Ψωροκώσταινα 2.0: Ο Εσωτερικός Εχθρός και η Αντίσταση της Νεολαίας

 

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Οι έννοιες βρίσκονται στον δρόμο, τα επιχειρήματα στα γεγονότα και ο λόγος στο δράμα στο οποίο οι άνθρωποι είναι δρώντες πριν γίνουν στοχαστές»

Αλέν Φινκελκρό

 

Το σύνθημα των σπουδαστών της Σχολής ΣΜΥΝ, σύνθημα δήλωση για την ελληνικότητα της Κύπρου και εναντίωσης στην Τουρκία στην παρέλαση της εθνικής μας εορτής της 25^ης Μαρτίου έδειξε ότι πράγματι οι έννοιες βρίσκονται στον δρόμο και τα επιχειρήματα στα γεγονότα.

Οι σπουδαστές εξέφρασαν αυτό που πιστεύει η πλειοψηφία των Ελλήνων τόσο της μητροπολιτικής Ελλάδας όσο και της Κύπρου. Αποτέλεσε δε έκπληξη γιατί ομολογουμένως τέτοιες ιδέες έστω και με τη μορφή στρατιωτικού συνθήματος δεν ήταν αναμενόμενες από τη νέα γενιά που από πολλούς έχει απαξιωθεί.

Το σύνθημα αυτό εξέφρασε ένα συλλογικό δράμα (την κατοχή του Βόρειου τμήματος της Κύπρου και την ηρωϊκή αυτοθυσία των Ισαάκ και Σολωμού) που προστίθεται στα πολλά συλλογικά δράματα που έχει ζήσει ο ελληνικός λαός στη σύγχρονη, και όχι μόνο, ιστορία. Δράμα που ακόμα και εάν δεν το έχει βιώσει κάποιος μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Είναι η «μετατραυματική μνήμη» που ανέφερε ο Μωρίς Χαλμπβαξ, μία συλλογική επανάκληση του τραύματος.

Στη σύγχρονη Ελλάδα, όπου έχει επιβληθεί μια αναγκαστική ουδετερότητα, μετριοπάθεια αλλά και αριστεία της μετριότητας, συνθήματα όπως αυτό έσπασαν τη σιωπή που έχουν επιβάλει οι κρατούντες και υπενθύμισαν δυνατά το γεγονός – τραύμα σε μια προσπάθεια δυναμικής υπέρβασης του.

Ας μιλήσουμε λοιπόν για τον λόγο στο δράμα  του Φινκελκρό και πώς σχετίζονται όλα αυτά με τη χειραγώγηση ενός λαού. Η χειραγώγηση, ως γνωστόν, έχει δύο μορφές, είτε έχει τη μορφή της κολακείας είτε του υποβιβασμού. Στην Ελλάδα συμβαίνει το δεύτερο. 

Γενιές και γενιές μεγάλωσαν με την ιδέα της Ψωροκώσταινας, της πτωχής και συνάμα διεφθαρμένης Ελλάδας, χώρας τεμπέληδων  που είναι πάντα υποδεέστερη των δυτικών κρατών και που δεν έχει να επιδείξει τίποτα στη σύγχρονη ιστορία πέρα από χρεωκοπίες και εθνικές καταστροφές. 

Έχουμε λοιπόν την αντίφαση της λαμπρής ιστορίας και του θλιβερού παρόντος θυμίζοντας τον «εσωτερικό εχθρό» του Καστοριάδη, με άλλα λόγια, η ελληνική κοινωνία έχει αντιφάσεις που την υπονομεύουν εκ των έσω.  

Είναι ξεκάθαρο ότι ο λαός έχει μάθει στην ψυχολογία της καταπίεσης. Το αίσθημα του «έτσι είναι η ζωή και πως να την αλλάξεις», ο δισταγμός να διεκδικήσει τα δικαιώματα του ακόμα και για τα αυτονόητα, η παθητικότητα και η προσαρμογή στην καταπίεση αλλά και η αποδοχή της έχουν γίνει πλέον εθνικά χαρακτηριστικά. Αρκετοί έχουν μάθει να δικαιολογούν και την εξουσία που τους καταπιέζει ακόμα και να την επικροτούν. Δεν θα ξεχάσουμε το «Βάστα Σόιμπλε» της εποχής των Μνημονίων που κραύγαζαν στεντορείως οι υποστηρικτές των στραγγαλιστικών οικονομικών μέτρων.

Η συνεχής λιτότητα, ήδη από την εποχή της Μεταπολίτευσης με έξαρση όμως τα Μνημόνια και το σήμερα, αποτελεί και αυτή εργαλείο καταπίεσης, ο «τεμπέλης» λαός εξαναγκάζεται να κάνει δύο και τρεις κακοπληρωμένες δουλειές προκειμένου να επιβιώσει και έτσι η οποιαδήποτε άλλη σκέψη που θα σχετίζονταν με την ιστορία και τον πολιτισμό του αποκλείεται.

Η ψυχολογία της καταπίεσης, λοιπόν, δημιουργεί τις συνθήκες για τη μαθημένη αδυναμία. Οι κοινωνίες που έχουν μάθει στη χρόνια καταπίεση, συνήθως, παύουν να αντιστέκονται.

Οι νέες γενιές μαθαίνουν ελάχιστα για την ελληνική ιστορία ειδικότερα τη σύγχρονη, η γλώσσα βάλλεται – είναι της μόδας να αναμιγνύουμε αγγλικούρες με τα ελληνικά, η θρησκεία θεωρείται κάτι γραφικό, ο πολιτισμός προβάλλεται μέσω της ασχήμιας και της βλασφημίας βλ. έκθεση Σαγήνη του Αλλόκοτου ενώ αντίθετα οι Έλληνες συνθέτες όπως ο  Καλομοίρης,ο Σκαλκώτας,ζωγράφοι όπως ο  Κόντογλου, ο  Κοψίδης,  φιλόσοφοι όπως ο Αξελός, ο Καστοριάδης, ο Πουλαντζάς αλλά και άλλοι, θεωρούνται άγνωστες λέξεις. Καμία αναφορά σε λαμπρούς Έλληνες επιστήμονες του παρελθόντος (βλ. Γιώργος Παπανικολάου εφευρέτη του τεστ Παπ) και του παρόντος.

Ο δε λαός πρέπει να θεωρείται ότι δημιουργήθηκε ξαφνικά, ως δια μαγείας, και δεν έχει καμία ιστορική συνέχεια.  Η λήθη λοιπόν γίνεται πολιτικό εργαλείο και παραφράζοντας τον Αξελό θα έλεγα ότι η «Ελλάδα είναι πλέον πάρα πολύ φτωχή σε σκέψεις». Η εξουσία θέλει να ελέγχει τη μνήμη για να διαμορφώσει μία νέα εθνική ταυτότητα που είναι αυτή της  απολιτίκ μέτριας Ελλάδας η οποία γίνεται όλο και πτωχότερη τόσο υλικά όσο και πνευματικά και που οδεύει προς εξαφάνιση.

Ο πνευματικός κόσμος της χώρας, πλην ευτυχώς εξαιρέσεων που όμως αποτελούν και αυτοί μέρος του στρατού των σπάνιων διαβατών που αρχίζει να δημιουργείται, τηρεί βαριά σιωπή είτε γιατί δεν είναι πνευματικός άρα φτωχός και αυτός σε σκέψεις είτε γιατί απογοητευμένος από το σύστημα της μετριότητας προτιμά να παραμένει αφανής είτε γιατί αποτελεί μέρος αυτού του σάπιου συστήματος.

Οι σπουδαστές της ΣΜΥΝ είναι αυτό που αποκαλώ σπάνιοι διαβάτες, άνθρωποι με ήθος που  απέδειξαν ότι αρκετές φορές η πράξη προηγείται της σκέψης  και ότι μπορεί να υπάρξει αντίσταση στη μακροχρόνια καταπίεση προτρέποντας μας όλους να δράσουμε όπως μπορούμε μέσα από το περιβάλλον μας για να διατηρήσουμε την εθνική μας συνείδηση ως δημιουργική δύναμη και να συνεχίσουμε αυτό για το οποίο είμαστε ιστορικά ταγμένοι και δεν είναι άλλο από την προσφορά πολιτισμού τόσο σε εμάς όσο και στην ανθρωπότητα. Άλλωστε, όπως είχε υποστηρίξει ο Καστοριάδης όλα μπορούν να αλλάξουν γιατί είναι ανθρώπινα δημιουργήματα και όχι φυσικοί νόμοι αρκεί να υπάρχει δράση. Η ιστορία το έχει αποδείξει, οι αρχαίοι Αθηναίοι εφάρμοσαν και δημιούργησαν την άμεση δημοκρατία αντί να ακολουθήσουν αποκλειστικά τη μοναρχία. Ήρθε η σειρά μας τώρα να χρησιμοποιήσουμε τη φαντασία ως εργαλείο δράσης και αλλαγής γιατί αξίζουμε κάτι καλύτερο.

 

 

 

 

 

Η Σαγήνη του Αλλόκοτου ως Πολιτική της Ασχήμιας

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Γύρω σου κάτι παράξενοι, αλλόκοτοι άνθρωποι, όπου και να σταθείς, αλλόκοτοι άνθρωποι κι άμα ζήσεις μαζί τους δύο τρία χρόνια, σιγά σιγά, δίχως να το καταλάβεις γίνεσαι αλλόκοτος κι εσύ».

Αντον Τσέχωφ – Ο Θείος Βάνιας

Σίγουρα ζούμε σε μία αλλόκοτη εποχή, μία εποχή μετάβασης σε κάτι άγνωστο. Η κοινωνία έχει γίνει και αυτή σε μεγάλο βαθμό αλλόκοτη, μία κοινωνία ψυχοπαθητική όπου η καταπίεση , η διαφθορά, ο ναρκισσισμός, η ακόλαστη βία  και η συλλογική κοινωνική αναισθησία είναι οι νόρμες αλλά όχι μόνο. Η ασχήμια και η χυδαιότητα είναι και αυτές με τη σειρά τους, αναπόσπαστο στοιχείο της. Η ομορφιά είναι απειλή γιατί προάγει τον πολιτισμό και γεννά ελπίδα.

Σε αυτό το πλαίσιο δεν  είναι τυχαίο ότι η έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη όπου ο βουλευτής κατέστρεψε τους άσχημους και βλάσφημους για την Ορθοδοξία πίνακες ζωγραφικής είχε τον τίτλο «Σαγήνη του Αλλόκοτου» . Ο καλλιτέχνης αφενός μέσω αυτών των πινάκων  ήθελε να προκαλέσει την προσοχή και να ξεχωρίσει σε έναν κόσμο φλύαρο όπου το φαίνεσθαι είναι πιο σημαντικό από την ουσία  και ίσως και να δηλώσει την κριτική του στην επικρατούσα θρησκεία αφετέρου χρησιμοποίησε την ασχήμια μέσω της βλασφημίας και όχι το κάλλος ως όχημα επιβολής. Η ασχήμια είναι αναπόσπαστο στοιχείο της χυδαιότητας που πάση θυσία πρέπει να επιβληθεί σε όλους. Άλλωστε όπως λέει ο Χοσέ Ορτέγα ι Γκασέτ «η μέτρια ψυχή, γνωρίζοντας ότι είναι μέτρια, έχει το θράσος να διεκδικεί τα δικαιώματα της μετριότητας και να τα επιβάλλει παντού».

Η κίνηση του βουλευτή από την άλλη, ήταν μία κίνηση εκρηκτικής αντίδρασης ενάντια στη βλασφημία. Θα μπορούσε όμως να υποστηριχθεί ότι ήταν μία πράξη αντίστασης, έστω και άκομψης, στην ασχήμια. Μία πράξη παράλογη για έναν βουλευτή που επιβεβαιώνει, κατά κάποιον τρόπο, τον Τερτυλλιανό παραφράζοντας τον  από το «πιστεύω γιατί είναι παράλογο» σε «το κάνω επειδή είναι παράλογο» (facio quia absurdum). Το παράλογο λοιπόν ως αντίδραση στο αλλόκοτο και τα δύο συνθέτουν άλλο ένα κομμάτι της σύγχρονης ψυχοπαθητικής κοινωνίας.

Ο καλλιτέχνης προσπάθησε να προβάλλει και να προωθήσει το αλλόκοτο, το άσχημο και η φιλοξενία μίας έκθεσης που προωθεί την ασχήμια από έναν δημόσιο οργανισμό όπως είναι η Εθνική Βιβλιοθήκη έχει μεγάλη σημειολογική σημασία όπως άλλωστε και όλο το γεγονός.

Η ασχήμια λοιπόν γίνεται εργαλείο. Δεν είναι μόνο οικονομικό εργαλείο των εταιρειών που προσπαθούν να μας πείσουν ότι όλοι είμαστε άσχημοι και ανεπαρκείς γι’αυτό και χρειαζόμαστε διαρκείς αισθητικές βελτιώσεις (πλαστικές επεμβάσεις, φίλτρα) αλλά και γενετικές (βιοτεχνολογία και γενετικές τροποποιήσεις)  προκειμένου να τελειοποιηθούμε αυξάνοντας τα κέρδη τους  αλλά και πολιτικό και φιλοσοφικό. Ο άνθρωπος θεωρείται  φύσει ατελής και μόνο η μετάβαση του στον Μετάνθρωπο θα τον τελειοποιήσει. Οι πίνακες που απεικονίζουν την Παναγία και τους Αγίους με αποκρουστική μορφή εκφράζουν αυτό το μήνυμα δηλαδή ότι ο άνθρωπος ως δημιούργημα του Θεού είναι ατελής και αποκρουστικός και αφού είναι κατ’εικόνα και καθ’ομοίωσιν του Θεού ο ίδιος ο Θεός είναι ατελής και αποκρουστικός άρα δεν αξίζει να Τον πιστεύουν όσοι θέλουν να είναι  στο πνεύμα της εποχής και που θέλει να μας δείξει πόσο άσχημοι είμαστε, πόσο μικροί γι’αυτό και χρήζουμε βελτίωσης.

Προβάλλεται και προωθείται λοιπόν ένα διαρκές αίσθημα μειονεξίας που στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ είναι γνωστό εργαλείο χειραγώγησης. Η ασχήμια λοιπόν ως εργαλείο χειραγώγησης και υποτίμησης. Άσχημοι άνθρωποι θα έχουν και άσχημη τέχνη, δεν μπορούν να περιμένουν άλλωστε κάτι καλύτερο. Οι άσχημοι άνθρωποι δεν θα πρέπει να έχουν ελπίδα, θα είναι μόνιμα κατώτεροι και υποτελείς. Η ελπίδα τους είναι να γίνουν όμορφοι μέσω τεχνητών βελτιώσεων και όχι μέσω της αναζήτησης της εσωτερικής ομορφιάς που προσφέρει η προσέγγιση με το Θείο. Ο άνθρωπος δεν θα πρέπει να έχει καμία ελπίδα γι’αυτό και θα πρέπει διαρκώς να τροφοδοτείται με ασχήμια και χυδαιότητα.

Ειδικά στην Ελλάδα, μία χώρα που ανέδειξε το κάλλος ως στοιχείου του πολιτισμού της, η προώθηση της ασχήμιας είναι μία ευθεία βολή εναντίον της εθνικής ταυτότητας. Δεν θα πρέπει να είναι «ωραίος σαν Ελληνας» αλλά άσχημος, κακότροπος και μίζερος άρα δεν θα είναι Έλληνας. Η ομορφιά της κλασικής και της βυζαντινής Ελλάδας πετάγεται στον κάλαθο των αχρήστων.

Η Αισθητική Επανάσταση στην οποία έχω αναφερθεί σε παλαιότερο κείμενο μου μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης αλλά απαιτεί την ενεργή συμμετοχή μας. Είναι η στροφή προς το ωραίο και η χρήση της αισθητικής ως αντίδραση στην παρακμή, στην ανηθικότητα, στον μηδενισμό και στην κουλτούρα της ασχήμιας που μας επιβάλλει ο καταναλωτισμός.

Η αποφυγή της ασχήμιας είναι μία πράξη αντίστασης στο αλλόκοτο και διατήρησης της εθνικής μας ταυτότητας. Οσον αφορά την τέχνη μπορούμε να αγνοούμε «καλλιτέχνες» εργαλεία της εξουσίας της ασχήμιας και να ενισχύουμε αυτούς που είναι δημιουργικοί και προωθούν την ομορφιά. Ανήκουν και αυτοί στους σπάνιους διαβάτες δηλαδή στους διαβάτες που με το ήθος τους και την αντίδραση τους  στην ψυχοπαθητική κοινωνία θα βοηθήσουν και όλους τους υπόλοιπους να ξεφύγουν από το τέλμα και να οδηγηθούμε όλοι μαζί στην Αναγέννηση που, εάν και δεν φαίνεται ακόμα, είναι προ των πυλών αρκεί αυτές τις πύλες να τις κρούσουμε με τη στάση μας.

 

 

Εγγραφείτε για να λαμβάνετε πρώτοι τα κείμενά μου: Κάντε κλικ εδώ

Δεν Είμαστε Ξενομανείς, Είμαστε Δημιουργικοί Ανυπάκουοι

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Μπορούμε να αποκλείσουμε ότι οι άμεσες οικονομικές κρίσεις από μόνες τους παράγουν κομβικά ιστορικά γεγονότα, το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να δημιουργήσουν ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για τη διάδοση ορισμένων τρόπων σκέψης και συγκεκριμένων τρόπων να θέτουμε και να λύνουμε τα ερωτήματα που συνδέονται με το σύνολο της επακόλουθης ανάπτυξης της εθνικής ζωής.»[1]

Αντόνιο Γκράμσι

Διάβασα στο άρθρο των Αττικών Νέων «Όσα απέκρυψαν από τον ελληνικό λαό. Πως η NSA και τα ΚΑΡΤΕΛ επιβάλλουν τακαθεστώτα στην Ελλάδα! (ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ - ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: ΔΥΟΕΘΝΙΚΟΙ ΠΡΟΔΟΤΕΣ)» που βασίζεται στο βιβλίο του Αθανάσιου Στριγά «Παγκόσμιοι Εντολοδότες»  ότι ένα από τα, μεταξύ πολλών και τραγικών άλλων, θέματα που απαίτησαν οι Αμερικάνοι να εφαρμοσθούν προκειμένου να στηρίξουν την άνοδο του Ανδρέα Παπανδρέου  στην εξουσία ήταν «να εφαρμόσει μία συγκαλυμμένη επιχείρηση εξαμερικανισμού του ελληνικού λαού πολιτιστικά γλωσσικά κλπ.».

Πράγματι τον εξαμερικανισμό τον έχουμε ζήσει και συνεχίζουμε να τον βιώνουμε βλ. τηλεοπτικές σειρές, εκμάθηση της αγγλικής από όλους τους Έλληνες ως υποχρεωτικής δεύτερης γλώσσας, πινακίδες στα καταστήματα στην αγγλική γλώσσα, γκρήκλις, χρήση αγγλικών λέξεων στον προφορικό λόγο πολλές φορές για να υποδηλώσει τη γλωσσομάθεια και «ανωτερότητα» κάποιου από τους άλλους, χρήση λατινικών σημείων στίξης όπως το λατινικό ερωτηματικό «?» αντί του ελληνικού « ; », αλλαγή ηθών και εθίμων βλ. πάρτυ εργένηδων πριν τους γάμους, πέταγμα ανθοδέσμης, ευχές για χάπι μπέρθντεϊ αντί της ελληνικής «χαρούμενα γενέθλια» καπ. Ο σκοπός λοιπόν του εξαμερικανισμού μάλλον έχει επιτευχθεί.

Γιατί όμως ζήτησαν τον εξαμερικανισμό της ελληνικής κοινωνίας; Μα γιατί κάτι τέτοιο αποτελεί αυτό που καλείται πολιτιστική αποικιοκρατία. Στο σημείο αυτό να αναφερθώ στον Γκράμσι. Ο Γκράμσι υποστήριξε ότι  « μια μείζων πολιτική ομάδα για να μετατραπεί σε ηγεμονική θα πρέπει να υπερβεί το στάδιο της συγκρότησής της ως οικονομικής ομάδας, θα πρέπει δηλαδή να διεκδικήσει την ύπαρξή της στο πεδίο της ιδεολογίας και του πολιτισμού». Αυτό, δηλαδή, που απαίτησαν οι Αμερικάνοι. Δεν αρκέστηκαν στην οικονομική και στρατιωτική κυριαρχία (βλ. βάσεις που έφυγαν για να μείνουν και να πολλαπλασιασθούν τελικά)  αλλά απαίτησαν, κατά τα γραφέντα του Στριγά, την πλήρη κυριαρχία τους στον ελληνικό πολιτισμό.

Με τη γλωσσική και πολιτιστική κυριαρχία και το γενικότερο σβήσιμο της πολιτιστικής ταυτότητας ενός λαού (βλ. αλλαγή βιβλίων ιστορίας κτλ.)  οι αποικιοκράτες προσπαθούν να διαβρώσουν γλωσσικά και πολιτισμικά τα μικρότερα έθνη με στόχο την υποταγή τους. Η πολιτισμική ερήμωση συνοδεύει τη λεηλασία των εθνικών πόρων ενός λαού άλλωστε το ζούμε. Πέραν αυτού, θέλουν να βρουν καινούριες αγορές για τα προϊόντα τους και εξαφανίζουν οτιδήποτε αντιστέκεται σε αυτό.

Το θέμα της γλώσσας είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Η εθνική γλώσσα θεωρείται κατώτερη ενώ η γλώσσα του αποικιοκράτη ανώτερη (γι’αυτό και η υπερηφάνεια των, κατά Λαζόπουλο, αγγλομαθημένων στην Ελλάδα, που να ήξεραν οι δύσμοιροι ότι δάγκωσαν το τυρί στη φάκα).  Είναι όμως και κάτι ακόμα, το να μιλά κάποιος τη γλώσσα του είναι στοιχείο έκφρασης μίας ανεξάρτητης ταυτότητας και μη υποταγής, κάτι που δεν θέλουν οι αποικιοκράτες.

Οι διάφοροι λαοί έχουν διαφορετική κουλτούρα και διαφορετικό τρόπο σκέψης που εκφράζεται μέσα από τη γλώσσα γι’αυτό και έχουμε πληθώρα γλωσσών στον πλανήτη. Η γλώσσα λοιπόν είναι ένα σύμβολο πολιτιστικής παραγωγής αλλά αποτελεί και σύμβολο της ανεξαρτησίας του πολιτισμού ενός λαού. Οι αποικιοκράτες γνωρίζοντας αυτές τις σημαντικές διαστάσεις της γλώσσας επικεντρώνονται ιδιαίτερα στην καταστροφή της γλώσσας κυρίως των χαμηλών κοινωνικών τάξεων βλ. στα καθ’ημάς η χρήση – ευτυχώς μειούμενη - των γκρήκλις από άτομα χαμηλού εκπαιδευτικού επιπέδου, ο χαμηλός βαθμός αναγνωσιμότητας βιβλίων,  η κάκιστη ορθογραφία και συντακτικό συνήθως ατόμων που αποφοίτησαν από κάτω του μετρίου δημόσια κυρίως σχολεία. 

Όλα ενδεικτικά αφενός της χαμηλής κοινωνικής προέλευσης των συγκεκριμένων ατόμων και αφετέρου της σκόπιμης καταστροφής της ελληνικής γλώσσας όπως δρομολογήθηκε από το εξίσου κάκιστο εκπαιδευτικό σύστημα που έγινε καθ’υπαγόρευση των αποικιοκρατών σε συνεργασία με τους πολιτικούς συνεργάτες τους στην Ελλάδα  σύμφωνα με όσα  διαβάσαμε στο άρθρο του Στριγά.

Δεν είναι τυχαία η πρόταση τηςΆννας Διαμαντοπούλου, τότε επιτρόπου για την Απασχόληση και τις Κοινωνικές Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2001, για καθιέρωση της αγγλικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας στην Ελλάδα, θέση την οποία διατήρησε αμετανόητα και το 2008.

Όταν ένα έθνος χάνει τη γλώσσα του που είναι φορέας του πολιτισμού του αποδεχόμενο μία άλλη γλώσσα τότε θα αποδεχθεί την κουλτούρα της ξένης αυτής γλώσσας και έτσι μέσω αυτής θα αποδεχθεί μία άλλη ταυτότητα αρνούμενο τη δική του.

Η αποδοχή της ξένης αυτής ταυτότητας πέρα από τη γλώσσα γίνεται και με άλλες μεθόδους όπως π.χ. με μελέτες και συγγράμματα που παραποιούν την ιστορία αλλά και με έργα που παρουσιάζουν μία ψεύτικη εικόνα της άλλης ταυτότητας – το τελευταίο το είδαμε και το βλέπουμε κατά κόρον με τις εξιδανικευμένες εικόνες της αμερικανικής κοινωνίας μέσω των χολλυγουντιανών ταινιών αλλά και των τουρκικών σειρών που κατά κόρον προβάλλουν τα ντόπια τηλεοπτικά κανάλια. Το ίδιο γίνεται και με τη μουσική κτλ.  Στόχος είναι να παρουσιασθεί η ξένη κουλτούρα ως κάτι ιδιαίτερα εξελιγμένο και εάν οι ντόπιοι θέλουν να γίνουν μέρος αυτού του προοδευμένου κόσμου  (βλ. δυτικού) και να είναι και αυτοί εξελιγμένοι και όχι οπισθοδρομικοί θα πρέπει  να αποτελέσουν μέρος της ξένης αυτής κουλτούρας.

Δεν είναι, κι αυτή τη φορά, τυχαία  η επίθεση της Αμερικής και κυρίως της Γερμανίας (και μεγάλου μέρους του Δυτικού κόσμου) εναντίον των Ελλήνων με τη χρήση στερεοτύπων, υποδείξεων ακόμα και απειλών βλ. τελευταίες δηλώσεις Νίμιτς. Το νόημα είναι: αφού είστε τεμπέληδες, διεφθαρμένοι και άλλα τέτοια ψευδή που ακούγονται από τους δυτικούς, εμείς θα σας ελέγχουμε στα πάντα. Κάτι το οποίο έκαναν και κάνουν. Παρουσιάζονται λοιπόν αυτοί ως οι γνωστικοί ενώ οι Έλληνες παρουσιάζονται ως ανόητοι. Μάλιστα η επίθεση στην εθνική ταυτότητα γίνεται και με μέσα παραπλάνησης και ιστορικής παραποίησης όπως είναι ότι οι Έλληνες είναι συνονθύλευμα λαών και δεν είναι πραγματικοί Έλληνες, η Μακεδονία δεν είναι ελληνική και άλλα τέτοια που σε άλλους καιρούς θα γελούσαμε με το βάθος της ανοησίας τους , πλην όμως σήμερα, δυστυχώς, με τις απανωτές επιθέσεις σε όλα τα επίπεδα εναντίον των Ελλήνων, έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν σύγχυση ειδικότερα στα λαϊκά στρώματα που δεν έχουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.

Πώς μπορεί όμως μια κοινωνία να αντιδράσει στη βίαιη επίθεση των επικυρίαρχων στον πολιτισμό της; Οι μελετητές υποστηρίζουν ότι το πιο ισχυρό όπλο είναι η «δημιουργική ανυπακοή» η οποία συνίσταται στην άρνηση της γλώσσας που πάει να επιβληθεί (της αγγλικής πρωτίστως και δευτερευόντως της γερμανικής και της τουρκικής στα καθ’ημάς) και παραγωγή πολλών έργων και κυρίως λογοτεχνικών στην εθνική γλώσσα. Ο Φάνον (1963) υποστηρίζει ότι η εθνική λογοτεχνία είναι ένα σημαντικό όπλο στη μάχη για την απόκτηση της πολιτικής ανεξαρτησίας. Η πολιτιστική και πολιτική ανεξαρτησία αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Η συγγραφή, λοιπόν, κειμένων  στην ελληνική γλώσσα και γενικότερα η παραγωγή πολιτιστικών έργων  αποτελεί ένα μεγάλο όπλο για τη διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας. Η ανάδειξή τους ακόμα και η μετάφρασή τους για τα ξένα έντυπα τρομάζει τους επικυρίαρχους, τους μειώνει την αυτοπεποίθηση γιατί αποδεικνύει την ανθεκτικότητα της κουλτούρας των εθνών που θέλουν να υποτάξουν αλλά και τη διείσδυσης της ξένης κουλτούρας στη δική τους.

Αντίσταση λοιπόν μέσω της διατήρησης και δημιουργικής ανάπτυξης του ελληνικού πολιτισμού. Γιατί όχι;

 Το κείμενο γράφτηκε για τη στήλη «Πλάτωνας όχι Πρόζακ» του ηλεκτρονικού περιοδικού Writers Gang.

Fanon F (1963) The Wretched of the Earth, transl. Constance Farrington (translation of the 1961 book: New York, Grove Weidenfeld). P. 187.

Gramsci, A. Gefangnishefte, τόμος 7, Βερολίνο 1996, σ. 1563.