Κοινωνία Χρεωμένων Σκλάβων

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Είμαστε μία κοινωνία οφειλετών. Το κράτος χρωστάει , χρωστούν οι πολίτες σε αυτό  κράτος και κυρίως στις τράπεζες. Οι τράπεζες αποτελούν πλέον το μεγάλο αφεντικό.  Η ζωή ακριβαίνει διαρκώς λόγω του δημόσιου χρέους. Οι φόροι αυξάνονται και κατά συνέπεια αυξάνονται και οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών ενώ οι μισθοί μειώνονται διαρκώς. Ο κύκλος αυτός του θανάτου είναι πλέον η καθημερινότητά μας.

Ωστόσο, η κοινωνία οφειλετών με τα μεγάλα αφεντικά τις τράπεζες δεν ξεκίνησε από την Ελλάδα αλλά από την Αμερική.  Στην Αμερική του υπερκαταναλωτισμού, του δανεισμού για τα πάντα (σπουδές, σπίτια, υγεία), στην Αμερική των υψηλών μισθών αλλά των χαμηλών αποταμιεύσεων. Το 62% των Αμερικάνων έχουν αποταμιεύσεις μικρότερες των  $1.000 και οι λόγοι, πέραν του υπερκαταναλωτισμού τους που εν πολλοίς χρηματοδοτείται και από τις υπόλοιπες χώρες, είναι και το ότι έχουν να πληρώσουν σπουδαστικά δάνεια, στεγαστικά, ιατροφαρμακευτικές καλύψεις κτλ.

Αυτό που ζούμε πολλοί το έχουν αποκαλέσει καπιταλιστική υποανάπτυξη όπου το χρέος των πολιτών αποτελεί μηχανισμό σκλαβιάς. Ο μεγαλοεπενδυτής Γουώρεν Μπάφετ είχε πει ότι οι ΗΠΑ από κοινωνία ιδιοκτητών θα μετατραπoύν σε κοινωνία κολλήγων (η Ελλάδα, ακολουθώντας την μοίρα όλων των αποικιών, υπήρξε πάντα κοινωνία κολλήγων και πλέον δουλοπάροικων).

Οι πολίτες επιβαρύνονται με χρέη για τα πάντα, δεν θα μπορούν διαφορετικά να επιβιώσουν, η παραγωγική οικονομία σχεδόν δεν υφίσταται και ο δημόσιος τομέας, στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και του εκσυγχρονισμού (!) στερείται πόρων τους οποίους διοχετεύει σε έναν ιδιωτικό κρατικοδίαιτο τομέα με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τον πολίτη. Κοινωνικές παροχές όπως είναι η δωρεάν παιδεία και υγεία απλά δεν θα υπάρχουν. 

Το βιώνουμε όλοι με την πτώση του επιπέδου εκπαίδευσης. Τα δημόσια σχολεία, στην πλειοψηφία τους , παράγουν στρατιές λειτουργικά αναλφάβητων ενώ η δημόσια υγεία απλά πνέει τα λοίσθια. Τα νοσοκομεία δεν έχουν  γιατρούς οι οποίοι προτιμούν τη μετανάστευση ή τη μετάβαση στον ιδιωτικό τομέα και οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό και νοσοκομειακό υλικό είναι μεγάλες. Ο απλός πολίτης δεν μπορεί να πάει στα πανάκριβα ιδιωτικά νοσοκομεία ούτε να πληρώνει ιδιωτικές επισκέψεις σε γιατρούς. Η παιδεία και η υγεία θα είναι αποκλειστικά για τους έχοντες. 

Το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα από  5,5% του ΑΕΠ το 1995 έφθασε το 2016 το 60% του ΑΕΠ. Όσον αφορά την αποταμίευση μόνο το 13,5% των ελληνικών νοικοκυριών έναντι 45,1% των νοικοκυριών της ευρωζώνης έχει τη δυνατότητα να αποταμιεύει σε συστηματική βάση (σύμφωνα με στοιχεία του 2014).  Πέραν αυτού «Τον Ιούνιο 2016, τα υπόλοιπα των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων ανέρχονταν σε 67,2 δισ. ευρώκαι 27,6 δισ. ευρώ αντιστοίχως, με το 41,8% των στεγαστικών και το 55,3% τωνκαταναλωτικών να είναι μη εξυπηρετούμενα. Ένα ποσοστό 40% των στεγαστικών και 65% των καταναλωτικών δανείων είναι σε οριστική καθυστέρηση και οι συμβάσειςέχουν καταγγελθεί».

Η χρηματοδότηση της φτώχειας αποτελεί πλέον μία κερδοφόρα επιχείρηση. Βρίθουν οι τοκογλύφοι, οι υπεραναλήψεις σε χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες κτλ. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο τόκος ανέρχεται σε 300% ίσως και παραπάνω. Στην Αμερική μεγάλο μέρος αυτών των δραστηριοτήτων, που στο παρελθόν θα ήταν παράνομες και θα ενέπιπταν στους νόμους περί τοκογλυφίας, συνδέονται με τις μεγάλες τράπεζες όπως είναι η Citibank, η American Express κτλ. Η Ευρώπη την ακολουθεί κατά πόδας.

Οι ηλικιωμένοι, οι νέοι, οι χαμηλόμισθοι δεν έχουν άλλο τρόπο επιβίωσης παρά μόνο τον δανεισμό. Η εργασιακή ανασφάλεια, η περικοπή των θέσεων εργασίας, η μείωση του κοινωνικού κράτους, η ανάπτυξη που όλο λέει να έρθει και δεν έρχεται, αναγκάζει τους ανθρώπους να προσφεύγουν στον δανεισμό που ελέγχεται από μεγάλα κέντρα όπως η Γουώλ Στρητ.

Το σύστημα πλέον δεν είναι καπιταλιστικό αλλά κανιβαλιστικό. Το χρέος αποτελεί το μέσο ελέγχου των ανθρώπων και μετατροπής κρατών από ανεπτυγμένα σε υπανάπτυκτα. Η περίπτωση της Ελλάδας είναι χαρακτηριστική.

Το απογοητευτικό είναι, εάν κρίνουμε στα καθ’ημάς, ότι η πολιτική αντίσταση στη δουλοπαροικία του ανθρώπου μέσω χρεών είναι πλέον σχεδόν ανύπαρκτη εάν και πριν λίγα χρόνια ήταν ορατή και αρκετά μαχητική. Οι πολίτες έχουν παραδοθεί στη μοίρα τους χωρίς  καμία ελπίδα φωτός.  

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Θα υπάρξει ξανά πολιτική αντίσταση στον εφιάλτη και την υποτέλεια που δημιουργεί το χρέος  ή είναι κάτι που πρέπει να ξεχάσουμε γιατί έχουμε συνηθίσει στο να ζούμε χειρότερα;