Η Ναρκισσιστική Οικογένεια - Μία συνέντευξη με τη Δρ. Κέρυλ Μάκ Μπράιντ

 Φωτεινή Μαστρογιάννη

Το 2017 η Δρ. Κέρυλ Μακ Μπράιντ (Dr Karyl McBride), θεραπεύτρια γάμου και οικογένειας με έμφαση στα παιδιά των ναρκισσιστικών οικογενειών, μου είχε δώσει μία συνέντευξη με βάση το παγκοσμίως ευπώλητο βιβλίο της "Will I ever be good enough?" 

Έκτοτε μεσολάβησαν πολλά σε όλο τον κόσμο. Βιβλία της μεταφράστηκαν στα Ελληνικά και ετοίμασε το καινούριο της βιβλίο 

Δρ. Κέρυλ Μακ Μπράιντ

Will the Drama Ever End? Untangling 

and Healing from the Harmful Effects 

of Parental Narcissism» 

(ελεύθερη απόδοση τίτλου στα Ελληνικά 

«Θα τελειώσει ποτέ το δράμα; 

Ξεδιπλώνοντας και θεραπεύοντας τις 

βλαβερές συνέπειες του 

γονικού ναρκισσισμού»)

H Δρ. Κέρυλ Μακ Μπράιντ μου έκανε την τιμή να συζητήσει για άλλη μία φορά μαζί μου για τον ναρκισσισμό με βάση το καινούριο της βιβλίο.

Φ.Μ. Κέρυλ στο καινούριο σου βιβλίο «Θα τελειώσει ποτέ το δράμα;» αναφέρεις ότι η δυναμική του οικογενειακού ναρκισσισμού περνάει από τη μία γενιά στην άλλη. Γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ναρκισσιστικής οικογένειας;

 

ΚΜΒ: Ναρκισσιστική οικογένεια σημαίνει ότι στην οικογένεια υπάρχει ένας νάρκισσος γονέας. Στη ναρκισσιστική οικογένεια αυτό κυριαρχεί είναι ότι οι ανάγκες του γονέα προηγούνται τις ανάγκες των παιδιών. 

Ο νάρκισσος γονέας ηγείται της οικογένειας ενώ ο άλλος γονέας  που τον υποστηρίζει και έτσι τα παιδιά είναι συναισθηματικά «ασυνόδευτα». 

Ο ακρογωνιαίος λίθος της ναρκισσιστικής οικογένειας είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης και η αδυναμία συντονισμού με τον συναισθηματικό κόσμο των άλλων. Εάν η «κληρονομιά» δεν σπάσει με τη θεραπεία,  και την επίγνωση, η ναρκισσιστική δυναμική μπορεί να μεταδοθεί από γενιά σε γενιά με έναν αθέλητο τρόπο. Οι άνθρωποι συχνά γίνονται  γονείς προερχόμενοι από γονείς που δεν τους είχαν φροντίσει συναισθηματικά.

 

Φ.Μ. Ο ρόλος του γονέα που υποστηρίζει τον ναρκισσιστή γονέα είναι πολύ ενδιαφέρων. Αυτός ο γονέας, στην ουσία, βοηθά τον ναρκισσιστή. Μπορείς, σε παρακαλώ, να εξηγήσει τον ρόλο αυτού του «υποστηρικτή» γονέα; Πρόκειται περί ενός κεκαλυμμένου ναρκισσιστή; Αυτή η δυναμική του «υποστηρικτή» περνά από τη μία γενιά στην άλλη;

 

ΚΜΒ: Ο ρόλος του «υποστηρικτή» είναι να υποστηρίξει τον ναρκισσιστή πάση θυσία ακόμα και εις βάρος της ευημερίας των παιδιών. 

Η δουλειά του «υποστηρικτή» είναι να κάνει τον ναρκισσιστή να εμφανίζεται ως καλός και να διατηρήσει τα ψέματα, τον χειρισμό, την ανέντιμη επικοινωνία ή οτιδήποτε άλλο. 

Συχνά ο υποστηρικτής πιστεύει ότι εάν αγαπά αρκετά τον ναρκισσιστή, ο ναρκισσιστής θα αλλάξει. Ο υποστηρικτής μπορεί να είναι και ο ίδιος ναρκισσιστής αλλά τις περισσότερες φορές δεν είναι. Ο υποστηρικτής διδάσκει τη συν-εξάρτηση που σημαίνει να φροντίζουμε τους άλλους εις βάρος των δικών μας αναγκών. 

Η συν-εξάρτηση μπορεί να περάσει από τη μία γενιά στην άλλη εάν δεν γίνει κατανοητή. Οι ναρκισσιστικές οικογένειες αποτελούν ένας εξαιρετικός χώρος διδασκαλίας της συν-εξάρτησης.

 

Φ.Μ. Υπήρξες παιδί ναρκισσιστών που δεν σε ενθάρρυναν να επιτύχεις. Πώς κατάφερες να ξεφύγεις από τον κύκλο της αποτυχίας; Πώς μπορεί ένα παιδί να προστατευθεί από τους ναρκισσιστές γονείς ιδιαίτερα εάν το ζηλεύουν;

 

ΚΜΒ. Αρκετά συχνά, τα παιδιά έχουν στον περίγυρό τους ένα άτομο που τα διδάσκει πως να αγαπούν και ότι τα ίδια αξίζουν και είναι αξιαγάπητα. Το άτομο αυτό μπορεί να είναι ένας δάσκαλος, ένας παππούς ή γιαγιά, η θεία, ο θείος ή κάποιος άλλος. 

Όταν ήμουν παιδί είχα αναλάβει υπερβολικές ευθύνες και έμαθα από πολύ νωρίς πως να φροντίζω τον εαυτό μου και να εργάζομαι σκληρά.  Η γονική ζήλεια είναι επώδυνη και το παιδί δύσκολα μπορεί να την αντιμετωπίσει. Πολλά παιδιά δεν καταλαβαίνουν ότι υπάρχει ζήλεια, θεωρούν ότι κάτι πάει στραβά με αυτά.

Κατά την άποψή μου, τα παιδιά των ναρκισσιστών μπορούν να επιλέξουν δύο δρόμους επιβίωσης: 1) Να επιλέξουν τη στάση «θα σου δείξω πόσο καλός είμαι» και μετά να προσπαθήσουν να επιτύχουν και να αποδείξουν την αξία τους 2) Είτε να τα παρατήσουν και να αποφασίσουν ότι ο γονέας είχε δίκιο και ότι δεν είναι αρκετά καλά.

Κάποιες φορές τα παιδιά υιοθετούν και τις δύο στάσεις σε διαφορετικούς χρόνους κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής τους.

 

Φ.Μ.  Γράφεις στο βιβλίο σου ότι όταν ένας ή και οι δύο γονείς δεν είναι πλήρως παρόντες στις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους, τα παιδιά δεν αναπτύσσουν μία ισχυρή αίσθηση του εαυτού. Τί σημαίνει να έχει κάποιος ισχυρή αίσθηση του εαυτού;

 

ΚΜΒ. Ισχυρή αίσθηση του εαυτού είναι να γνωρίζεις, να αναπτύσσεις και να δημιουργείς τον αυθεντικό εαυτό σου. 

Αυτοί που έχουν ισχυρή αίσθηση του εαυτού, γνωρίζουν ποιοι είναι, ποιες είναι οι αξίες τους, τι πιστεύουν και πως θέλουν να ζήσουν τη ζωή τους. Δεν ελέγχονται από το τι πιστεύουν ή υπαγορεύουν οι άλλοι.  Πιστεύουν στον εαυτό τους.

Φ.Μ. Οι ναρκισσιστές γονείς μπορεί να αγνοούν ή να καταπνίγουν τα παιδιά τους. Θα μπορούσες, παρακαλώ, να το εξηγήσεις; Το ίδιο ισχύει και με τους «υποστηρικτικούς» στον ναρκισσιστή γονείς;

KMB.  Οι ναρκισσιστές γονείς που «καταπνίγουν» τα παιδιά τους είναι αυτοί που αναλαμβάνουν τη ζωή του παιδιού υπαγορεύοντάς του τι να πιστεύει, τι να κάνει, τι να λέει, τι να φορά και πως να συμπεριφέρεται. Προσδοκούν το παιδί να ανταποκριθεί στο δικό τους καλούπι τελειότητας. 

Οι ναρκισσιστές γονείς που αγνοούν, παραμελούν και δεν είναι συντονισμένοι με το παιδί τους. Το παιδί που αγνοείται ξοδεύει την ψυχική του ενέργεια προσπαθώντας να προσελκύσει την προσοχή του γονιού, να αποκτήσει την έγκρισή του και δεν εργάζεται στο να δημιουργήσει τον εαυτό του.  

Από την άλλη, το «πνιγμένο» παιδί βομβαρδίζεται από τον γονιό και δεν μπορεί να αναπτύξει τον εαυτό του. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο! Κανένα παιδί δεν μπορεί να αναπτύξει την έννοια του εαυτού.

Φ.Μ. Γιατί στη ναρκισσιστική οικογένεια χρησιμοποιείται η επικοινωνία ως όπλο;

ΚΜΒ. Το σύστημα επικοινωνίας στη ναρκισσιστική οικογένεια είναι αυτό της ανεντιμότητας. Η έμμεση επικοινωνία χρησιμοποιείται για να κρατήσει το σύστημα εκτός ισορροπίας και για να δημιουργήσει σύγχυση και για να πληγώσει. 

Αυτό διατηρεί την οικογένεια σε άρνηση, κρατά κρυμμένα τα οικογενειακά μυστικά και θέτει τα μέλη της οικογένειας υπό τον έλεγχο του ναρκισσιστή.

Φ.Μ. Γράφεις ότι: «Το τραύμα στην πρώιμη παιδική ηλικία μπορεί να προκαλέσει διαταραγμένη προσκόλληση, γνωστικές καθυστερήσεις και μειωμένη συναισθηματική ρύθμιση». Θα μπορούσες, παρακαλώ, να μας εξηγήσεις αυτή σου την πρόταση σου; Τί επίπτωση μπορεί να έχει σε ένα παιδί; Μπορεί να προκαλέσει άλλου είδους ψυχικές ασθένειες στα παιδιά;

KMB. Το τραύμα που προκαλείται σε όσους μεγάλωσαν μέσα σε μία ναρκισσιστική οικογένεια είναι μεγάλης διάρκειας. 

Συνήθως, οι ασθένειες που παρατηρούμε στα παιδία είναι:  μετα-τραυματικό στρες, άγχος, κατάθλιψη και πολλά άλλα συμπτώματα που χρειάζονται θεραπεία. 

Το δεύτερο και τρίτο μέρος του βιβλίου μου « Will the Drama Ever End? Untangling and Healing from the Harmful Effects of Parental Narcissism» (ελεύθερη απόδοση τίτλου στα Ελληνικά «Θα τελειώσει ποτέ το δράμα; Ξεδιπλώνοντας και θεραπεύοντας τις βλαβερές συνέπειες του γονικού ναρκισσισμού»), αναλύει τις βλαβερές συνέπειες και παρέχει ένα Πρόγραμμα Ανάρρωσης 5 Βημάτων.

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Φ.Μ. Κέρυλ, σε ευχαριστώ. Εύχομαι καλή επιτυχία στο βιβλίο σου.

 

Την προηγούμενη συνέντευξη μου με την Δρ. Κέρυλ Μάκ Μπράιντ μπορείτε να διαβάσετε εδώ:

https://mastroyanni.blogspot.com/2017/05/blog-post_15.html

Μπορείτε να ανατρέξετε στην ιστοσελίδα της Δρ. Κέρυλ Μάκ Μπράιντ για επιπλέον υλικό για τον ναρκισσισμό :

                                     www.willieverbegoodenough.com