσπάστες τη δεκαετία του 1970 αλλά τη δεκαετία του 1980 έγιναν γιάπις. Διδάχθηκαν από τους γονείς τους ότι υπάρχει το αμερικανικό όνειρο δηλαδή ότι ο κάθε ένας μπορεί να γίνει πλούσιος και έτσι έγιναν υλιστές, φιλόδοξοι και άπληστοι. Είναι μία γενιά ανταγωνιστική, εργατική, πιο μορφωμένη από τις προηγούμενες γενιές, μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα, επαναστάτες αλλά είναι ταυτόχρονα καταναλωτές, υλιστές και εγωϊστές. Στην αρχή αμφισβήτησαν την εξουσία αλλά στη συνέχεια ταυτίστηκαν με αυτή.

Θεωρούν ότι τα παιδιά τους είναι «εξαιρετικά» ωστόσο παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες γυναίκες αυτής της γενιάς έμεναν στο σπίτι και δεν εργάζονταν, ο αριθμός διαζυγίων ήταν μεγάλος γιατί δεν μπορούσαν να βρουν την ισορροπία μεταξύ των πολλών ωρών εργασίας και της προσωπικής ζωής. 

Δεν τους αρέσει να τους ασκούν κριτική και δεν τους αρέσει να αναγνωρίζουν τη δουλειά των άλλων (πιθανόν γιατί είναι πολύ ανταγωνιστικοί), θέλουν να είναι το επίκεντρο της προσοχής και θεωρούν τη δουλειά τους και τον εαυτό τους ως πολύ σημαντικούς. Ιδιαίτερα καταναλωτική γενιά του τύπου «αγόρασε τώρα, πλήρωσε αργότερα». Επαγγελματικά πιστεύουν ότι πρέπει κάποιος να εξελίσσεται με βάση τα χρόνια προϋπηρεσίας του και όχι με βάση τις δεξιότητες και τη γνώση του. Λόγω του ότι αρκετοί από τη γενιά των baby boomers δεν έχουν αποταμιεύσει χρήματα παρά τις ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες που επικράτησαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε παγκόσμια κλίμακα, φοβούνται ότι με τη συνταξιοδότηση δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης και γι’αυτό θέλουν να συνεχίσουν να εργάζονται.

Είναι μία γενιά αρκετά αντιφατική, ευτυχώς όμως, η επόμενη γενιά εάν και μικρότερη αριθμητικά δηλαδή η γενιά Χ (έτος γέννησης 1966 –1976) παρουσιάζει πιο υγιή χαρακτηριστικά. Είναι η πρώτη γενιά που δεν μπόρεσε, λόγω του οικονομικού συστήματος, να είναι σε καλύτερη οικονομικά θέση από τους γονείς της. Ωστόσο είναι ιδιαίτερα μορφωμένη και πιστεύει στη διαρκή μόρφωση με στόχο τον εμπλουτισμό των δεξιοτήτων της και όχι την απόκτηση χρήματος. Πιστεύουν στην ισορροπία μεταξύ ζωής και επαγγέλματος και η αναγνώριση που επιδιώκουν για τη δουλειά τους δεν είναι το χρήμα αλλά ο περισσότερος χρόνος τον οποίο μπορούν να δαπανήσουν για τα ενδιαφέροντά τους ή για την οικογένειά τους για την οποία ανησυχούν λόγω της απέχθειάς τους για τα διαζύγια. Δεν θέλουν να μεγαλώνουν τα παιδιά τους χωρίς τον ένα γονέα και στο να μην υπάρχει οικονομικός προγραμματισμός. 

Με τους baby boomers τους χωρίζει χάσμα και αυτός είναι πιθανόν άλλος ένας από τους λόγους που η ελληνική γενιά Χ αντιπαθεί τόσο τη γενιά του Πολυτεχνείου.  Η γενιά Χ είναι στη βάση της αντικομφορμίστρια, αμφισβητεί τους θεσμούς και δεν έχει ταυτιστεί με την εξουσία όπως έκαναν οι baby boomers, το αντίθετο απεχθάνεται την εξουσία και αγνοεί την ηγεσία. Είναι φύσει δημοκράτες και τους αρέσει να εργάζονται σε ένα περιβάλλον που να αντιπροσωπεύει αυτές τις αξίες δηλαδή την ανεξαρτησία, τις υψηλές δεξιότητες, ένα περιβάλλον όπου μπορούν να εργάζονται έξυπνα, παράγοντας περισσότερο και δαπανώντας λιγότερες ώρες εργασίας. Θέλουν να αμείβονται για τις ώρες που εργάζονται και όχι λιγότερο. Θεωρούν ότι οι γνώσεις που αποκτούν τους δίνουν τα εχέγγυα για τη μετακίνηση σε ένα καλύτερο και πιο προσοδοφόρο επαγγελματικό περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αποτελούν την πιο μορφωμένη γενιά, με τους περισσότερους απόφοιτους πανεπιστημίου.

Τους αρέσουν τα ενδιαφέροντα εργασιακά καθήκοντα και εάν κάποιος δεν τους τα παρέχει τότε μετακινούνται σε άλλο εργασιακό περιβάλλον. Σε αντίθεση με τη γενιά των baby boomers είναι συντηρητικοί καταναλωτές αλλά και γνώστες της τεχνολογίας. Είναι ανυπόμονοι, ωστόσο, και δεν είναι καλοί στην επικοινωνία. Δεν είναι αισιόδοξοι και έχουν ένα διαρκές αίσθημα θυμού. Ασχολούνται με τη φιλανθρωπία, είναι υπέρμαχοι της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και θέλουν να συνταξιοδοτηθούν γρήγορα με τα χρήματα που έχουν εξοικονομήσει προκειμένου να αποκτήσουν καινούριες εμπειρίες.

Η γενιά Υ που είναι αυτοί που γεννήθηκαν από το 1977-1994 αποτελούν τη γενιά που είναι τόσο πολυπληθής σχεδόν όσο και οι baby boomers. Είναι η γενιά που γεννήθηκε με χωρισμένους γονείς, αυτός πιθανόν να είναι και ο λόγος που, παρά την ανεξαρτησία τους, δίνουν έμφαση στα παιδιά, στην οικογένεια και στην πατρίδα. Έμαθαν από μικροί να δουλεύουν με πρόγραμμα, είναι κοινωνικοί, τεχνολογικά εξαιρετικά ευφυείς, πολύ ανταγωνιστικοί, τους αρέσει   να είναι το επίκεντρο της προσοχής αλλά ταυτόχρονα τους αρέσει η πνευματικότητα και να περνάνε καλά. Παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες με τους baby boomers όπως είναι η στάση του «εγώ θέλω να είμαι πρώτος» αλλά και στην πολιτική αντίληψη. Θεωρούν τους baby boomers ως «ωραίους τύπους» και είναι τόσο καταναλωτές όσο αυτοί. Σε αντίθεση με τους προηγούμενους πιστεύουν ότι η εκπαίδευση είναι ένα εξωφρενικό έξοδο. Ικανοί εργαζόμενοι αλλά τους αρέσει να τηρούν το ωράριο και θεωρούν την εργασία ως κάτι που παρεμβάλλεται μεταξύ των σαββατοκύριακων. Όπως και η γενιά Χ επιζητούν την ισορροπία μεταξύ της δουλειάς και της προσωπικής ζωής και τους αρέσει να βελτιώνουν τις δεξιότητές τους. Θέλουν επίσης να αμείβονται καλά για το παραγόμενο έργο τους. Τους αρέσει η ομαδική εργασία, είναι καινοτόμοι και θέλουν να δουλεύουν με φίλους. Είναι ευγενικοί σε αντίθεση με τη γενιά Χ που είναι απότομοι και ευθείς.

Η τελευταία γενιά για την οποία όμως δεν γνωρίζουμε πολλά είναι η γενιά Ζ δηλαδή αυτοί που γεννήθηκαν από το 1995-2012.  Οι γονείς τους ανήκουν στη γενιά Χ Γι’αυτούς γνωρίζουμε περισσότερα για το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν το οποίο είναι ιδιαίτερα μεταβλητό και ποικίλο, κατ’επέκταση η γενιά αναμένεται να μην είναι έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Το περιβάλλον που μεγαλώνει διακρίνεται από την εξέλιξη της τεχνολογίας αλλά και την εξέλιξη της εκπαίδευσης και έτσι έχουν εξατομικευμένη εκπαίδευση. Αναμένεται να είναι πιο τεχνολογικά ευφυείς σε σχέση με τη γενιά Υ και γενικότερα πιο ώριμοι σε σχέση με τη γενιά Υ, επιθυμούν να αλλάξουν τον κόσμο (το 60% από αυτούς θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο σε σχέση με το 39% της γενιάς Υ). Δεν είναι κυνικοί σαν τους γονείς τους τη γενιά Χ, τους αρέσει ο εθελοντισμός και εκτιμούν την εκπαίδευση. Τυπικός εκπρόσωπος της γενιάς αυτής είναι η πακιστανή Μαλάλα Γιουσαφζάι που αγωνίζεται για την εκπαίδευση των κοριτσιών, επιβίωσε μετά από απόπειρα δολοφονίας  από τους Ταλιμπάν και είναι η νεότερη κάτοχος του βραβείου Νόμπελ (2014 – Νόμπελ Ειρήνης).


Αυτή ήταν μία σύντομη παρουσίαση των διαφορετικών γενεών, ανεξάρτητα όμως από τα επί μέρους χαρακτηριστικά τους, είναι καιρός η γενιά των baby boomers ή στα καθ’ημάς γενιά του Πολυτεχνείου να αποχωρήσει από το προσκήνιο και να αφήσει τις επόμενες γενιές να δημιουργήσουν ένα κόσμο όπως αυτές τον επιθυμούν. Ήδη στη χώρα μας, η γενιά Χ έχει αρχίσει να συμμετέχει ενεργά στη διακυβέρνηση της χώρας αλλά δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι η διακυβέρνηση έχει αναληφθεί εξ ολοκλήρου από τη γενιά αυτή παρά από μεμονωμένες περιπτώσεις. Χρειάζεται να δούμε μεγαλύτερη συμμετοχή από τη γενιά Χ αλλά και από τη γενιά Υ. Είμαστε λοιπόν σε αναμονή…

 

Παραπομπές