Σαμίρ Αμίν - Εθνική κυριαρχία: γιατί;

                                    Μετάφραση από τα Γαλλικά: Φωτεινή Μαστρογιάννη

Επιμέλεια: Φωτούλα Ιωαννίδου - Τσιρώνη

BREXIT και η κατάρρευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Εθνική κυριαρχία: γιατί;

                                                                                                            Σαμίρ Αμίν*

Η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας, όπως και η κριτική ενάντια σε αυτή, οδηγεί σε σοβαρές παρεξηγήσεις όταν αποσπάται από τη στρατηγική των κοινωνικών τάξεων στην οποία η εθνική κυριαρχία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος. Το κοινωνικό μπλοκ στις καπιταλιστικές κοινωνίες θεωρεί την εθνική κυριαρχία  ως ένα απαραίτητο μέσο για την προώθηση των δικών του συμφερόντων με βάση τόσο την καπιταλιστική εκμετάλλευση της εργασίας όσο και την εδραίωση των διεθνών του σχέσεων.

Σήμερα, στο παγκοσμιοποιημένο νεοφιλελεύθερο σύστημα  που κυριαρχείται από τα μονοπώλια της ιμπεριαλιστικής τριάδας (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ιαπωνία), οι πολιτικές αρχές που είναι επιφορτισμένες με τη διαχείριση του συστήματος  προς αποκλειστικό όφελος των μονοπωλίων, θεωρούν την εθνική κυριαρχία ως το μέσο που τους επιτρέπει να βελτιώσουν την «ανταγωνιστική» τους θέση  στο παγκόσμιο σύστημα.

Τα οικονομικά και κοινωνικά μέσα του Κράτους (υπακοή των εργαζόμενων στις απαιτήσεις του εργοδότη, οργάνωση της ανεργίας και της εργασιακής ανασφάλειας, κατακερματισμός της αγοράς εργασίας) και οι πολιτικές παρεμβάσεις  (συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών επεμβάσεων) συνδέονται και συνδυάζονται για την επίτευξη ενός και μοναδικού στόχου: τη μεγιστοποίηση των εσόδων με την προστασία των «εθνών».

Ο νεο-φιλελεύθερος ιδεολογικός λόγος υποστηρίζει τη δημιουργία μιας τάξης  που βασίζεται αποκλειστικά στην γενικευμένη ελεύθερη αγορά, όπου οι μηχανισμοί θα είναι αυτορυθμιζόμενοι και θα παράγουν το κοινωνικά βέλτιστο  (κάτι το οποίο είναι προφανώς ψευδές), υπό την προϋπόθεση ότι ο ανταγωνισμός είναι ελεύθερος και διαφανής (δηλαδή κάτι που  δεν είναι και δεν μπορεί να είναι στην εποχή των μονοπωλίων), και ισχυρίζεται ότι το κράτος δεν έχει κανένα ρόλο παρά να εγγυάται τη λειτουργία του εν λόγω ανταγωνισμού  (που είναι σε αντίθεση με αυτό που υποστηρίζει: απαιτεί την ενεργό παρέμβαση του κράτους υπέρ του, άρα ο νεοφιλελευθερισμός είναι μια πολιτική του κράτους). Αυτή η έκφραση της ιδεολογίας του «νεοφιλελεύθερου ιού»- απαγορεύει την κατανόηση της πραγματικής λειτουργίας του συστήματος, όπως είναι οι λειτουργίες που το κράτος και η εθνική κυριαρχία εκπληρώνουν.

Οι ΗΠΑ αποτελούν  το παράδειγμα μιας πρακτικής εφαρμογής της «αστικής» έννοιας της εθνικής κυριαρχίας, δηλαδή μία κυριαρχία που βρίσκεται στην υπηρεσία του κεφαλαίου των χρηματιστικών μονοπωλίων. Το «εθνικό» δικαίωμα ωφελεί τις Ηνωμένες Πολιτείες επιβεβαιώνοντας την υπεροχή του «διεθνούς δικαίου». Το ίδιο δικαίωμα ίσχυε στις ιμπεριαλιστικές χώρες της Ευρώπης του δέκατου ένατου και εικοστού αιώνα.

Έχουν αλλάξει τα πράγματα  με την οικοδόμηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ο ευρωπαϊκός λόγος εντάσσει, μέσω της υποταγής, την εθνική κυριαρχία στο "ευρωπαϊκό δίκαιο", κάτι που εκφράζεται μέσα από τις αποφάσεις των οργάνων των Βρυξελλών και της ΕΚΤ, σύμφωνα με τις Συνθήκες του Μάαστριχτ και της Λισσαβόνας. Η ελευθερία της επιλογής των ψηφοφόρων περιορίζεται από την υπερεθνική ύπαρξη που είναι σύμφωνη με τις επιταγές του νεο-φιλελευθερισμού. Όπως δήλωσε η Μέρκελ: «Αυτή η επιλογή πρέπει να είναι συμβατή με τις απαιτήσεις της αγοράς» πέρα από αυτή χάνει τη νομιμότητά της. Ωστόσο, σε αντίστιξη με αυτό το λόγο, η Γερμανία υποστηρίζει με πολιτικές πράξεις την εθνική της κυριαρχία και επιδιώκει να υποτάξει τους ευρωπαίους εταίρους της στις απαιτήσεις της. Η Γερμανία έχει χρησιμοποιήσει τον ευρωπαϊκό νεο-φιλελευθερισμό για να καθιερώσει την ηγεμονία της, ιδιαίτερα στη ζώνη του ευρώ. Η Μεγάλη Βρετανία - με την επιλογή του Brexit – επέλεξε με τη σειρά της να εφαρμόσει τα οφέλη της άσκησης της δικής της εθνικής κυριαρχίας.

Μπορεί να γίνει αντιληπτό ότι ο «εθνικιστικός λόγος» και ο απεριόριστος θαυμασμός του για τις  αρετές της εθνικής κυριαρχίας, όταν γίνεται κατανοητός με αυτό τον τρόπο (αστικο-καπιταλιστικής κυριαρχίας) χωρίς να αναφέρεται το ταξικό περιεχόμενο το οποίο εξυπηρετεί, υπήρξε πάντα αντικείμενο επιφυλάξεων, για να το θέσω ήπια, των ρευμάτων του αριστερού-lato sensu, δηλαδή, όλων εκείνων που επιθυμούν να υπερασπιστούν τα συμφέροντα της εργατικής τάξης.

Ωστόσο, θα πρέπει να μειωθεί η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας μόνο με τους όρους του «αστικού εθνικισμού». Η υπεράσπιση αυτή ωστόσο είναι απαραίτητη για την εξυπηρέτηση άλλων κοινωνικών συμφερόντων πέραν  αυτών του επικρατούντος καπιταλιστικού μπλοκ. Θα πρέπει, λοιπόν, να συνδέεται στενά με την στρατηγική εξόδου από τον καπιταλισμό και δέσμευσης προς τον μακρύ δρόμο προς τον σοσιαλισμό.

Αποτελεί αναπόφευκτn προϋπόθεση της πιθανής προόδου προς την κατεύθυνση αυτή. Ο λόγος είναι ότι η πραγματική αιτία του παγκόσμιου φιλελευθερισμού  δεν θα είναι παρά το προϊόν άνισης προόδου μιας χώρας σε βάρος μιας άλλης από τη μια στιγμή στην άλλη. Το παγκόσμιο σύστημα (και το Ευρωπαϊκό υποσύστημα) ουδέποτε έχει μεταμορφωθεί «από τα πάνω», μέσω των συλλογικών αποφάσεων της «διεθνούς κοινότητας» (ή της «ευρωπαϊκής»). Οι εξελίξεις των συστημάτων αυτών δεν υπήρξαν ποτέ παρά το αποτέλεσμα αλλαγών που συμβαίνουν στα κράτη  που τα συνθέτουν και  αφορούν την εξέλιξη των σχέσεων εξουσίας μεταξύ τους. Το πλαίσιο που ορίζεται από το κράτος («έθνος») παραμένει εκείνο στο οποίο ξεδιπλώνονται με αποφασιστικό τρόπο οι αγώνες που μεταμορφώνουν τον κόσμο.

Οι λαοί των περιφερειών του παγκόσμιου συστήματος, που είναι πολωτικό από τη φύση του, έχουν μακρά εμπειρία αυτού του θετικού εθνικισμού, δηλαδή του αντι-ιμπεριαλιστικού (που εκφράζει την άρνηση  από την παγκόσμια τάξη) και δυνητικά αντι-καπιταλιστικού. Το λέω αυτό μόνο επειδή ενδεχομένως, ο εθνικισμός μπορεί επίσης να μεταφέρει την ψευδαίσθηση της οικοδόμησης ενός εθνικού καπιταλισμού που καταφέρνει να «καλύψει» τις εθνικές δομές των κυρίαρχων κέντρων. Ο εθνικισμός των λαών της περιφέρειας δεν είναι προοδευτικός παρά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι είναι αντι-ιμπεριαλιστικός, και στις μέρες μας, σε ρήξη με τον παγκοσμιοποιημένο νέο-φιλελευθερισμό. Σε αντίστιξη ένας «εθνικισμός» (τότε μόνο φαινομενικός) που ταιριάζει στον παγκοσμιοποιημένο νεο-φιλελευθερισμό, και ως εκ τούτου δεν επηρεάζει την υποδεέστερη θέση του έθνους στο σύστημα, γίνεται το όργανο των τοπικών κυρίαρχων τάξεων που είναι πρόθυμες να συμμετάσχουν στην εκμετάλλευση του λαού τους και ενδεχομένως θα αποτελέσουν τους περιφερειακούς εταίρους οι οποίοι και θα δράσουν ως ένας «υπο-ιμπεριαλισμός».

Σήμερα οι κινήσεις – έντονες ή περιορισμένες  - που δίνουν τη δυνατότητα εξόδου από τον νεο-φιλελευθερισμό είναι αναγκαίες και δυνατές σε όλα τα μέρη του κόσμου, Βορρά και Νότου. Η κρίση του καπιταλισμού δημιούργησε ένα γόνιμο έδαφος για την ωρίμανση των επαναστατικών συνθηκών. Εκφράζω αυτή την αντικειμενική ύπαρξη, αναγκαία και δυνατή μέσα σε μια σύντομη φράση: «έξοδος από την κρίση του καπιταλισμού ή έξω από τον καπιταλισμό σε κρίση;» (Ο τίτλος ενός από τα τελευταία βιβλία μου). Η έξοδος από την κρίση δεν είναι δικό μας πρόβλημα αλλά των κυριαρχούντων καπιταλιστών. Εάν θα την ξεπεράσουν (που κατά τη γνώμη μου δεν ασχολούνται με τρόπους που θα τους το επιτρέψουν) ή όχι, δεν είναι δικό μας πρόβλημα. Τι έχουμε να κερδίσουμε από το συνεταιρισμό με τους αντιπάλους μας από την αναβίωση του χρεοκοπημένου νεο-φιλελευθερισμού; Αυτή η κρίση αντίθετα  δημιουργεί ευκαιρίες, μεγάλες ή λιγότερο μεγάλες, με την προϋπόθεση ότι τα κινήματα που αγωνίζονται υιοθετούν στρατηγικές που έχουν συγκεκριμένο στόχο. Η επιβεβαίωση της εθνικής κυριαρχίας στη συνέχεια επιβάλλεται για να ενεργοποιήσει αυτές τις έντονα άνισες πράξεις από τη μία χώρα στην άλλη, αλλά πάντα σε σύγκρουση με τη λογική του νεο-φιλελευθερισμού. Το λαϊκό κυρίαρχο εθνικό και δημοκρατικό έργο που προτείνεται από αυτό το άρθρο  έχει σχεδιαστεί με αυτό το πνεύμα. Η έννοια της κυριαρχίας που αναφέρεται στο παρόν άρθρο δεν είναι εκείνη της αστικο-καπιταλιστικής κυριαρχίας αλλά διαφέρει και πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις της λαϊκής κυριαρχίας.

Το αμάλγαμα μεταξύ αυτών των δύο αντιφατικών εννοιών και ως εκ τούτου η ταχεία  απόρριψη κάθε «εθνικισμού», χωρίς να προσδιορισθεί ο εθνικισμός με μεγαλύτερη  ακρίβεια, καταστρέφει κάθε πιθανότητα εξόδου από τον νεο-φιλελευθερισμό. Δυστυχώς, στην Ευρώπη - και όχι μόνο - η σύγχρονη αριστερά ασχολείται με αγώνες που συχνά χρησιμοποιούν  αυτό το αμάλγαμα.

Η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας δεν σημαίνει απλά μία άλλη «πολυπολική παγκοσμιοποίηση» (σε αντίστιξη με το ήδη υπάρχον μοντέλο παγκοσμιοποίησης), που βασίζεται στην ιδέα ότι η διεθνής τάξη θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ κυρίαρχων εθνικών εταίρων, ίσων δικαιωμάτων, και να μην επιβάλλεται μονομερώς από την ισχυρή - ιμπεριαλιστική τριάδα, με ηγέτη τις Ηνωμένες Πολιτείες - όπως συμβαίνει στο νεο-φιλελευθερισμό.

Πρέπει επίσης  να απαντήσουμε στο ερώτημα: ένα πολυπολικό κόσμο να κάνει τι; Επειδή μπορεί να θεωρηθεί ότι εξακολουθεί να διέπεται από τον ανταγωνισμό μεταξύ των συστημάτων που αποδέχονται τον νέο-φιλελευθερισμό  ή, σε αντίθεση, ως ένα περιθώριο διαφυγής για τους λαούς που θέλουν να βγουν από τον νέο-φιλελευθερισμό. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να προσδιορισθεί η φύση του στόχου που επιδιώκεται με το προτεινόμενο πολυπολικό σύστημα.

Όπως συμβαίνει πάντα στην ιστορία, ένα εθνικό σχέδιο μπορεί να είναι υβριδικό, να έχει αντιφάσεις μεταξύ των τάσεων που αναπτύσσονται εντός του, κάποιες από αυτές να είναι υπέρ μιας καπιταλιστικής οικοδόμησης του έθνους και άλλες να έχουν άλλους στόχους  οι οποίοι να διέπονται από προοδευτικό  κοινωνικό περιεχόμενο. Το εθνικό έργο της Κίνας αποτελεί ένα καλό παράδειγμα, τα ημιεθνικά προγράμματα της Ινδίας και της Βραζιλίας ένα άλλο.

 Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέτυχε;

Αν και η κατάρρευση του ευρωπαϊκού σχεδίου (και ειδικότερα του υποσυστήματος του ευρώ) βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη εδώ και χρόνια (βλ. Σαμίρ Αμίν, η κατάρρευση του σύγχρονου καπιταλισμού), το Brexit αποτελεί απόδειξη μίας μεγάλης διαμαρτυρίας.

Το ευρωπαϊκό σχέδιο σχεδιάστηκε ήδη από την αρχή του, το 1957, ως το μέσο των καπιταλιστικών μονοπωλίων των εταίρων – ειδικότερα της Γαλλίας και της Γερμανίας - με την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, για να εκτονώσει τον κίνδυνο σοσιαλιστικής ολίσθησης είτε αυτή θα ήταν ριζοσπαστικής είτε μετριοπαθούς μορφής. Η Συνθήκη της Ρώμης, η οποία διαφύλασσε την ιερότητα της ιδιωτικής περιουσίας, έθεσε εκτός νόμου οποιαδήποτε σοσιαλιστική φιλοδοξία, όπως ειπώθηκε την εποχή του Ζισκάρ ντ 'Εστέν.

Στη συνέχεια και σταδιακά αυτός ο χαρακτήρας ενισχύθηκε από την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, μία ολοκλήρωση μπετόν αρμέ, με τις συνθήκες του Μάαστριχτ και της Λισσαβόνας. Το ενορχηστρωμένο  επιχείρημα της  προπαγάνδας για την αποδοχή του σχεδίου ήταν  ότι καταργήθηκε τελικά η εθνική κυριαρχία των κρατών της Ένωσης, αυτές οι  κυριαρχίες (στην αστική/ ιμπεριαλιστική τους μορφή) που υπήρξαν η απαρχή των πρωτοφανών σφαγών των δύο παγκοσμίων πολέμων του εικοστού αιώνα.

Ως εκ τούτου, το έργο βρήκε θετική ανταπόκριση στις νεότερες γενιές,   δημιουργώντας αυταπάτες για μία  δημοκρατική και ειρηνιστική  ευρωπαϊκή κυριαρχία, η οποία ανέλαβε την πρωτοκαθεδρία από τις πολεμικές εθνικές κυριαρχίες του παρελθόντος. Στην πραγματικότητα, η κυριαρχία των κρατών ποτέ δεν καταργήθηκε, αλλά κινητοποιήθηκε  για να δεχθεί τον νεο-φιλελευθερισμό, έγινε το απαραίτητο πλαίσιο για τη διασφάλιση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής διαχείρισης των χρηματιστικών μονοπωλίων.

Το ευρωπαϊκό σχέδιο  βασίζεται στην απόλυτη άρνηση της δημοκρατίας (κατανοητής ως άσκησης επιλογής μεταξύ εναλλακτικών κοινωνικών προγραμμάτων) που εκτείνεται πολύ πιο πέρα από το «έλλειμμα δημοκρατίας» που προκαλείται από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Έχει δώσει επανειλημμένες αποδείξεις και έχει de facto εκμηδενίσει την αξιοπιστία των εκλογών τα αποτελέσματα των οποίων δεν είναι νόμιμα παρά μόνο εφόσον συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του νεο-φιλελευθερισμού.

Η Γερμανία είχε τη δυνατότητα, στο πλαίσιο αυτού του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, να διεκδικήσει την ηγεμονία. Με αυτό τον τρόπο, η γερμανική κυριαρχία (αστική / καπιταλιστική) δημιουργήθηκε ως το  υποκατάστατο μιας ανύπαρκτης ευρωπαϊκής κυριαρχίας. Οι ευρωπαίοι εταίροι καλούνται να ευθυγραμμιστούν με τις απαιτήσεις αυτής της κυριαρχίας που είναι  ανώτερη των άλλων.

Η Ευρώπη έχει γίνει γερμανική Ευρώπη, ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη όπου το Βερολίνο διαχειρίζεται το νόμισμα σε όφελος των γερμανικών  Konzern. Σημαντικοί πολιτικοί όπως είναι ο υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε, επιδίδονται σε μόνιμους εκβιασμούς και απειλούν τους Ευρωπαίους εταίρους για  «έξοδο  της Γερμανίας» (Gexit) σε περίπτωση που τεθεί  υπό αμφισβήτηση η ηγεμονία του Βερολίνου.

Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουμε προκύπτει από τα γεγονότα: το γερμανικό μοντέλο δηλητηριάζει την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας. Ο νεο-φιλελευθερισμός είναι η πηγή της επίμονης στασιμότητας της ηπείρου, σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες πολιτικές λιτότητας.

Ο νεο-φιλελευθερισμός είναι ένα παράλογο σύστημα όσον αφορά την προοπτική της προστασίας των συμφερόντων των λαϊκών πλειοψηφιών όλων των χωρών  της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, όπως και στην προοπτική της μακροπρόθεσμης υπεράσπισης των οικολογικών συνθηκών αναπαραγωγής της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.

Επιπλέον, ο νεο-φιλελευθερισμός οδηγεί σε ατελείωτη επιδείνωση της ανισότητας μεταξύ των εταίρων, είναι η αιτία των εμπορικών πλεονασμάτων της Γερμανίας και των αντίστοιχων ελλειμμάτων των άλλων. Αλλά ο νεο-φιλελευθερισμός αποτελεί  μια απόλυτα λογική επιλογή για τα οικονομικά μονοπώλια που εξασφαλίζουν, κατ’αυτό τον τρόπο, τη συνεχή ανάπτυξη των εισοδημάτων  τους.

Το σύστημα αυτό  δεν είναι βιώσιμο. Όχι επειδή αντιμετωπίζει την αυξανόμενη αντίσταση των θυμάτων του (αναποτελεσματική έως σήμερα), αλλά λόγω της δικής του εσωτερικής αντίφασης: η αύξηση των προσόδων των  μονοπωλίων επιβάλλει τη στασιμότητα και τη διαρκή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των εύθραυστων εταίρων (Ελλάδα και άλλοι).

Ο καπετάνιος, ο οποίος είναι στο τιμόνι οδηγεί το ευρωπαϊκό πλοίο κατευθείαν σε υφάλους. Οι επιβάτες εκλιπαρούν να αλλάξει πορεία, φευ, χωρίς  αποτέλεσμα. Ο καπετάνιος, που προστατεύεται από μία ομάδα  πραιτοριανών (Βρυξέλλες, ΕΚΤ) παραμένει άτρωτος. Μένει μόνο να ρίξει τις βάρκες στη θάλασσα. Είναι σίγουρα επικίνδυνο, αλλά είναι λιγότερο επικίνδυνο από ό, τι το ναυάγιο που διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Η παραπάνω εικόνα βοηθά στο  να κατανοήσουμε τη φύση των δύο επιλογών, μεταξύ των οποίων οι επικριτές του ευρωπαϊκού συστήματος διστάζουν να επιλέξουν. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να παραμείνουν στο σκάφος, να εξελίξουν  το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα σε νέες κατευθύνσεις που να σέβονται τα συμφέροντα της λαϊκής πλειοψηφίας. Επιμένουν παρά τις επανειλημμένες αποτυχίες των αγώνων που αφορούν  αυτή τη στρατηγική.

Άλλοι ζητούν να εγκαταλείψουν το πλοίο, όπως αποδεικνύεται από την επιλογή των Άγγλων. Να εγκαταλείψουν την Ευρώπη αλλά να κάνουν τι; Οι εκστρατείες ενορχηστρωμένης παραπληροφόρησης από τα μέσα ενημέρωσης που υπηρετούν τον νεο-φιλελευθερισμό συμβάλλουν στην σύγχυση.

Το αμάλγαμα διατηρείται σε όλες τις πιθανές μορφές  χρήσης της εθνικής κυριαρχίας, και παρουσιάζονται όλες ως δημαγωγικές, «λαϊκιστικές», μη ρεαλιστικές, σοβινιστικές, ξεπερασμένες από την ιστορία, αηδιαστικές.

Το κοινό σφυροκοπείται από τη ρητορική για την ασφάλεια και τη μετανάστευση, ενώ οι  ευθύνες του νεο-φιλελευθερισμού όσον αφορά την επιδείνωση των συνθηκών των εργαζομένων δεν συζητούνται. Δυστυχώς ολόκληρα τμήματα της αριστεράς έχουν μπει σε αυτό το χειραγωγημένο  παιχνίδι.

Από την πλευρά μου, μπορώ να πω ότι δεν υπάρχει τίποτα που μπορούμε να περιμένουμε από το ευρωπαϊκό σχέδιο, το οποίο δεν μπορεί να μεταμορφωθεί  εκ των έσω, πρέπει να αποδομηθεί για να ανοικοδομηθεί αργότερα σε άλλες βάσεις. Λόγω του ότι αρνούνται να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, πολλά από τα κινήματα που βρίσκονται σε σύγκρουση με το νεο-φιλελευθερισμό διστάζουν όσον αφορά τους  στρατηγικούς στόχους των αγώνων τους: να εγκαταλείψουν ή να παραμείνουν στην Ευρώπη (ή το ευρώ);

Υπό τις συνθήκες αυτές, τα επιχειρήματα που προβάλλονται από τη μία ή την άλλη πλευρά είναι πολύ  διαφορετικά, συχνά για ασήμαντα θέματα, μερικές φορές για λάθος θέματα ενορχηστρωμένα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (ασφάλεια, μετανάστες), και δεν αφορούν πραγματικά προβλήματα. Η έξοδος από το  ΝΑΤΟ, για παράδειγμα, σπάνια χρησιμοποιείται. Παρ 'όλα αυτά, η αυξητική τάση που εκφράζεται με την απόρριψη της Ευρώπης (όπως συνέβηκε με το Brexit) αντικατοπτρίζει τη διαγραφή των ψευδαισθήσεων όσον αφορά το ενδεχόμενο μεταρρύθμισης της ΕΕ.

 Παρ 'όλα αυτά η σύγχυση φοβίζει.  Η Μεγάλη Βρετανία σίγουρα δεν προορίζεται να εφαρμόσει την κυριαρχία της και να συμμετάσχει με έναν τρόπο που να αποκλίνει από τον νεο-φιλελευθερισμό. Αντιθέτως, το Λονδίνο επιθυμεί μεγαλύτερο άνοιγμα προς την πλευρά των  ΗΠΑ (η Μεγάλη Βρετανία δεν είναι τόσο απρόθυμη όσο ορισμένοι Ευρωπαίοι όσον αφορά τη διατλαντική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου), προς τις χώρες της Κοινοπολιτείας και των αναδυόμενων χωρών του Νότου, αντικαθιστώντας έτσι την προτεραιότητα προς την Ευρώπη με την προτεραιότητα προς τις άλλες χώρες. Τίποτα άλλο και σίγουρα όχι ένα καλύτερο κοινωνικό πρόγραμμα. Για τους Βρετανούς, η γερμανική ηγεμονία είναι λιγότερη αποδεκτή από ό, τι φαίνεται να είναι για άλλους όπως η Γαλλία και η Ιταλία.

Οι Ευρωπαίοι  φασίστες διακηρύσσουν την εχθρότητά τους προς την Ευρώπη και το ευρώ. Αλλά πρέπει να γνωρίζουμε ότι η αντίληψή τους για την κυριαρχία είναι αυτή  της καπιταλιστικής αστικής τάξης, το έργο τους είναι η επικράτηση της εθνικής ανταγωνιστικότητας στο σύστημα του νεο-φιλελευθερισμού μέσω αποτροπιαστικών εκστρατειών κατά των μεταναστών. Οι φασίστες δεν τάσσονται  ποτέ υπέρ της δημοκρατίας, ούτε υπέρ των εκλογών (εκτός εάν είναι για λόγους οπορτουνισμού) πόσω δε μάλλον υπέρ μίας πιο προηγμένης δημοκρατίας.

Αντιμέτωπη με την πρόκληση, η άρχουσα τάξη δεν θα διστάσει: προτιμά τη φασιστική έξοδο από την κρίση. Το απέδειξε στην Ουκρανία. Το σκιάχτρο της απόρριψης της Ευρώπης από τους φασίστες  παραλύει τους αγώνες ενάντια στον νεο-φιλελευθερισμό.

Το επιχείρημα που επικαλείται συχνά είναι: πώς μπορούμε να κάνουμε κοινό μέτωπο  κατά της Ευρώπης με τους φασίστες; Αυτού του τύπου η σύγχυση ξεχνά ότι η επιτυχία των φασιστών είναι ακριβώς το προϊόν της ατολμίας της ριζοσπαστικής αριστεράς. Αν η αριστερά τολμούσε να υπερασπιστεί την κυριαρχία, ειδικά το λαϊκό και δημοκρατικό περιεχόμενό της, σε συνδυασμό με την καταγγελία της δημαγωγικής κυριαρχίας και των φασιστικών ψεμάτων, θα κέρδιζε τις φωνές που σήμερα πάνε στην άκρα δεξιά.

Η υπεράσπιση της ψευδαίσθησης μιας πιθανής μεταρρύθμισης της Ευρώπης δεν εμποδίζει την κατάρρευση. Το ευρωπαϊκό σχέδιο τότε θα ξετυλιχθεί σε όφελος της επανεμφάνισης αυτού του οποίου, δυστυχώς, μοιάζει πολύ με την Ευρώπη της δεκαετίας του 1930 και του 1940: μια γερμανική Ευρώπη με τη  Βρετανία και τη Ρωσία έξω από αυτή, τη Γαλλία να ταλαντεύεται μεταξύ Βισύ (σήμερα υπαρκτή κατάσταση) ή Ντε Γκωλ (ακόμα αόρατη κατάσταση), την Ισπανία και την Ιταλία που πλέουν στον απόηχο του Λονδίνου ή του Βερολίνου κλπ ...

Η εθνική κυριαρχία στην υπηρεσία των λαών

Η εθνική κυριαρχία είναι το απαραίτητο εργαλείο της κοινωνικής προόδου και της προόδου του εκδημοκρατισμού, τόσο στο Βορρά όσο και στο Νότο του πλανήτη. Η πρόοδος αυτή επιβάλλεται  από τη λογική που βρίσκεται πέρα από τον καπιταλισμό στα πλαίσια μιας ευνοϊκής προοπτικής για την ανάδειξη ενός πολυκεντρικού κόσμου και της εδραίωσης του διεθνισμού των λαών.

Στις χώρες του Νότου το κυρίαρχο εθνικό σχέδιο πρέπει να «σταθεί στα δύο του πόδια»:

(Ι) την ενασχόληση  με την κατασκευή ενός αυτοκεντρικού και ολοκληρωμένου βιομηχανικού συστήματος στο οποίο οι διάφοροι κλάδοι παραγωγής γίνονται οι προμηθευτές και οι παραγωγοί ο ένας του άλλου. Ο νέο-φιλελευθερισμός δεν επιτρέπει αυτή την κατασκευή. Σχεδιάζει την «ανταγωνιστικότητα», όπως αυτή γίνεται αντιληπτή από την κάθε βιομηχανική μονάδα.

   

Η εφαρμογή της αρχής αυτής δίνει προτεραιότητα στις εξαγωγές και περιορίζει το καθεστώς που είχαν οι βιομηχανίες των χωρών του Νότου ως  υπεργολάβων που ελέγχονται από τα μονοπώλια των ιμπεριαλιστικών κέντρων, τα οποία ιδιοποιούνται μεγάλο μέρος της αξίας που δημιουργείται σε αυτές και η οποία μετατρέπεται σε ιμπεριαλιστική μονοπωλιακή πρόσοδο. Σε αντίστιξη, η κατασκευή ενός βιομηχανικού συστήματος απαιτεί κρατικό προγραμματισμό και εθνική νομισματική κυριαρχία, φορολογικό σύστημα και εξωτερικό εμπόριο.

(II) συμμετοχή σε ένα πρωτότυπο τρόπο ενημέρωσης /μετασχηματισμού   των αγροτών, με βάση την αρχή ότι η γεωργική γη αποτελεί εθνική περιουσία, εξασφάλιση πρόσβασης στη γη και στα μέσα αξιοποίησης της από όλες τις αγροτικές οικογένειες. Τα έργα πρέπει να σχεδιάζονται σε αυτή τη βάση για την ανάπτυξη της παραγωγής ανά οικογένεια / στρέμμα, και με τη δημιουργία των κατάλληλων βιομηχανιών. Ο στόχος αυτής της στρατηγικής είναι να διασφαλιστεί η επισιτιστική κυριαρχία του έθνους και να ελεγχθούν οι μεταναστευτικές ροές από την ύπαιθρο στις πόλεις καθώς και να ρυθμιστεί η απασχόληση στις πόλεις.

Η πρόοδος σε κάθε ένα από αυτούς τους δύο τομείς αποτελεί τον κύριο στόχο  των κρατικών πολιτικών που εγγυώνται την σύμπραξη των πλατιών λαϊκών συμμαχιών «εργατών και αγροτών».  Θα δημιουργηθεί, λοιπόν, το κατάλληλο έδαφος για την εξέλιξη της συμμετοχικής δημοκρατίας.

Στις χώρες του Βορά, η λαϊκή κυριαρχία πρέπει επίσης να σπάσει το νέο-φιλελευθερισμό, υπονοώντας εδώ την εφαρμογή τολμηρών πολιτικών που θα φθάνουν μέχρι  την εθνικοποίηση των μονοπωλίων και των μέσων για την έναρξη της κοινωνικοποίησης της διαχείρισής τους. Αυτό σημαίνει, προφανώς, εθνικό έλεγχο της διαχείρισης του νομίσματος, της πίστωσης, της φορολογίας και του εξωτερικού εμπορίου.

Το υπάρχον ιμπεριαλιστικό σύστημα εφαρμόζει ένα μεγάλο εύρος διαφοροποιημένων τρόπων, με τους οποίους εξουσιάζει και εκμεταλλεύεται τα έθνη που βρίσκονται στην περιφέρεια του παγκόσμιου συστήματος. Στις προηγμένες χώρες του Νότου υπάρχει εκβιομηχάνιση των τμημάτων του αποκεντρωμένου παγκοσμιοποιημένου συστήματος που ελέγχονται από το χρηματιστικό κεφάλαιο της ιμπεριαλιστικής τριάδας (ΗΠΑ, Δυτική και Κεντρική Ευρώπη, Ιαπωνία), ενώ ταυτόχρονα είναι υποβαθμισμένες σε καθεστώς υπεργολάβων όπου το μεγαλύτερο μέρος της αξίας που παράγεται στις εξαρτημένες τοπικές οικονομίες μετατρέπεται σε πρόσοδο των ιμπεριαλιστικών μονοπωλίων.

Σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες του Νότου, ο τρόπος εκμετάλλευσης λαμβάνει τη μορφή βάναυσης λεηλασίας των φυσικών πόρων (πετρέλαιο, μεταλλεύματα, γεωργική γη, νερό και ηλιακή ενέργεια), αφενός, και αφετέρου την εφαρμογή οικονομικών επιδρομών που έχουν ως σκοπό την καταλήστευση των εθνικών αποταμιεύσεων.  Η προτεραιότητα που δίνεται αφορά την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους και αυτό αποτελεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν αυτές οι επιδρομές.

Το διαρθρωτικό έλλειμμα των δημόσιων οικονομικών στις χώρες αυτές δίνει τη δυνατότητα στα ιμπεριαλιστικά μονοπώλια να τοποθετήσουν επικερδώς τα οικονομικά πλεονάσματά τους τα οποία δημιουργήθηκαν από την κρίση του παγκοσμιοποιημένου ιμπεριαλιστικού και χρηματιστηριακού συστήματος αναγκάζοντας τις αναπτυσσόμενες χώρες να χρεωθούν με λεόντιους όρους. Η οικονομική επιδρομή  ασκεί τις καταστροφικές επιπτώσεις της και στα ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Η συνεχιζόμενη αύξηση του όγκου του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει διερευνηθεί και υποστηριχθεί από το εθνικό και διεθνές χρηματιστηριακό κεφάλαιο δίνοντας τη δυνατότητα γόνιμης επένδυσης των πλεονασμάτων. Η εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους προς όφελος του ιδιωτικού χρηματοπιστωτικού τομέα μειώνει τα εισοδήματα των εργαζομένων και αυξάνει τις προσόδους των μονοπωλίων.

Τροφοδοτεί λοιπόν τη συνεχιζόμενη αύξηση της ανισότητας στην κατανομή εισοδήματος και πλούτου. Η επίσημη δικαιολογία των πολιτικών για τη μείωση του χρέους είναι εντελώς λάθος: ο στόχος τους είναι στην πραγματικότητα η αύξηση παρά η μείωση του χρέους.

Η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση συνεχίζει τη  μαζική επίθεση εναντίον των αγροτών στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική.

Η αποδοχή αυτού του σημαντικού συστατικού  της παγκοσμιοποίησης οδηγεί σε τεράστια φτώχεια εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε τρεις ηπείρους. Τερματίζεται έτσι κάθε προσπάθεια των κοινωνιών μας να επιτύχουν στην παγκόσμια κοινωνία των εθνών. Η σύγχρονη καπιταλιστική γεωργία, εκπροσωπούμενη από την τόσο πλούσια οικογενειακή γεωργία ή / και από τις επιχειρήσεις μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, προσπαθεί να επιτεθεί μαζικά στην παγκόσμια παραγωγή των αγροτών. Η καπιταλιστική γεωργία διέπεται από την αρχή της απόδοσης του κεφαλαίου, και εντοπίζεται στη Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη, στο νότιο τμήμα της Λατινικής Αμερικής και της Αυστραλίας, απασχολεί μόνο μερικές δεκάδες εκατομμύρια αγρότες και  έχει την υψηλότερη παραγωγικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο ενώ τα συστήματα της αγροτικής καλλιέργειας  εξακολουθούν να καταλαμβάνουν σχεδόν το μισό της ανθρωπότητας - τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι.

Τι θα συνέβαινε  αν «η γεωργία και η διατροφική παραγωγή» είχαν την ίδια μεταχείριση  όπως οποιαδήποτε άλλη μορφή καπιταλιστικής παραγωγής, υποκείμενες στους κανόνες  του ανταγωνισμού μίας πλήρους  απελευθερωμένης αγοράς; Μήπως αυτές οι αρχές θα διευκολύνουν την επιτάχυνση της παραγωγής; Πράγματι, μπορεί κανείς να φανταστεί πενήντα εκατομμύρια νέες πρόσθετες καλλιέργειες, που παράγουν ό,τι τα τρία δισεκατομμύρια αγρότες μπορούν να προσφέρουν επιπλέον στην αγορά  πέραν της δική τους (αδύναμης) διαβίωσης.

Οι προϋποθέσεις για την επιτυχία μιας τέτοιας εναλλακτικής λύσης απαιτούν  σημαντικές μεταφορές ιδιοκτησίας της καλλιεργήσιμης γης σε νέους αγρότες (εδάφη που θα ληφθούν από αυτά που κατέχουν σήμερα οι αγροτικές επιχειρήσεις), πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίου (για την αγορά εξοπλισμού) και πρόσβαση στις καταναλωτικές αγορές. Αυτοί οι αγρότες θα ανταγωνιστούν εύκολα τα δισεκατομμύρια των υφιστάμενων αγροτών. Και τι θα τους συμβεί;

Δισεκατομμύρια μη ανταγωνιστικών παραγωγών θα πρέπει να εξαλειφθούν σε ένα σύντομο ιστορικό χρονικό διάστημα μερικών δεκαετιών. Το κύριο επιχείρημα νομιμοποίησης της «ανταγωνιστικής» εναλλακτικής λύσης είναι ότι αυτό το είδος της ανάπτυξης πραγματοποιήθηκε στην Ευρώπη κατά τον δέκατο ένατο αιώνα και συνέβαλε στη διαμόρφωση των πλούσιων βιομηχανικών και αστικών κοινωνιών που έγιναν μετά μεταβιομηχανικές που ήταν σε θέση να τροφοδοτούν το έθνος αλλά και να εξάγουν το πλεόνασμα τροφίμων.

Γιατί να μην επαναληφθεί αυτό το μοντέλο στις χώρες του τρίτου κόσμου σήμερα; Δεν γίνεται, γιατί το επιχείρημα αυτό αγνοεί δύο βασικούς παράγοντες που κάνουν την αναπαραγωγή του μοντέλου σήμερα αδύνατη για τις  χώρες του Τρίτου Κόσμου. Το πρώτο είναι ότι το ευρωπαϊκό μοντέλο αναπτύχθηκε για ενάμιση αιώνα με εντατικές βιομηχανικές τεχνολογίες που απαιτούν ένα σημαντικό αριθμό εργαζομένων. Οι σύγχρονες τεχνολογίες βασίζονται  πολύ λιγότερο στην εργασία.  Και ως εκ τούτου, αν οι νεοφερμένοι του τρίτου κόσμου θέλουν να είναι ανταγωνιστικοί στις παγκόσμιες αγορές για τις εξαγωγές των βιομηχανικών προϊόντων τους πρέπει να υιοθετήσουν αυτές τις τεχνολογίες.

Το δεύτερο είναι ότι κατά τη διάρκεια της μακράς μετάβασης , η Ευρώπη μπορούσε μαζικά να στείλει ως μετανάστες τον πλεονάζοντα πληθυσμό  στην Αμερική.

Μπορούμε να φανταστούμε άλλες εναλλακτικές λύσεις που να βασίζονται στην πρόσβαση στη γη για όλους τους αγρότες; Στο πλαίσιο αυτό υπονοείται ότι η αγροτική καλλιέργεια  πρέπει να διατηρηθεί και να επιδίδεται ταυτόχρονα σε μια διαδικασία αλλαγής και  συνεχούς τεχνολογικής και κοινωνικής προόδου. Και αυτά με ένα ρυθμό που θα επιτρέψει τη σταδιακή μεταφορά σε μη γεωργική απασχόληση.

Ένας τέτοιος στρατηγικός στόχος περιλαμβάνει πολιτικές που προστατεύουν την αγροτική διατροφική παραγωγή  από τον άνισο ανταγωνισμό της εθνικής εκσυγχρονισμένης γεωργίας και των διεθνών γεωργικών επιχειρήσεων. Αμφισβητεί τα μοντέλα της βιομηχανικής και αστικής ανάπτυξης - τα οποία βασίζονται  στις εξαγωγές και στους χαμηλούς μισθούς  (και τα οποία με τη σειρά τους συνεπάγοναι χαμηλές τιμές τροφίμων) και δίνεται μεγαλύτερη προσοχή στην επέκταση της κοινωνικά ισορροπημένης εσωτερικής αγοράς.

Επιπλέον, μια τέτοια στρατηγική θα διευκολύνει την ενσωμάτωση με όλες τις πολιτικές που διασφαλίζουν την εθνική διατροφική κυριαρχία, απαραίτητη προϋπόθεση για μια χώρα να είναι ενεργό μέλος της διεθνούς κοινότητας, ενισχύοντας έτσι τον βαθμό αυτονομίας της που είναι απαραίτητος καθώς και την ικανότητα να διαπραγμάτευσης της.

Συμπληρωματικά αναγνώσματα

Για λόγους συντομίας δεν έχω αναφέρει  στο κείμενο αυτό μείζονα θέματα όπως είναι : η ανάδυση του καπιταλισμού των γενικευμένων μονοπωλίων, η νέα γενικευμένη προλεταριοποίηση, η στρατιωτικοποίηση της παγκοσμιοποίησης και οι συγκρούσεις για την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, η οικονομική παγκοσμιοποίηση ως ο αδύναμος κρίκος του συστήματος, η ανασυγκρότηση της αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών του Νότου, η στρατηγική των συνεχιζόμενων αγώνων, η απαίτηση για τον αντι ιμπεριαλιστικό διεθνισμό των λαών. Παραπέμπω τον αναγνώστη στο βιβλίο μου Η κατάρρευση του σύγχρονου καπιταλισμού και εφιστώ την προσοχή στις θεσμικές δομές που έχω προτείνει με σκοπό την εδραίωση του λαϊκού περιεχομένου στη μετάβαση της οικονομίας πέρα από τον καπιταλισμό (σελίδες 123-128 του βιβλίου).

* O Σαμίρ Αμίν, γεννήθηκε στο Κάιρο το 1931. Από το 1947 έως το 1957 σπούδασε στο Παρίσι και έγινε μέλος του γαλλικού ΚΚ, από το οποίο αργότερα αποστασιοποιήθηκε. Από το 1980 προΐσταται του Φόρουμ του Τρίτου Κόσμου, που έχει έδρα το Ντακάρ, στη Σενεγάλη. Το βιβλίο του "Η συσσώρευση σε παγκόσμια κλίμακα" ("L’accumulation a l’echelle mondiale", 1970), θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα νεομαρξιστικά βιβλία πολιτικής οικονομίας στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Άλλα σημαντικά βιβλία του είναι: "Les effets structurels de l’integration internationale des economies precapitalistes. Une etude theorique du mecanisme qui a engendre les eonomies dites sous-developpees" (διδακτορική διατριβή, 1957), "Le developpement inegal" (1973, αγγλ. έκδ. "Unequal Development: An Essay on the Social Formations of Peripheral Capitalism", 1976), "L’imperialisme et le developpement inegal", 1976, "Classe et nation dans l’histoire et la crise contemporaine", 1979, "L’economie arabe contemporaine", 1980, "Les enjeux strategiques en Mediterranee", 1991, "L’Empire du chaos" (1991, αγγλ. έκδ. "Empire of Chaos", 1992), κ.ά.

Μετανάστευση και Brexit

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οικονομολόγος, Καθηγήτρια ΜΒΑ

Jean Monnet  (ο πατέρας της ΕΕ) : «τα έθνη της Ευρώπης πρέπει να κατευθυνθούν προς το υπερκράτος χωρίς να καταλάβουν οι άνθρωποι τι συμβαίνει.  Αυτό μπορεί να επιτευχθεί σε διαδοχικά στάδια, το κάθε ένα από αυτά συγκαλυμμένο και να φαίνεται ότι έχει οικονομικό σκοπό, αλλά τα οποία τελικά και αμετάκλητα θα οδηγήσουν στη δημιουργία ομοσπονδίας».

Με την παραπάνω άκρως αμφισβητούμενη, όσον αφορά την πίστη της στη δημοκρατία, φράση του πατέρα της ΕΕ θα συζητήσουμε για έναν από τους παράγοντες που επηρέασαν το Brexit.

Στην ανάλυση των αιτιών που προκάλεσαν το Brexit ακούστηκαν πλήθος φωνών με ιδιαίτερα έντονη συναισθηματική χροιά.

Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, οι κύριοι ψηφοφόροι του Brexit ήταν άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας που προβληματίζονταν ιδιαίτερα για τον παράγοντα μετανάστευση στη χώρα τους.

Ο παράγοντας αυτός στηλιτεύθηκε ιδιαίτερα από μέρος του τύπου ο οποίος και αυθαίρετα  (ή μήπως εσκεμμένα;) χαρακτήρισε τους ψηφοφόρους αυτούς ως ρατσιστές, ακροδεξιούς κτλ. παραγνωρίζοντας τις αιτίες αλλά και τις συνέπειες της μετανάστευσης. H δε οποιαδήποτε ψύχραιμη συζήτηση για τη μετανάστευση στη χώρα μας αγγίζει τα όρια του ταμπού.

Σύμφωνα με διάφορες έρευνες, η μετανάστευση μπορεί να αλλάξει τη δημογραφική εικόνα μίας χώρας ειδικότερα εάν δεν γίνεται για οικονομικούς λόγους όπου σε αυτή την περίπτωση παρατηρούμε την είσοδο στην χώρα κυρίως ανδρών νεαρής ηλικίας. Πέραν όμως των κοινωνικών και πολιτισμικών λόγων έχουμε και τους οικονομικούς χωρίς όμως να υποτιμάται η σπουδαιότητα των προηγουμένων.

Από τη μετανάστευση, ειδικότερα εάν πρόκειται για ανειδίκευτο προσωπικό, ωφελούνται ιδιαίτερα οι βιομηχανίες γιατί οι μισθοί είναι χαμηλοί και συμπιέζουν προς τα κάτω και τους μισθούς των κατοίκων. 

Σύμφωνα με τον Mandel (2003) «η διαρκής οικονομική ανάπτυξη ευνοεί την μαζική και διεθνή μετανάστευση οποία επιτρέπει την αναπαραγωγή μιας εφεδρικής στρατιάς εργατικού δυναμικού, παρά την αυξημένη και έντονη συσσώρευση του κεφαλαίου». 

Τι γίνεται όμως σε περιόδους οικονομικής ύφεσης και κρίσης όπως αυτή που διανύουμε; Οι μισθοί συμπιέζονται προς τα κάτω και λόγω της υπερπροσφοράς εργασίας όπως είναι αυτή που προκύπτει από το μεταναστευτικό ρεύμα αλλά και από τον παράγοντα της παγκοσμιοποίησης και των ανοιχτών αγορών κατ’επέκταση. Η δραστηριοποίηση των πολυεθνικών τόσο στις αναπτυσσόμενες αλλά και στις αναπτυγμένες χώρες οδηγεί σε μαρασμό τις μικρομεσαίες αλλά και τις αγροτικές επιχειρήσεις. Όσοι από τους ανθρώπους αυτούς είναι «τυχεροί» γίνονται μισθωτοί στις μεγάλες επιχειρήσεις ενώ οι υπόλοιποι μετατρέπονται σε ένα μετακινούμενο και αναλώσιμο εργατικό δυναμικό (Ναξάκης 2001).

Γενικότερα θεωρείται ότι η μετανάστευση έχει θετική επίδραση στην οικονομία λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ που αυξάνεται είτε επειδή έχει αυξηθεί η παραγωγή είτε επειδή έχει σημειωθεί αύξηση των τιμών ή έχουν αυξηθεί και τα δύο. Πιο σημαντικό όμως είναι να μετράται το πραγματικό ΑΕΠ το οποίο αυξάνεται μόνο όταν αυξάνεται η ποσότητα παραγόμενων αγαθών και υπηρεσιών.

Για να αυξηθεί αυτό, οι ακόλουθοι παράγοντες είναι σημαντικοί που είναι οι ακόλουθοι: ο βαθμός των επενδύσεων σε σχέση με το ΑΕΠ, η αλλαγή σε μία πιο αποτελεσματική και ποιοτικότερη εκπαίδευση και η μετανάστευση. 

Ως εκ τούτου, εάν εξετασθεί ο παράγοντας μετανάστευση, για να επηρεάσει το πραγματικό ΑΕΠ θα πρέπει να οι μετανάστες να αποτελούνται  από εξειδικευμένο (συνδυασμός ποιοτικής εκπαίδευσης και μετανάστευσης) και όχι ανειδίκευτο προσωπικό. 

Με άλλα λόγια, η Γερμανία που απορροφά Ελληνες επιστήμονες  γνωρίζει ότι αυτό θα επιδράσει θετικά στο ΑΕΠ της ενώ η απορρόφηση ανειδίκευτου προσωπικού από την Ελλάδα και άλλες χώρες όχι μόνο δεν θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ αλλά θα επιβαρύνει περαιτέρω τις δημόσιες δαπάνες (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαίδευση κτλ.). Η Κίνα και η Σιγκαπούρη δεν επιτρέπουν την είσοδο αθρόων ροών μεταναστών γιατί γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα είναι επιβαρυντικό για τον πλούτο της χώρας.

Αυτοί όμως που επίσης βλάπτονται από την είσοδο ανειδίκευτων μεταναστών  είναι κυρίως οι ανειδίκευτοι ντόπιοι εργαζόμενοι οι οποίοι βλέπουν τους μισθούς τους να συμπιέζονται ενώ αντίθετα οι βιομηχανίες επωφελούνται από το φθηνό μεταναστευτικό προσωπικό. Κατ’αυτό τον τρόπο συντελείται μία αναδιανομή του εισοδήματος από τους ανειδίκευτους φτωχούς ντόπιους εργαζόμενους προς τις επιχειρήσεις και τα υψηλά εισοδηματικά στρώματα.

Δεν θα πρέπει λοιπόν να εκπλήσσει η αντίδραση του Βρετανικού λαού στο μεταναστευτικό ζήτημα της χώρας του ούτε η αντίδραση των λοιπών ευρωπαίων εργαζόμενων και η λύση σίγουρα δεν είναι η απαξίωση  των εργαζομένων αλλά η προσπάθεια για αλλαγή του οικονομικού μοντέλου της ΕΕ που να συνυπολογίζει τις επιπτώσεις των πολιτικών της  στη φτώχεια, στην ανεργία και στην κοινωνική ευημερία των λαών.

.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Βακαλόπουλος, Κ. (2005). Η σχέση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και μετανάστευσης. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Mandel E. (2003) Τα μακρά κύματα της καπιταλιστικής εξέλιξης, εκδόσεις Εργατική Πάλη, Αθήνα.

Ναξάκης Χ. (2001). Το οικονομικό θαύμα οφείλεται (και) στους μετανάστες. Στο:  Ναξάκης Χ.–Χλέτσος Μ. (επιμ), Μετανάστες και μετανάστευση. Οικονομικές, Πολιτικές και Κοινωνικές Πτυχές (σσ. 179-193).Αθήνα: Πατάκης.

Μετανάστευση και Brexit

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οικονομολόγος, Καθηγήτρια ΜΒΑ

Jean Monnet  (ο πατέρας της ΕΕ) : «τα έθνη της Ευρώπης πρέπει να κατευθυνθούν προς το υπερκράτος χωρίς να καταλάβουν οι άνθρωποι τι συμβαίνει.  Αυτό μπορεί να επιτευχθεί σε διαδοχικά στάδια, το κάθε ένα από αυτά συγκαλυμμένο και να φαίνεται ότι έχει οικονομικό σκοπό, αλλά τα οποία τελικά και αμετάκλητα θα οδηγήσουν στη δημιουργία ομοσπονδίας».

Με την παραπάνω άκρως αμφισβητούμενη, όσον αφορά την πίστη της στη δημοκρατία, φράση του πατέρα της ΕΕ θα συζητήσουμε για έναν από τους παράγοντες που επηρέασαν το Brexit.

Στην ανάλυση των αιτιών που προκάλεσαν το Brexit ακούστηκαν πλήθος φωνών με ιδιαίτερα έντονη συναισθηματική χροιά.

Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, οι κύριοι ψηφοφόροι του Brexit ήταν άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας που προβληματίζονταν ιδιαίτερα για τον παράγοντα μετανάστευση στη χώρα τους.

Ο παράγοντας αυτός στηλιτεύθηκε ιδιαίτερα από μέρος του τύπου ο οποίος και αυθαίρετα  (ή μήπως εσκεμμένα;) χαρακτήρισε τους ψηφοφόρους αυτούς ως ρατσιστές, ακροδεξιούς κτλ. παραγνωρίζοντας τις αιτίες αλλά και τις συνέπειες της μετανάστευσης. H δε οποιαδήποτε ψύχραιμη συζήτηση για τη μετανάστευση στη χώρα μας αγγίζει τα όρια του ταμπού.

Σύμφωνα με διάφορες έρευνες, η μετανάστευση μπορεί να αλλάξει τη δημογραφική εικόνα μίας χώρας ειδικότερα εάν δεν γίνεται για οικονομικούς λόγους όπου σε αυτή την περίπτωση παρατηρούμε την είσοδο στην χώρα κυρίως ανδρών νεαρής ηλικίας. Πέραν όμως των κοινωνικών και πολιτισμικών λόγων έχουμε και τους οικονομικούς χωρίς όμως να υποτιμάται η σπουδαιότητα των προηγουμένων.

Από τη μετανάστευση, ειδικότερα εάν πρόκειται για ανειδίκευτο προσωπικό, ωφελούνται ιδιαίτερα οι βιομηχανίες γιατί οι μισθοί είναι χαμηλοί και συμπιέζουν προς τα κάτω και τους μισθούς των κατοίκων. 

Σύμφωνα με τον Mandel (2003) «η διαρκής οικονομική ανάπτυξη ευνοεί την μαζική και διεθνή μετανάστευση οποία επιτρέπει την αναπαραγωγή μιας εφεδρικής στρατιάς εργατικού δυναμικού, παρά την αυξημένη και έντονη συσσώρευση του κεφαλαίου». 

Τι γίνεται όμως σε περιόδους οικονομικής ύφεσης και κρίσης όπως αυτή που διανύουμε; Οι μισθοί συμπιέζονται προς τα κάτω και λόγω της υπερπροσφοράς εργασίας όπως είναι αυτή που προκύπτει από το μεταναστευτικό ρεύμα αλλά και από τον παράγοντα της παγκοσμιοποίησης και των ανοιχτών αγορών κατ’επέκταση. Η δραστηριοποίηση των πολυεθνικών τόσο στις αναπτυσσόμενες αλλά και στις αναπτυγμένες χώρες οδηγεί σε μαρασμό τις μικρομεσαίες αλλά και τις αγροτικές επιχειρήσεις. Όσοι από τους ανθρώπους αυτούς είναι «τυχεροί» γίνονται μισθωτοί στις μεγάλες επιχειρήσεις ενώ οι υπόλοιποι μετατρέπονται σε ένα μετακινούμενο και αναλώσιμο εργατικό δυναμικό (Ναξάκης 2001).

Γενικότερα θεωρείται ότι η μετανάστευση έχει θετική επίδραση στην οικονομία λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ που αυξάνεται είτε επειδή έχει αυξηθεί η παραγωγή είτε επειδή έχει σημειωθεί αύξηση των τιμών ή έχουν αυξηθεί και τα δύο. Πιο σημαντικό όμως είναι να μετράται το πραγματικό ΑΕΠ το οποίο αυξάνεται μόνο όταν αυξάνεται η ποσότητα παραγόμενων αγαθών και υπηρεσιών.

Για να αυξηθεί αυτό, οι ακόλουθοι παράγοντες είναι σημαντικοί που είναι ο βαθμός των επενδύσεων σε σχέση με το ΑΕΠ, αλλαγή σε μία πιο αποτελεσματική και ποιοτικότερη εκπαίδευση και η μετανάστευση. 

Ως εκ τούτου, εάν εξετασθεί ο παράγοντας μετανάστευση, για να επηρεάσει το πραγματικό ΑΕΠ θα πρέπει να οι μετανάστες να αποτελούνται  από εξειδικευμένο (συνδυασμός ποιοτικής εκπαίδευσης και μετανάστευσης) και όχι ανειδίκευτο προσωπικό. 

Με άλλα λόγια, η Γερμανία που απορροφά Ελληνες επιστήμονες  γνωρίζει ότι αυτό θα επιδράσει θετικά στο ΑΕΠ της ενώ η απορρόφηση ανειδίκευτου προσωπικού από την Ελλάδα και άλλες χώρες όχι μόνο δεν θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ αλλά θα επιβαρύνει περαιτέρω τις δημόσιες δαπάνες (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαίδευση κτλ.). Η Κίνα και η Σιγκαπούρη δεν επιτρέπουν την είσοδο αθρόων ροών μεταναστών γιατί γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα είναι επιβαρυντικό για τον πλούτο της χώρας.

Αυτοί όμως που επίσης βλάπτονται από την είσοδο ανειδίκευτων μεταναστών  είναι κυρίως οι ανειδίκευτοι ντόπιοι εργαζόμενοι οι οποίοι βλέπουν τους μισθούς τους να συμπιέζονται ενώ αντίθετα οι βιομηχανίες επωφελούνται από το φθηνό μεταναστευτικό προσωπικό. Κατ’αυτό τον τρόπο συντελείται μία αναδιανομή του εισοδήματος από τους ανειδίκευτους φτωχούς ντόπιους εργαζόμενους προς τις επιχειρήσεις και τα υψηλά εισοδηματικά στρώματα.

Δεν θα πρέπει λοιπόν να εκπλήσσει η αντίδραση του Βρετανικού λαού στο μεταναστευτικό ζήτημα της χώρας του ούτε η αντίδραση των λοιπών ευρωπαίων εργαζόμενων και η λύση σίγουρα δεν είναι η απαξίωση  των εργαζομένων αλλά η προσπάθεια για αλλαγή του οικονομικού μοντέλου της ΕΕ που να συνυπολογίζει τις επιπτώσεις των πολιτικών της  στη φτώχεια, στην ανεργία και στην κοινωνική ευημερία των λαών.

.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Βακαλόπουλος, Κ. (2005). Η σχέση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και μετανάστευσης. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Mandel E. (2003) Τα μακρά κύματα της καπιταλιστικής εξέλιξης, εκδόσεις Εργατική Πάλη, Αθήνα.

Ναξάκης Χ. (2001). Το οικονομικό θαύμα οφείλεται (και) στους μετανάστες. Στο:  Ναξάκης Χ.–Χλέτσος Μ. (επιμ), Μετανάστες και μετανάστευση. Οικονομικές, Πολιτικές και Κοινωνικές Πτυχές (σσ. 179-193).Αθήνα: Πατάκης.

Φωτεινή Μαστρογιάννη & Χρήστος Γεωργίου Take the money & run 18/6/2016

Τάκης Φωτόπουλος - Υπέρ του Brexit τα θύματα της παγκοσμιοποίησης

Ο πολιτικός φιλόσοφος Τάκης Φωτόπουλος ήταν προσκεκλημένος της Φωτεινής Μαστρογιάννη στη διαδικτυακή εκπομπή Take the money & run στις 18/6/2016.

Σύμφωνα με τον κο Φωτόπουλο το Brexit είναι κρίσιμο και αυτό φαίνεται από τον πανικό της κυρίαρχης ελίτ  όπως εκδηλώθηκε π.χ. από τις δηλώσεις του Τούσκ σχετικά με τον κίνδυνο που διατρέχει ο Δυτικός πολιτισμός. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ο ρόλος του Τουσκ ως πρώην πρωθυπουργού της Πολωνίας που συμμετείχε άμεσα στην οργάνωση του πραξικοπήματος της Ουκρανίας και είναι μέλος της Υπερεθνικής Ελίτ.

Ο Σόιμπλε, από την άλλη, δηλώνει ότι το Brexit θα λειτουργήσει ως ντόμινο δηλαδή οι λαοί θα αρχίσουν να ζητάνε δημοψηφίσματα ενώ κάποιοι από τους λαούς είναι ήδη έτοιμοι για κάτι τέτοιο όπως είναι π.χ. η Αυστρία που για μερικές χιλιάδες αμφισβητούμενους ψήφους έχασε ο αντιπαγκοσμιοποιητής υποψήφιος ενώ το 90% των ψήφων του προέρχονταν από την εργατική χειρωνακτική τάξη.

Ο κος Φωτόπουλος αναρωτιέται οι «αριστεροί» ποια κοινωνική τάξη υποστηρίζουν; Η εργατική τάξη στην Αυστρία υποστηρίζει τον αντιπαγκοσμιοποιητή υποψήφιο, η εργατική τάξη στη Βρετανία μετακομίζει μαζικά από το Εργατικό κόμμα στο UKIP, η εργατική τάξη μετακομίζει μαζικά στη Λεπέν και έχει μείνει η ψευτοαριστερά σε όλες αυτές τις χώρες να είναι ο κύριος υποστηρικτής της ΕΕ και της παγκοσμιοποίησης  εκφράζοντας αυτούς που βολεύονται από την παγκοσμιοποίηση.

Φοβούνται το Brexit γιατί έτσι διαλύεται το «μαγαζί» της ΕΕ και αυτό αποτελεί τρομερό κτύπημα για την Υπερεθνική Ελίτ γιατί η ιδέα της ΕΕ ήταν να ενωθούν όλοι οι λαοί της Ευρώπης σε μια οικονομική και πολιτική ένωση, η οποία θα μπορούσε να περάσει όλη τη γραμμή της παγκοσμιοποίησης όπως εξελίχθηκε μετά τη συνθήκη του Μάαστριχτ γιατί αρχικά ήταν άλλη.Μετά το Μάαστριχτ, η ΕΕ έγινε ο εκφραστής της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης στην Ευρώπη. Η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση αποτελεί δομική αλλαγή του συστήματος.

Η παγκοσμιοποίηση έγινε γιατί ανοίχτηκαν οι αγορές, άτυπα στην αρχή, εξαιτίας των πολυεθνικών. Η ταχεία εξάπλωση των πολυεθνικών στο τέλος της δεκαετίας 1970-1980 επέβαλλε να γίνουν οι θεσμικές αλλαγές που πέρασαν πρώτα από τη συνθήκη του Μάαστριχτ και μετά της Λισσαβόνας. Οι αλλαγές αυτές συνοψίζονται στο άνοιγμα των τεσσάρων αγορών: κεφαλαίου, εργασίας, αγαθών και υπηρεσιών.

Η ΕΕ αποτελεί ένα απαραίτητο βήμα για να προχωρήσει η ολοκλήρωση της παγκοσμιοποίησης. Η ολοκλήρωση θα γίνει, εάν καταψηφισθεί το Brexit, προχωρώντας στις διαπραγματεύσεις για τη διατλαντική συνθήκη οπότε θα δούμε ακόμα μεγαλύτερη χειροτέρευση της νομοθεσίας της ΕΕ. Θα γίνει μία ενιαία  αγορά ΕΕ- Αμερικής και θα πραγματοποιηθούν οι χειρότερες νεοφιλελεύθερες ρυθμίσεις όσον αφορά τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα. Έχει ήδη γίνει η συμφωνία που ενώνει τις χώρες του Ειρηνικού με τις χώρες της Βόρειας Αμερικής. Αυτά όλα θα ενοποιηθούν σε μια παγκοσμιοποιημένη  οικονομία.

Εάν όμως το Brexit περάσει τότε όλο αυτό το σχέδιο θα πάει κατά διαόλου γι’αυτό είναι κρίσιμο και για την Ελλάδα που είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν έχει αναπτυχθεί κίνημα κατά της ΕΕ και αυτό αποτελεί τρομακτική και εγκληματική ευθύνη της Αριστεράς που παίζει τον ρόλο του νεροκουβαλητή της ΕΕ. Ο ΣΥΡΙΖΑ με την εγκληματική του συμπεριφορά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο ξεπουλά όλο τον κοινωνικό πλούτο για εκατό χρόνια κάτι που δεν μπορεί να ανατραπεί σε αντίθεση με όλα τα άλλα μέτρα. Βγαίνουν θρασύτατα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ και λένε ότι δεν μας πείραξε η Τουρκοκρατία και θα μας πειράξουν εκατό χρόνια; Αυτό και μόνο αποδεικνύει τι εγκληματίες είναι αυτοί οι άνθρωποι που εσκεμμένα «ξεχνάνε» ότι η Τουρκοκρατία δεν έγινε με την θέλησή μας ενώ την παραχώρηση του ελληνικού κοινωνικού πλούτου την έκαναν οικειοθελώς. Δεν έχουν ίχνος πολιτικής εντιμότητας, έπρεπε να έχουν παραιτηθεί. Είναι τέτοιοι αλητήριοι που εφαρμόζουν πιστά τα μέτρα και μόνο γι’αυτό θα έπρεπε να πάνε σε Ειδικό Δικαστήριο.

Το Brexit είναι κρίσιμο για την Ελλάδα γιατί έτσι μόνο μπορεί να κουνηθεί ο ελληνικός λαός, να καταλάβει τι γίνεται στην Ευρώπη και να φτιάξει λαϊκά μέτωπα για να απελευθερωθεί η χώρα από τον ζυγό γιατί ουσιαστικά είμαστε υπό κατοχή. Μία κατοχή που εξοντώνει τον ελληνικό λαό και ξεπουλά τον κοινωνικό πλούτο.

Ο κος Φωτόπουλος δήλωσε ότι είναι ανοησίες τα όσα δηλώνονται σχετικά με το ότι είναι φασίστες όσοι είναι κατά της ΕΕ και οι ανοησίες αυτές αποτελούν μέρος μίας συνειδητής διαστρέβλωσης που συγχέει τον παλαιό εθνικισμό με τον νέο.

Το παλαιοεθνικιστικό κίνημα ήταν αταξικό, όλοι ήταν ενωμένοι και μιλούσαν για την εθνική τους ανεξαρτησία. Αντίθετα, το νεοεθνικιστικό κίνημα είναι έμμεσα ταξικό. Όταν βγαίνει η Λεπέν και μιλά για εθνικοποιήσεις, όταν μιλά ο Φάρατζ για αναστήλωση του κοινωνικού κράτους, όταν βγαίνουν οι Πολωνοί εθνικιστές και κάνουνε σχέδια σχετικά με το πώς θα αναστηλωθεί το κοινωνικό κράτος, τότε για ποια εθνικιστική δεξιά μιλάμε και για ποια αριστερά; Η αριστερά δεν θέτει τέτοια ζητήματα, τα αιτήματα που θέτει η Λεπέν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τα έθετε ούτε προεκλογικά. Ποιος είναι αριστερός, η Λεπέν ή ο Τσίπρας; Τουλάχιστον ο Σαρκοζί ομολόγησε ότι η άκρα αριστερά είναι η Λεπέν.

Τα νεοεθνικιστικά κινήματα με την παντελή χρεωκοπία της Αριστεράς και αφορά όλη την αριστερά όχι μόνο τις αστειότητες τύπου ΣΥΡΙΖΑ και Podemos, είναι οι μόνοι εκφραστές των θυμάτων της παγκοσμιοποίησης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Podemos είναι τα τελευταία απολειφάδια της παγκοσμιοποιητικής αριστεράς. Αυτοί προέρχονται από το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμε το οποίο δημιουργήθηκε για να διασπάσει το αντισυστημικό κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης. Το κίνημα αυτό ήταν κατά δεν υποστήριζε τη δημιουργία ενός διαφορετικού κόσμου εντός της παγκοσμιοποίησης. Αυτά άρχισαν να τα συζητάνε στο Πόρτο Αλέγκρε. Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Podemos εκφράζουν τη δημιουργία ενός διαφορετικού κόσμου εντός και όχι κατά της παγκοσμιοποίησης. Ωστόσο αυτό που εκφράζουν είναι πλέον φθίνον σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, με άλλα λόγια δεν υπάρχει τέτοιο κίνημα της Αριστεράς που να έχει τέτοιο αντίκτυπο. Πάμε δηλαδή πίσω από τις εξελίξεις και όχι μπροστά όπως υποστηρίζουν οι Φίλης και Τσίπρας.

Στην Ελλάδα είχαμε μία επιπλέον ατυχία που είναι αυτή της μη ύπαρξης ενός νεοεθνικιστικού κινήματος το οποίο θα μπορούσε να εκφράζει τις τάσεις κατά της παγκοσμιοποίησης.  Την Χρυσή Αυγή μπόρεσαν να την καθηλώσουν και για έναν επιπλέον λόγο που είναι η ηγεσία της που περιλαμβάνει άτομα που ανοικτά είχαν δηλώσει ότι θαυμάζουν τους γερμανοτσολιάδες.

Η Ελλάδα αλλά και η Ισπανία για αντίστοιχους λόγους, επειδή είχαν περάσει και αυτοί από δικτατορία, κατέληξαν στους ψευτοαριστερούς τύπου Τσίπρα και Ιγκλέσιας.

Στην αντισυστημική αριστερά έχουμε στην Αγγλία το Socialist Workers Party το οποίο είχε παίξει άθλιο ρόλο και συμπλέει με την παγκοσμιοποίηση. Το SWP υποστηρίζει όλους τους εγκληματίες στη Συρία και αποτελεί όργανο της Υπερεθνικής Ελίτ. Οι ίδιες αδυναμίες παρατηρούνται και στην υπόλοιπη αντισυστημική αριστερά. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ λέει ρήξη και αποδέσμευση από την ΕΕ. Οι άλλοι λαοί μιλάνε για έξοδο από την ΕΕ και όχι για ρήξη και αποδέσμευση. Κάτι τέτοιο είτε αποτελεί συνειδητή παραπλάνηση είτε κάποιος δεν ξέρει τι λέει.

Το ΚΚΕ ήταν το μόνο συνεπές κόμμα κατά της ΕΕ αλλά λέει να ρίξουμε τον καπιταλισμό κτλ. Με άλλα λόγια να περιμένουμε να αυξήσει το ποσοστό του σε πενήντα χρόνια όταν θα έχουν πεθάνει οι μισοί Έλληνες. Είναι αστείο να υποστηρίζεται ότι θα επιτευχθεί κοινωνική απελευθέρωση πριν από την εθνική. Πρώτα αποκτάται η οικονομική και η εθνική κυριαρχία και μετά αποφασίζει δημοκρατικά ο λαός τι είδους διακυβέρνηση θα έχει.

Το ΜΕΚΕΑ (Λαϊκό Μέτωπο για την Κοινωνική και Εθνική Απελευθέρωση) επιδιώκει την ένωση του λαού, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές διαφορές όλων αυτών που βλέπουν ότι το πρόβλημα είναι η εθνική και η οικονομική μας ανεξαρτησία έχοντας πρόγραμμα για οικονομική αυτοδυναμία χωρίς απομονωτισμό αλλά με συνεργασία με τους άλλους λαούς.

Εάν η Ελλάδα φύγει από το Ευρώ και όχι από την ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει την συνθήκη του Μάαστριχτ που μιλά για ελαστικότητα στην αγορά εργασίας, για συνέχιση εισαγωγών π.χ. αγροτικών προϊόντων κτλ. Πώς όμως η Ελλάδα θα ορθοποδήσει χωρίς παραγωγική δομή;

Ο κος Φωτόπουλος δήλωσε ότι αυτοί που δεν τοποθετούνται ξεκάθαρα κατά της ΕΕ ξέρουν ότι εάν το κάνουν θα κοπούν από όλα τα ΜΜΕ. Ο μηχανισμός είναι ως εξής: όλα τα κανάλια λαμβάνουν επιχορηγήσεις από την ΕΕ υπό τον όρο ότι δεν θα φιλοξενήσουν ποτέ άτομα των οποίων οι ιδέες στρέφονται κατά της ΕΕ. Αυτό είναι γνωστό και το γνωρίζουν όλοι.

Αναφερόμενος στο Brexit δήλωσε ότι αυτό αποτελεί αναγκαία αλλά όχι επαρκή συνθήκη. Είναι θέμα του Βρετανικού λαού εάν θα προχωρήσει παραπέρα μετά από αυτά ή θα εφαρμόσει πολιτικές τύπου Μπόρις Τζόνσον οι οποίες υποστηρίζουν το άνοιγμα των αγορών χωρίς όμως δέσμευση από την ΕΕ.

Με το Brexit η ΕΕ θα γίνει στενότερη περιλαμβάνοντας αυτούς που είναι πιστοί στη γραμμή της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και τους άλλους όπως είναι η Ελλάδα θα τους βάλουν σε μία 2^η ή 3^η ζώνη. Αυτοί που θα μείνουν θα προχωρήσουν σε πλήρη πολιτική και οικονομική ενοποίηση όπου η Ελλάδα θα καταστεί πλήρως μία επαρχία.

Στην Ελλάδα, με την πλύση εγκεφάλου, έχουν δημιουργήσει σύγχυση στον κόσμο. Κάποιοι λένε ότι φταίει η διαφθορά, σάμπως η διαφθορά να γεννήθηκε τώρα ή ότι η διαφθορά δεν υπάρχει στις άλλες χώρες, Η άποψη αυτή είναι αστεία. Άλλοι υποστηρίζουν ότι δεν έχουμε καλούς ηγέτες. Ωστόσο, δεν είναι πάντα οι ηγέτες που καθορίζουν την ιστορία αλλά η ιστορία γεννά τους ηγέτες, τους δημιουργούν οι συνθήκες. Σήμερα δεν υπάρχουν οι συνθήκες γιατί δεν υπάρχει εθνική κυριαρχία. Παλιά οι ηγέτες μπορούσαν κάτι να αποφασίσουν μέσα σε στενά, βέβαια, πλαίσια. Σήμερα ο κάθε Τσίπρας που αναλαμβάνει την εξουσία ξέρει πολύ καλά τι πρέπει να κάνει γιατί εάν δεν το κάνει θα τον πετάξουν. Δεν θα αλλάξει τίποτα εάν φύγει ο Τσίπρας και έρθει ο Μητσοτάκης.

Η σύγχυση αυτή του λαού οδηγεί σε μοιρολατρεία ενώ υπάρχουν λύσεις όπως είναι η αυτοοργάνωση σε συνελεύσεις σε κάθε συνοικία. Εάν δεν δώσουμε λύσεις τότε θα μείνουμε παθητικοί αποδέκτες των συνεπειών των αλλαγών.

Την εκπομπή μπορείτε να παρακολουθήσετε στον παρακάτω σύνδεσμο:

Take the money & run 18/6/2016 Φωτεινή Μαστρογιάννη & Τάκης Φωτόπουλος

Μιχάλης Κάχρης – «Η ΕΕ είναι φυλακή για την Ελλάδα»

Στην εκπομπή Take the money & run της Φωτεινής Μαστρογιάννη, προσκεκλημένος ήταν ο κος Μιχάλης Κάχρης, οικονομολόγος – νομικός, πρώην στέλεχος της ΕΕ.

Ο κος Κάχρης είπε ότι τον 19^ο αι. διαμορφώθηκε μία θεωρία, η «θεωρία της στρατηγικής πολιτικής» την οποία ανέπτυξε ο γερμανός Ρέιτσελ. Η θεωρία αυτή αναφέρονταν στον ζωτικό χώρο δηλαδή όταν ένα κράτος ασφυκτιά στα σύνορά του τότε το κράτος αυτό πρέπει να επεκταθεί.

Είναι μία καθαρά νεοαποικιακή θεωρία που συνδυάζει και την επεκτατική πολιτική. Στη θεωρία αυτή στηρίχθηκαν οι εθνικοσοσιαλιστές.

Όταν έγινε η ένωση των Γερμανιών, ήθελαν το μοντέλο της ομοσπονδίας της Γερμανίας να το μεταφυτεύσουν στην Ευρώπη με κέντρο την Γερμανία. Όταν λέμε Γερμανία εννοούμε το γερμανικό κεφάλαιο. Το κεφάλαιο αυτό ήθελε ένα κέντρο για να επεκταθεί και προς Βορρά και προς Νότο αισθανόμενο ότι περικυκλώνεται από άλλους λαούς.

Η θεωρία του ζωτικού χώρου ήταν αγγλοσαξονική ιδέα, μέσω της αποικιοκρατικής πολιτικής της Αγγλίας. Η θεωρία αυτή εφαρμόζεται και στις ημέρες μας ενώ ενισχύθηκε από την ύπαρξη της ομοσπονδιακής δημοκρατίας της Γερμανίας. Η Γερμανία ήθελε να επεκτείνει τα σύνορα, όχι μέσω της στρατιωτικής επιβολής που ήθελε ο Χίτλερ και απέτυχε αλλά μέσω της οικονομικής.

Το γερμανικό κεφάλαιο αποτελείται κυρίως από τις φαρμακοβιομηχανίες, μην ξεχνάμε ότι επικεφαλής στο Αουσβιτς ήταν ο Φάρμπεν. Το οπλικό στήριγμα του Χίτλερ το έδωσε το γερμανικό κεφάλαιο συνεπικουρούμενου από το αμερικανικό. Με την ήττα στο Στάλινγκραντ σταμάτησε η επιβολή της στρατιωτικής επιβολής. Η οικονομική επιβολή συνεχίστηκε από την εποχή Αντενάουερ και μετά.

Το 1944 έγινε μία μυστική συνδιάσκεψη στο Στρασβούργο σε ένα σπίτι που ονομάζονταν το «κόκκινο σπίτι». Η συνδιάσκεψη αυτή αφορούσε τη μεταπολεμική Γερμανία και όσοι συμμετείχαν ήταν ναζιστές, ένας από αυτούς, δε, ήταν ο ιδρυτής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας.

Η θεωρία του ζωτικού χώρου έχει αναπτυχθεί με ομόκεντρους κύκλους Βορρά – Νότου. Ο Νότος, υποστήριζε η θεωρία, θα λειτουργεί επικουρικά προς το Βορρά από οικονομικής σκοπιάς δηλαδή ότι πλούτο έχει ο Νότος πρέπει να απορροφάται από τον Βορρά. Η θεωρία υποστήριζε ότι το κράτος είναι σαν μία οικογένεια. Κάθε μέλος της οικογένειας που δεν πειθαρχεί προς την οικογένεια, αποβάλλεται.

Η ΕΕ είναι δημιούργημα της γερμανικής πολιτικής και κυρίως της ναζιστικής πολιτικής. Η Γερμανία την συνεχίζει γι’αυτό και η σημερινή δημοσιονομική πολιτική και το ενιαίο νόμισμα.

Η Ελλάδα είναι υπό κατοχή, το χρέος δεν είναι οικονομικό θέμα αλλά πολιτικό. Στην Γερμανία υπήρχε και υπάρχει ενεργειακό πρόβλημα. Η Γερμανία δεν έχει πετρέλαιο παρά μόνο λιγνίτη και άνθρακες. Η Ελλάδα, αντίθετα, έχει τεράστιο ορυκτό πλούτο ο οποίος έχει υποθηκευθεί προς τους δανειστές.

Η σημερινή εποχή είναι ίδια με αυτήν του 1940. Τότε στην Ελλάδα υπήρχαν γερμανοί επίτροποι όπως και σήμερα. Το γερμανικό κεφάλαιο έχει επενδύσει πολλά στην Ελλάδα γι’αυτό και φοβάται τη χρεωκοπία της. Δεν θέλουν να φύγει από την ΕΕ και το Ευρώ γιατί γερμανικές εταιρείες έχουν επενδύσει στην χώρα 17 δισεκατομμύρια Ευρώ.

Λόγω των πετρελαίων θα υπάρξουν ανακατατάξεις στον γεωπολιτικό χώρο της Ελλάδας.

Την Ελλάδα την ελέγχουν δημοσιονομικά, νομισματικά και ελεγκτικά. Στο ECU η συμμετοχή της Ελλάδας ήταν στο 0,10 ενώ της Γερμανίας στο 0,30. Μια χώρα αυτής της οικονομικής δυνατότητας δεν μπορεί να μπει σε μία τέτοια ένωση, μια ένωση δημιουργία του κεφαλαίου και όχι των εργαζομένων.

Πολλοί λένε ότι η κρίση στην Ελλάδα είναι εσκεμμένη, υπό την έννοια ότι επειδή δεν έχουμε πολιτική ένωση στην Ευρώπη γι’αυτό και έχουμε κρίση. Μία πολιτική ένωση υπό την ηγεσία της Γερμανίας. Τι είδους ομοσπονδία όμως θα είναι αυτή όταν η δική σου χώρα δεν θα έχει τη δική της οικονομική κυριαρχία;

Πλέον ακόμα και οι πιο συντηρητικές δυνάμεις είναι εναντίον του Ευρώ.

Η Ελλάδα έχει προσαρτηθεί πλήρως στη γερμανική πολιτική, δεν είναι πλέον αποικία. Δεν υπάρχει κράτος, δεν υπάρχει Σύνταγμα. Το χειρότερο είναι ότι οι κυβερνώντες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το χρέος μέσω δανεισμού.

Η Γερμανία θέλει τον έλεγχο του Αιγαίου και του ορυκτού πλούτου. Οι Γερμανοί στην Ελλάδα βρίσκουν επίσης φτηνό και καταρτισμένο εργατικό δυναμικό. Διαλύουν την χώρα, τον λαό, όλα θα πάνε στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Διαλύεται ο κοινωνικός ιστός της Ελλάδας για να μπορέσει να επενδύσει το γερμανικό κεφάλαιο.

Δυστυχώς σε καμία χώρα σήμερα δεν υπάρχει αυτός που θα μπορούσε να αντισταθεί. Η Ελλάδα παραδόθηκε άνευ όρων από το Καστελόριζο σε αντίθεση με την Κατοχή όπου είχε πολεμήσει.

Το ΔΝΤ δεν θα φύγει από την χώρα. Το ΔΝΤ μαζεύει χρήματα από παντού και κάπου πρέπει να επενδύσει. Οι κρίσεις πολλές φορές είναι σκόπιμες, δημιουργούνται κρίσεις για να υπάρχουν οφέλη, για να μπορεί το κεφάλαιο να πάρει ότι είναι καλύτερο από έναν λαό.

Η πλήρης ανεξαρτητοποίηση της ΓΓΔΕ καταλύει το κράτος, είναι ο Δούρειος Ίππος για την καταλήστευση των δημοσίων εσόδων από τους Γερμανούς.

Ο λαός που ενδιαφέρεται για την τύχη της χώρας του και έχει υποφέρει τα πάνδεινα μέσω των διαρκών κατοχών γιατί πρέπει να ξαναϋποφέρει; Το χρέος μπορεί να λυθεί άμεσα άλλωστε για ποιο χρέος μιλάμε; Όλες οι συμβάσεις  υπογράφτηκαν με το αγγλοσαξονικό δίκαιο γιατί το δίκαιο αυτό δεν δέχεται την έκφραση επαχθές χρέος. Πού είναι τα γερμανικά δάνεια; Όταν το λέμε αυτό στους Γερμανούς μας λένε ότι το έχουν εξοφλήσει γιατί πήγαν Έλληνες εργάτες στη Γερμανία και τους πληρώσανε. Πώς δεχόμαστε όλα αυτά εξωφρενικά πράγματα όταν η Γερμανία δεν χρωστά σε κανένα άλλο κράτος εκτός από την Ελλάδα;

Το χειρότερο που έχει σχέση με τα εθνικά θέματα δεν έχει ξεκινήσει ακόμα. Όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα έχουν δώσει γη και ύδωρ στους ξένους και το ελληνικό κεφάλαιο είναι αυτό που κυρίως επωφελείται. Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα, όπου βρει κερδοφόρα πηγή θα πάει να εγκατασταθεί.

Οι διαπραγματεύσεις για το χρέος ήταν για την μακρόχρονη διάρκειά του. Αυτό είναι το πρόβλημά μας; Πρέπει να γίνει λογιστικός έλεγχος για να δούμε ποιο μέρος αυτού είναι νόμιμο και ποιο παράνομο.

Σε ποιο Σύνταγμα υπάρχει κόφτης; Με ένα προεδρικό διάταγμα που μόνο η χούντα θα έκανε, θα κόβουν. Έχει τεράστια ευθύνη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας που είναι και συνταγματολόγος. Έχει υποχρέωση να υπερασπισθεί το Σύνταγμα. Πώς τα δεχόμαστε αυτά εμείς, ένας λαός με τεράστιο πολιτισμικό υπόβαθρο;

Η λύση είναι μία: πρέπει να αποκατασταθεί η τάξη- η οικονομική και νομισματική τάξη. Πρέπει να φύγουμε από το Ευρώ και την ΕΕ, να έχουμε εθνικό νόμισμα.

Γιατί η ΕΕ μας επιβάλλει με τις πολιτικές λιτότητας συντήρηση της ύφεσης; Σε καμία βιβλιογραφία στον κόσμο δεν υποστηρίζεται κάτι τέτοιο. Η Γερμανία, όμως, μετά τον πόλεμο ακολούθησε επεκτατική πολιτική.  Θέλουν την φτωχοποίηση του ελληνικού λαού. Το βιοτικό επίπεδο του λαού δεν πρόκειται να επανέρθει σε προγενέστερα επίπεδα.

Η ζημιά που έχει γίνει από τον ΣΥΡΙΖΑ  είναι ζημιά όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της ευρωπαϊκής αριστεράς.

Ο ελληνικός λαός πρέπει να αρχίσει να προβληματίζεται. Εκπομπές σαν το Take the money & run θέτουν έναν προβληματισμό. Πρέπει όμως να γίνει και δημόσια συζήτηση και πολιτική απεργία απελευθέρωσης από τον ζυγό της ΕΕ.

Την εκπομπή μπορείτε να παρακολουθήσετε στον παρακάτω σύνδεσμo: