Take the money & run - Δημήτρης Πατέλης «Εάν οι λαοί πάρουν τις τύχες στα χέρια τους, δεν μπορεί τίποτα να τους σταματήσει»

Στην εκπομπή Take the money and run, προσκεκλημένος της Φωτεινής Μαστρογιάννη ήταν ο αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας και Ιστορίας της Επιστήμης του Πολυτεχνείου Κρήτης, κος Δημήτρης Πατέλης.

Σύμφωνα με τον κο Πατέλη το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης, όπως αυτή συντελείται στις μέρες μας, είναι το αποτέλεσμα του νεοφιλελευθερισμού ο οποίος έχει πάρει φασίζουσες μορφές, εάν όχι απροκάλυπτα φασιστικές. Κάποιοι μίλησαν για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου χωριού στα πλαίσια του οποίου υπάρχει μία «αγαπητική» σχέση μεταξύ των χωρών. Προφανώς η σχέση αυτή βρίσκεται στην απόλυτη φαντασία κάποιων.

Από τη μία υπάρχει η θρησκευτική, λατρευτική αντίληψη ότι η παγκοσμιοποίηση είναι ο παράδεισος από την άλλη στον αντίποδα αυτής της αντίληψης βρίσκεται ένα ρεύμα το οποίο αντιμετωπίζει την παγκοσμιοποίηση ως μυστικιστικό, χθόνιο κακό. Η αλήθεια δεν βρίσκεται ούτε στη μία ούτε στην άλλη πλευρά.

Η παγκοσμιοποίηση είναι ένα επίπεδο ανάπτυξης της κοινωνίας που έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που δεν έχουν ξαναϋπάρξει. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι αντιφατικά. Είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται σε τέτοια έκταση, ένταση και βάθος αυτό το φαινόμενο.

Σήμερα ζούμε το στάδιο της προσπάθειας υποταγής της ανθρωπότητας στους ισχυρούς μονοπωλιακούς ομίλους που έχουν ως στόχο την τιθάσευση της ανθρωπότητας για τα δικά τους ιδιοτελή συμφέροντα. Η οικονομική πολιτική επιβάλλεται με βάναυσους τρόπους όπως είναι η μορφή αποικιοποίησης που υφίσταται ο Ελληνικός λαός με τα μνημόνια κτλ. Θα λέγαμε ότι είναι μία μορφή κοινωνικού και οικονομικού πολέμου εναντίον των λαών και η Ελλάδα βρίσκεται, σήμερα, στο επίκεντρο αυτού του πολέμου.

Τις τελευταίες δεκαετίες έχει αναπτυχθεί μία παγκόσμια κεφαλαιοκρατία με δεδομένα χαρακτηριστικά.  Ο άνθρωπος πλέον είναι τύποις ελεύθερος. Η κοινωνία έχει διχαστεί – από τη μία βρίσκονται αυτοί που δεν έχουν πόρους από την άλλη είναι αυτοί, που είναι και οι πολύ λιγότεροι, που κατέχουν τα κεφαλαιουχικά αγαθά.  Το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας πρέπει να εργάζεται για τους κεφαλαιούχους για να έχει τα προς το ζην με τη μορφή της εξαρτημένης, μισθωτής εργασίας που είναι ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη μορφή εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και στην οποία εδράζεται η κεφαλαιοκρατία.

 Οι μεγάλοι πολυεθνικοί όμιλοι, οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει τεράστια συσσώρευση κεφαλαίου σε πλανητική κλίμακα, έχουν προσλάβει διαστάσεις που υπερβαίνουν την ισχύ χωρών. Οι σχέσεις ιδιοκτησίας έχουν πλέον πολυεπίπεδη διάρθρωση υπό μορφή πυραμίδας. Στη βάση της πυραμίδας είναι οι σχέσεις ιδιοκτησίας που αφορούν άμεσες παραγωγικές διαδικασίες του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα. Στο μέσo της πυραμίδας είναι η αγορά τίτλων μέσω χρηματιστηρίου και στην κορυφή της πυραμίδας είναι το χρηματοπιστωτικό επίπεδο οργάνωσης της παγκόσμιας οικονομίας.

Yπάρχει, πλέον, ένα κυκεώνα θεσμικών και εξωθεσμικών μορφών ιδιοκτησίες τεράστιας ισχύος, κάτι που κάποιοι αποκαλούν εικονικό κεφάλαιο.

Οι συνιστώσες της παγκοσμιοποίησης είναι παρά πολλές. Έχουμε τη δημιουργία μονοπωλίων αλλά και την ενοποίηση παραγωγικών διαδικασιών που δεν είχαμε δει ποτέ στο παρελθόν (συνένωση τεχνολογικών διαδικασιών σε ένα προϊόν από όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη).

Οι παραδοσιακές διαδικασίες που είναι οι πλέον εργασιοβόρες συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες χωρών του πλανήτη π.χ. Κίνα, χώρες της Αφρικής ενώ τα κέντρα των πολυεθνικών ομίλων είναι στις αναπτυγμένες χώρες του 19^ου και 20^ου αιώνα. Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται καινούρια κέντρα από τις λεγόμενες νέες ανερχόμενες δυνάμεις τα οποία όμως έχουν ακόμα μία μη δεσπόζουσα θέση.

Η πλανηταρχεύουσα δύναμη, οι ΗΠΑ, έχει το δικαίωμα δημιουργίας χρήματος και εξαγωγής της κρίσης στον υπόλοιπο κόσμο.Οι παγκόσμια διαδικτυομένες παραγωγικές διαδικασίες απαιτούν τεράστιες ροές πληροφορίας και αποτελούν κομμάτι των παραγωγικών δυνάμεων που είναι διατεταγμένες σε πλανητική κλίμακα κάτι που ποτέ δεν είχαμε ξανά.

Η στόχευση των πολυεθνικών ομίλων δεν είναι ανθρωπιστική. Δεν διστάζουν να θέσουν σε συνθήκες γενοκτονίας δισεκατομμύρια ανθρώπους προκειμένου να διασφαλίσουν τον επόμενο κύκλο συσσώρευσης, ξεπερνώντας τις κρισιακές δυσλειτουργίες. Στις κρίσεις βλέπουμε τι πρεσβεύουν οι φορείς αυτού του συστήματος (εθνικοί και υπερεθνικοί) και γίνονται φοβερά καταστροφικές προσπάθειες για μεγάλο μέρος του πληθυσμού του πλανήτη.

Οι ροές πληροφορίες χρησιμοποιούνται για τη βελτιστοποίηση της κερδοφορίας της κορυφής του οικονομικού κεφαλαίου. Μέσω αυτής της τεχνολογικής δυνατότητας κορυφώνεται ο οικονομικός παρασιτισμός. Οι επικυρίαρχοι εάν δεν συμπεριφερθούν με τον προαναφερθέντα τρόπο σε αυτές τις χρηματοπιστωτικές και παραγωγικές ροές, εάν κάνουν το ελάχιστο πίσω, τότε θα αφανιστούν γι’αυτό και αναθέτουν τη διοίκηση των επιχειρήσεών τους στα golden boys.

Στα πλαίσια αυτά δημιούργησαν το νεοφιλελευθερισμό ο οποίος θέλει την απρόσκοπτη κυκλοφορία κεφαλαίων, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων με την κατάργηση οποιωνδήποτε δικαιωμάτων. Απαξιώνεται έτσι η εργασία και κατακερματίζονται οι εργαζόμενοι σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Μέσω τέλος των αποκρατικοποιήσεων καταληστεύεται πλήρως ο εργαζόμενος.

Ο νεοφιλελευθερισμός είναι η στρατηγική κατεύθυνση της παγκόσμιας κεφαλαιοκρατίας, της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης. Η νεοφιλελεύθερη πολιτική είναι η πολιτική που τα προβλήματα της ανισομέρειας γίνονται χάσματα. Σε συνθήκες κρίσης, όπως είναι αυτή που διανύουμε, το μόνο που τους απομένει να κάνουν είναι είτε αυτό που κάνουν στην Ελλάδα είτε αυτό που κάνουν σε χώρες όπως είναι η Συρία. Δηλαδή είτε εσωτερική υποτίμηση, απαξίωση των λαών με όρους γενοκτονίας είτε πόλεμο. Στα πλαίσια αυτά επιστρατεύονται ρατσιστικές ιδεολογίες  τύπου PIGS όπως είναι το αρκτικόλεξο που σχημάτισαν οι «μεγαλοφυείς» εταίροι μας για τις χώρες της περιφέρειας.Στη δε Συρία αυτό που γίνεται αυτή τη στιγμή δεν είναι μία περιφερειακή σύρραξη αλλά ένας παγκόσμιος πόλεμος. Τα κέντρα που είχαν συσσωρεύσει οικονομική, στρατιωτική και πολιτική ισχύ, βλέποντας ότι αναπτύσσονται άλλα κέντρα που απειλούν τη μονοκρατορία τους αρχίζουν και εξαπολύουν προληπτικό πόλεμο με υβριδική μορφή δια αντιπροσώπων. Ο παγκόσμιος αυτός πόλεμος είναι πολύ κοντά μας.

Αν δεν συγκροτηθούμε, όσοι υφιστάμεθα την υπερεκμετάλλευση της νεοαποικιοποίησης και της καταστροφικής απαξίωσης του ανθρώπου ως εργαζόμενο, εάν δεν αντιτάξουμε τα δικά μας θετικά αιτήματα, τότε είμαστε χαμένοι από χέρι. Ο αντίπαλος, βέβαια, είναι πάρα πολύ οργανωμένος σε βαθμό που να χειραγωγεί τους συλλογικούς, οικονομικούς και συνδικαλιστικούς φορείς και έτσι οι φορείς αυτοί είναι πολύ δύσκολο να αντισταθούν.

Παρόλα αυτά, εάν οι λαοί πάρουν τις τύχες στα χέρια τους τίποτα δεν μπορεί να τους σταματήσει.