Για τον Ανεύθυνο Διευθυντή Φταίνε Πάντα οι Εργαζόμενοι!

 Φωτεινή Μαστρογιάννη

Ως γνωστόν, οι διευθυντές/ριες κατέχουν τις ανώτερες θέσεις στην ιεραρχία της επιχείρησης, είναι με άλλα λόγια, οι ηγέτες της. Ανταποκρίνονται όμως στον ρόλο τους;

Στην Ελλάδα (και όχι μόνο) έχουμε ακούσει ιστορίες για διευθυντές/ριες που είναι ακατάλληλοι για τη θέση τους την οποία αντιλαμβάνονται ως απλή ανάθεση καθηκόντων στους υφιστάμενους και τίποτε άλλο.  Αρκετές φορές ακόμα και η λήψη αποφάσεων μετατίθεται στους υφιστάμενους οι οποίοι φέρουν και την πλήρη ευθύνη. Έχουμε δει δε περιπτώσεις όπου ο διευθυντής να μην μπορεί να εκπαιδεύσει τους εργαζόμενους στα βασικά τους καθήκοντα γιατί δεν είναι γνώστης του αντικειμένου στο οποίο προΐσταται (!). Ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπου οι υφιστάμενοι έχουν μεγαλύτερη γνώση του αντικειμένου από τον διευθυντή (!).

Είναι προφανές ότι δεν γίνεται αντιληπτό (σκόπιμα;) ότι ο διευθυντής φέρει πλήρη ευθύνη για τα αποτελέσματα της ομάδας του και ότι εάν κάτι δεν πάει καλά τότε είναι αυτός/ή που  κάνει κάτι λάθος. Θα πρέπει να ερευνήσει γιατί έγινε το λάθος και να μάθει από αυτό και όχι να κατηγορεί και να μεταφέρει την ευθύνη στους υφιστάμενους. Εάν δεν μπορεί να αναλάβει ευθύνες, τότε ποιος είναι ο ρόλος του; Για ποιο λόγο παίρνει τον υψηλότερο και πολλές φορές παχυλότατο μισθό του; Δεν γνώριζε ότι οι υψηλότερες θέσεις πέραν του μισθού έχουν και μεγαλύτερες ευθύνες; Δεν γνώριζε ότι είναι υπεύθυνος και για τα καλά και για τα κακά της ομάδας;

Ο διευθυντής/ηγέτης πρέπει να είναι ανθρώπινος, ειλικρινής, ήρεμος, να σέβεται τους εργαζόμενους για να τον σέβονται κι αυτοί.  Η ηγεσία μιας ομάδας δεν είναι εύκολη υπόθεση και προϋποθέτει την ύπαρξη ενσυναίσθησης. Η ομάδα αποτελείται από ανθρώπους και ως εκ τούτου, υπάρχουν διάφορα προβλήματα που προκύπτουν από τον φόρτο εργασίας μέχρι τις διάφορες συγκρούσεις ή ακόμα και φθόνο. 

Ο ηγέτης οφείλει να συζητά τα προβλήματα με ειλικρίνεια χωρίς να είναι μνησίκακος και να «κουνά το δάκτυλο» και στη συνέχεια, να τα επιλύει. Θα πρέπει επίσης να είναι κοντά στον εργαζόμενο όταν αυτός έχει προβλήματα που επηρεάζουν την εργασία του όπως είναι τα προβλήματα υγείας, οικογενειακά κτλ.  Ναι, η δουλειά του διευθυντή είναι μία δουλειά με πίεση και ευθύνες που δεν μπορεί να τις απεμπολήσει, άλλωστε όπως λέει και ο λαός «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι».

Είναι απορίας άξιον πως όμως η στάση αυτή, δηλαδή της αποφυγής ευθυνών και της έλλειψης πρωτοβουλιών από τα διευθυντικά στελέχη και από όλους όσους ηγούνται (των πολιτικών συμπεριλαμβανόμενων), φαίνεται να επικροτείται από το σύστημα. Για την αποτυχημένη ηγεσία βλέπουμε να μεταφέρονται οι ευθύνες στους εργαζόμενους ακόμα και σε λαούς (!). Έχουμε δει το σφυροκόπημα στην κυριολεξία από τα ΜΜΕ για τον ελληνικό λαό και την ευθύνη του στη δημιουργία της «κρίσης» χωρίς όμως ποτέ να έχει γίνει μία σοβαρή συζήτηση για τις ευθύνες της ηγεσίας διαχρονικά. Το ίδιο συμβαίνει και για τα ανώτερα στελέχη του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα. 

Η λογική του «δεν φταίω εγώ αλλά όλοι οι άλλοι» πρέπει κάποια στιγμή να σταματήσει. Είναι η «λογική» της πλήρους ανευθυνότητας. Οι ηγέτες, όπου και εάν βρίσκονται, πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να είναι ειλικρινείς όσον αφορά τις αστοχίες τους, ειλικρινείς τόσο στους υφιστάμενους όσο και στους ανώτερους (τυπική συμπεριφορά του ανεύθυνου διευθυντή είναι να είναι τυραννικός στους υφιστάμενους και δουλικός στους ανώτερους – άλλο ένα δείγμα εσωτερικής ανασφάλειας και έλλειψης ήθους). Μόνο έτσι θα καταφέρουν να δημιουργήσουν εμπιστοσύνη και όταν υπάρχει εμπιστοσύνη λύνονται ευκολότερα τα προβλήματα. Η ειλικρίνεια προϋποθέτει αυτοσεβασμό, ήθος και αίσθηση της ευθύνης απέναντι στους ανώτερους, στους υφιστάμενους ή στον λαό εάν μιλάμε για πολιτικούς. 

Ο διευθυντής προσλήφθηκε, ο πολιτικός ψηφίστηκε γιατί θεωρήθηκε καλύτερος από κάποιους άλλους. Πρέπει να αποδείξουν λοιπόν ότι η επιλογή αυτή ήταν ορθή και ότι έχουν ικανότητες που πραγματικά τους κάνουν καλύτερους από τον ανταγωνισμό τους. 

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Τα ψέματα και η υποκριτική συμπεριφορά μπορεί να χειραγωγούν τους άλλους, για ένα σύντομο χρονικό διάστημα όμως «ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον», η έλλειψη πραγματικών ικανοτήτων αποκαλύπτεται, μένει όμως να δούμε εάν η ανευθυνότητα θα παύσει να είναι μία τυπική συμπεριφορά διευθυντών και γενικότερα ηγετών, μία συμπεριφορά που αντί να τιμωρείται αντίθετα επικροτείται.