Γιώργος Κοντογιώργης – «Οι πολίτες δεν πρέπει να αφήσουν τους πολιτικούς σε χλωρό κλαρί»

Ο καθηγητής και πρώην πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου κος Γιώργος Κοντογιώργης ήταν προσκεκλημένος της Φωτεινής Μαστρογιάννη στην εκπομπή Take the money and run.

Ο λόγος του πάντα διαχρονικός και διαφωτιστικός όσον αφορά το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τον κύριο Κοντογιώργη, η λαϊκή ελληνική σκέψη για τη ζωή ακολουθεί μία αδιάπτωτη πορεία από τα Ομηρικά έτη μέχρι τους νεότερους χρόνους. Ο χριστιανισμός όπως αποδίδεται από το δημοτικό τραγούδι δεν είναι παρά ένας τρόπος του θρησκεύεσθαι της αρχαιότητας και πολλών παραστάσεων της ολύμπιας θρησκείας που έχουν μεταλλαχθεί και θεωρούνται χριστιανικές. Περιλαμβάνει ακόμα και αρχαίους θεούς όπως είναι ο Χάρος, συνεπώς το γεγονός αυτό αποδεικνύει τη συνέχεια.

Οι κοινωνίες των Ελλήνων, αυτές που προσδιόρισαν την εξέλιξη όχι μόνο του ελληνικού κόσμου αλλά και της ευρωπαϊκής Αναγέννησης μέχρι, όμως και το 19^ο αι. δεν είναι τίποτε άλλο παρά οι πόλεις κράτη όπως μετεξελίχθηκαν από τον Αλέξανδρο. Αυτές ήταν και το όχημα για να υποστασιοποιηθούν τα κοινωνικά στρώματα στη Δύση προκειμένου να υποστηριχθεί η Αναγέννηση.

Η κακοδαιμονία του Ελληνικού κόσμου, σύμφωνα με τη διανόηση κυρίως της Αριστεράς, οφείλεται στο παρελθόν μας, διότι, κατά τη γνώμη τους ενώ έχουμε ένα κράτος που είναι πολύ προοδευτικό και αναφέρεται στη νεωτερικότητα, έχουμε παράλληλα μία κοινωνία που δεν μπορεί να το ακολουθήσει. Δυστυχώς, η ελληνική διανόηση παπαγαλίζει και μηρυκάζει ότι συμβαίνει στη Δύση. Είναι σίγουρα προοδευτική η εξέλιξη από την απολυταρχία στο κράτος έθνος αλλά είναι το ίδιο με την ελληνική περίπτωση; 

Η προσπάθεια να δικαιολογηθεί το ελληνικό κράτος και η κακότροπη λειτουργία του οδήγησε σε μία απαράδεκτη ενοχοποίηση της κοινωνίας και των κληρονομιών της π.χ. μας λένε ότι το πελατειακό σύστημα οφείλεται στον Έλληνα και όχι στον πολιτικό χωρίς, ωστόσο, να παρατηρείται ότι είναι ένα πολιτικό σύστημα που αποδομεί τη συλλογικότητα. 

Κατ’αυτούς, ο λόγος είναι ότι η Ελληνική κοινωνία δεν διήλθε από το Διαφωτισμό. Προσάπτουν δηλαδή στην Ελληνική κοινωνία ότι δεν υπήρξε ποτέ φεουδαρχική. Η Ελληνική όμως κοινωνία ήταν ελεύθερη γι’αυτό δεν χρειάστηκε να περάσει από το Διαφωτισμό. Είχε σχολεία κοσμικού χαρακτήρα και όχι εκκλησιαστικού, είχε όλα τα στοιχεία του ανθρωποκεντρισμού με θεμέλιο την πόλη όπως ήταν η πόλη κράτος στην αρχαιότητα. Είχαμε πόλεις, όχι με την έννοια των αστικών κέντρων αλλά με την έννοια της κοινωνίας, όλη η κοινωνία ήταν ελεύθερη σε ατομική υπόσταση. Η οθωμανική αυτοκρατορία είναι το καθεστώς της εθνικής κατοχής. Οι Οθωμανοί αναγκάστηκαν να αφήσουν να λειτουργήσουν τα κοινά κατά τον τρόπο που τα άφησε να λειτουργήσουν το Βυζάντιο. Το γεγονός ότι υπάρχει ένας Οθωμανός επικυρίαρχος είναι τελείως διαφορετικό από το ποια είναι η ιδιοσυστασία των Ελληνικών κοινωνιών που είχαν ως πρόσημο την πόλη.

Το πολιτικό σύστημα σήμερα δεν διαφέρει από τον υπαρκτό σοσιαλισμό παρά μόνο στον αριθμό των κομμάτων. Αυτό δημιουργεί συνθήκες μεγαλύτερου αυταρχισμού και δεν παύει να είναι ένα καθεστώς εσωτερικής κατοχής. Θα διωχθεί αυτός που αντιλέγει στο κυρίαρχο σύστημα κυριαρχίας. Οι Οθωμανοί δεν υιοθέτησαν ένα σύστημα πολιτικής κυριαρχίας με την έννοια που έχουν τα νεότερα κράτη. Ακολούθησαν την ελληνική οικουμένη, το κράτος τους είχε δεσποτικά χαρακτηριστικά, αποδέχθηκαν όμως τα κοινά, υιοθέτησαν λειτουργίες του προηγούμενου καθεστώτος π.χ. το κοινό ήταν υπεύθυνο να συλλέξει τους φόρους και να κάνει την κατανομή που έπρεπε, να διαπραγματευθεί με τον Οθωμανό επικυρίαρχο κτλ. Όταν διαφωνούσαν, ζητούσαν την επέμβαση είτε του κλήρου ή/και του Οθωμανού. Δημιουργήθηκε έτσι μία σπουδαία πνευματική και οικονομική τάξη αλλά και μία εκκλησιαστική τάξη που ασκούσε κοινωνικό ρόλο. Με άλλα λόγια, τα κοινά ανέπτυξαν την ελεύθερη δυνατότητα στην κοινωνική και πολιτική λειτουργία των Ελλήνων.

Το οικονομικό σύστημα δε που υπήρχε στην Τουρκοκρατία ήταν το εταιρικό, δεν υπήρχε ένας ιδιοκτήτης. Όλα ήταν οργανωμένα με τον τρόπο της εταιρικής οικονομίας δηλαδή ο εργαζόμενος μετείχε στη διοίκηση της επιχείρησης.Το σύστημα αυτό προήλθε από τους Ελληνιστικούς χρόνους και κυριάρχησε στον Ελληνικό κόσμο κατά την πρώιμη Βυζαντινή περίοδο.

Η Επανάσταση στοιχειοθετούσε μία μεγάλη ήττα του Ελληνισμού, μία ήττα πιθανόν μεγαλύτερη από την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453. Από εκείνη τη στιγμή συγκροτείται ένα Ελληνικό κράτος απελεύθερο το οποίο αποδημεί το μείζονα Ελληνισμό. Σημαντικά για τον τρόπο της απελευθέρωσης ήταν τα παρακάτω:

Συγκροτήθηκε ένα προτεκτοράτο. Οι πολιτικές δυνάμεις που διαμορφώθηκαν είχαν ξένια ονόματα γιατί υπηρετούσαν κυριολεκτικά τις ξένες δυνάμεις.Επεβλήθη μία απολυταρχία. Εκεί που η κοινωνία ήταν δήμος, θεσμός της πολιτείας, τώρα έγινε ιδιώτης, ο καθένας για τον εαυτό του ακόμα και εάν φάει τις σάρκες της συλλογικότητας.

Το σημερινό πολιτικό σύστημα σπρώχνει την κοινωνία στο περιθώριο. Οι Βαυαροί έλεγαν ότι είναι απαράδεκτο ένας αγράμματος λαός να ασκεί πολιτική αρμοδιότητα και να κυβερνάει γιατί είναι ιδιοτελής, εγωπαθής και συμφεροντολόγος. Μας θυμίζει αυτό που λέγανε με το περίφημο δημοψήφισμα οι πολιτικοί μας οι οποίοι επαίρεντο ότι απαγορεύονται τα δημοψηφίσματα με δημοσιονομικό περιεχόμενο διότι ο λαός δεν θα ψηφίσει ποτέ τη μείωση των μισθών του ή τη φορολόγησή του ενώ οι ίδιοι διατήρησαν για τον εαυτό τους το δικαίωμα του να αποφασίζουν για το μισθό τους, την ασυλία τους κτλ. Αυτοί μπορούν να είναι υπεράνω του νόμου για προβλέπεται από το Σύνταγμα.

Η Αριστερά στην εξουσία λέει ότι είναι το νέο ενώ όλοι είναι το επαίσχυντο παλαιό, η εκφυλισμένη εκδοχή της απολυταρχίας. Το κόμμα έχει μεταβληθεί σε θεσμό που λεηλατεί τη χώρα. Η κομματοκρατία κάνει κουμάντο και στην αστική τάξη. Ο Έλληνας αντί για το δήμο, πάει πλέον στον πολιτικό για να λύσει το πρόβλημά του, έτσι το ρουσφέτι γίνεται θεσμός.

Υπάρχει στο μείζονα Ελληνισμό μία μεγάλη αστική τάξη που δεν ήρθε ποτέ στην Ελλάδα. Η πολιτική τάξη στην Ελλάδα δεν προετοίμασε ποτέ τη χώρα για την απελευθέρωση των άλλων εδαφών αλλά άφησε τη χώρα έρμαιο των εθνικισμών και του υπαρκτού σοσιαλισμού.

Η κομματοκρατία είχε ανάγκη να λειτουργεί σε ένα πλαίσιο που θα ήταν αδιαμφισβήτητο, καταργώντας τη θεσμημένη συλλογικότητα η κοινωνία δεν ήταν αντίπαλος αλλά πελάτης. Μην επιτρέποντας και στην αστική τάξη να ενσωματωθεί, δεν είχε ενδιάμεσα κοινωνική δύναμη να επηρεάσει τα πράγματα και να καθορίσει πολιτικές. Το αποτέλεσμα ήταν ότι έμεινε μόνη της να ασκεί προσωποπαγείς πολιτικές, διασπώντας τη συλλογικότητα της κοινωνίας και να μένει σε αυτήν το ουσιώδες.

Μέχρι τη Μεταπολίτευση όπου έχουμε ουσιαστική επιστροφή στο καθεστώς της φαυλοκρατίας του 19^ου αι. δια χειρός ΠΑΣΟΚ διαπιστώνουμε ότι  η πολιτική εξουσία εχθρεύεται το αυτόνομο επιχειρείν, το επιχειρείν που δεν χρειάζεται το κράτος. Ο Ανδρέας Παπανδρέου έλεγε ότι θα έφτιαχνε καινούρια τζάκια δηλαδή εννοούσε ότι θα έφτιαχνε μια αστική τάξη που θα ήταν κρατικοδίαιτη. Η σημερινή αστική τάξη στην Ελλάδα αποτελείται από ισχυρές οικογένειες που είναι κρατικοδίαιτες.

Το πολιτικό σύστημα δεν ανέχεται προσωπικότητες που θα υπηρετούν το μέσο συμφέρον είτε κοινωνικές δυνάμεις που θα έχουν αυτόνομη αναφορά. Ότι θέλει να ευδοκιμήσει στην Ελλάδα θα πρέπει να διαπλακεί με την πολιτική τάξη.

Η Αριστερά στη Δύση προσπαθούσε να φέρει την κοινωνία σε ανθρωποκεντρικό επίπεδο. Στην Ελλάδα όμως δεν υπήρχε το αίτημα της ατομικής απελευθέρωσης διότι το άτομο και ελεύθερο ατομικά ήταν και είχε πολιτική αναφορά στη δημοκρατία ακόμα και στην ολιγαρχία. Μπορεί να κακοπερνούσε στην Τουρκοκρατία και να ήταν υπό καθεστώς εθνικής κατοχής αλλά υπήρχε ο πολιτειακός θεσμός που συγκρατούσε νοοτροπίες και τις μετέφερε από γενιά σε γενιά και δημιουργούσε τις προϋποθέσεις αυτού που αποτέλεσε ανάπτυξη από κάθε άποψη στο δεύτερο μέρος της Τουρκοκρατίας.

Σήμερα ζούμε σε μία κρίση που ξεκίνησε από το 2008. Οι πολιτικοί μας δήλωσαν ότι αιφνιδιάστηκαν, ομολόγησαν δηλαδή ότι δεν τους ενδιαφέρει η χώρα. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να καταδολιεύσουν τον ψηφοφόρο και να του υπαρπάξουν την ψήφο και πώς να καταδολιεύσουν τους θεσμούς. Η απουσία της Αριστεράς είναι αυτή που δεν δημιουργεί την ανάγκη της Δεξιάς γιατί ζουν όλοι στο ίδιο πλαίσιο του παλαιού καθεστώτος. Είναι βαθιά παλαιοί όλοι τους γιατί δεν λειτουργούν ούτε ως ολιγάρχες ώστε να σκέφτονται για τα δικαιώματα μίας συγκεκριμένης τάξης αλλά δεν ενδιαφέρονται ούτε για την κοινωνική συνοχή χωρίς την οποία δεν μπορεί να λειτουργήσει τίποτα.

Η σημερινή κρίση είναι μία κρίση μετάβασης σε άλλη εποχή. Οι αγορές, η αστική τάξη είναι πλέον η χρηματοπιστωτική που κινείται οριζοντίως στα κράτη και έχει επιβάλλει το σκοπό της πολιτικής. Στο μεσοδιάστημα θα υπάρχει ένα βάθεμα της κρίσης που θα είναι κοινωνική που θα οδηγήσει σε νέες σκέψεις. Ο κόσμος θα σκεφθεί ότι με το να πηγαίνει να ψηφίσει για την εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία, ότι με το να απεργεί και να διαδηλώνει, δεν παράγει πολιτικό αποτέλεσμα.

Τα κινήματα κατέληξαν να είναι ή αδιέξοδες καταστάσεις ή το μακρύ χέρι της εξουσίας που χρηματοδοτούνται από πολλές «περίεργες» πηγές χρηματοδότησης.

Η Δεξιά έχει τελειώσει ενώ η Αριστερά έχει τελειώσει διπλά γιατί παραμένει δέσμια του παρελθόντος και συναγωνίζεται με το νεοφιλελευθερισμό της Δεξιάς για το ποιος θα είναι ο καλύτερος διαχειριστής. Βλέπουμε όμως ότι η Αριστερά, παρά το ότι είναι στην εξουσία, δεν άγγιξε τα αίτια της κρίσης. Τα μνημόνια είναι το αποτέλεσμα. Η Αριστερά που ήταν καθαρή από τη διαχείριση του παρελθόντος γιατί δεν έκανε κάτι να αλλάξει το πολιτικό σύστημα και να άρει τη νομοθεσία που προωθεί τη διαφθορά; Αντί να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση επέλεξε τα σαπρόφυτα του 3% και τα έκανε υπουργούς. Έχουμε μία τραγική κατάληξη, ένας ο οποίος αντιπροσωπεύει το απόλυτο μηδέν στην επιστήμη, τον έβαλε υπουργό παιδείας.

Αυτό που θα έρθει στο μέλλον αποτελεί τη λύση του Ελληνικού πολιτικού συστήματος. Η κοινωνία πρέπει να αναλάβει την ιδιότητα του εντολέα, πρέπει να τους βάλει απέναντι.

Το μόνο που ενδιαφέρει το Ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι το πώς θα ελέγξει και χειραγωγήσει την κοινωνία. Εάν ερωτούντο η κοινωνία θα έπαιρναν τις ίδιες αποφάσεις;

Η εξουσία δεν θα ρωτήσει κανέναν όχι μόνο γιατί δεν ξέρει αλλά αποδείχτηκε ότι δεν θέλει να μάθει αλλά και γιατί θέλει να συγκαλύπτει τα πάντα.

Ο πολίτης πρέπει να σταθεί απέναντι στο πολιτικό προσωπικό που αρνείται να εναγκαλισθεί το εθνικό συμφέρον. Να μην τους αφήνει σε χλωρό κλαρί, είναι καθήκον που απορρέει από την ανάγκη διασφάλισης της χώρας.

         Την εκπομπή μπορείτε να παρακολουθήσετε στον παρακάτω σύνδεσμο: