π.Γ. Μεταλληνός «Κανείς δεν μπορεί να μου πει,παπά-Γιώργη μην νοιάζεσαι»

Στην εκπομπή Take the money and run προσκεκλημένος της Φωτεινής Μαστρογιάννη ήταν ο πατέρας Γεώργιος Μεταλληνός.

Ο π. Μεταλληνός μίλησε για την Παγκοσμιοποίηση η οποία είναι κατευθυνόμενη από τα πολιτικά συστήματα κυρίως από την κορυφή με στόχο την αναγκαστική συνένωση των λαών της γης. Οι λαοί θα έχουν πλέον ένα παγκόσμιο πλανητικό κράτος και θα διαμορφωθεί ένας παγκόσμιος άνθρωπος με τα ίδια γούστα ακόμα και με την ίδια μορφή.

Η παγκοσμιοποίηση έχει δύο σκέλη: την πολιτική παγκόσμια ενοποίηση των λαών της γης και τη θρησκευτική που εξυπηρετεί ο οικουμενισμός.

Θα υπάρχουν δύο πλανητάρχες, αυτοί που βρίσκονται πίσω από τον πρόεδρο Ομπάμα που εξουσιάζουν τον κόσμος και ο δεύτερος πλανητάρχης θα είναι ο Πάπας της Ρώμης.

Η παγκοσμιοποίηση ξεκίνησε ήδη από το 1992 όπου έχουμε και επίσημα την έναρξη της Νέας Τάξης Πραγμάτων.

Η Ορθοδοξία ότι και να γίνει εναντίον της δεν παθαίνει τίποτα. Ήδη υπάρχει συστηματική πολιτική εναντίον της από τη δεκαετία του 1990 με τη Νέα Τάξη Πραγμάτων που θέλει να επιβάλλει ένα νέο τρόπο ζωής που μηδενίζει τη μέχρι τώρα ιστορική μας εμπειρία.

Τον άνθρωπο όμως τον διαπλάθει και το Υπουργείο Παιδείας όπως οργανώθηκε από τον Α. Κοραή που ήταν φανατικός οπαδός του Βολταίρου και ο οποίος ήθελε να διαπλάσει την Ελλάδα στα μέτρα τα δικά τους και εκεί είναι που διέλυσε την Εκκλησία με τα Αυτοκέφαλα κλπ. Από εκείνη την εποχή η Ορθοδοξία βαδίζει σε ένα κατήφορο. Ευθύνεται όμως και ο ίδιος ο άνθρωπος που αντί να επιλέξει να ακολουθήσει τα άγια πρόσωπα που είναι συνεχιστές των Αγίων Πατέρων προτιμά να επικαλείται τις πτώσεις των κληρικών που κατακρημνίζουν την Ορθοδοξία. Αυτό σίγουρα κάτι σημαίνει για τον ίδιο τον άνθρωπο.

Η Ορθοδοξία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Ελληνικής εθνικής ταυτότητας όπως φαίνεται και από τις σφυγμομετρήσεις όπου ο λαός αναγνωρίζει δύο μεγέθη που είναι ο στρατός και η Εκκλησία. Αυτό σημαίνει ότι η Ορθοδοξία είναι ακόμα ψηλά, δεν εχάθη. Όπως είπε και ο Μακρυγιάννης: «Μπορεί να μας ρουφάτε εσείς οι Φράγκοι σαν τους γλάρους μένει όμως η μαγιά».

Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ο Σιωνισμός μισεί τους Ορθοδόξους.

Ο π. Μεταλληνός μίλησε και για τους Ελληνες πολιτικούς αναφέροντας ότι υπάρχει ένας πολιτικός νεοειδωλολάτρης που το παίζει ορθόδοξος. Στο σημείο αυτό επισήμανε ότι το κέντρο των νεοπαγανιστών βρίσκεται στη Σουηδία όπου έχει έδρα η «Διεθνής των Εθνικών Θρησκειών». Σε αντίθεση με τον Πούτιν που στο αεροδρόμιο έπεσε μπρούμυτα να υποδεχτεί το ένδυμα της Παναγίας, οι δικοί μας πολιτικοί είναι όργανα είτε του δυτικού μασονισμού είτε του δυτικού ευρωσοσιαλιστικού κομμουνισμού που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα αφού και  ο Λένιν το 1917 πήγε στη Ρωσία με το  τρένο του Κάιζερ που εξυπηρετούσε το τότε διεθνές τζετ σετ. Οι κυβερνώντες μας, είπε, είναι ξένοι στην Ελλάδα και όχι Έλληνες προς τα έξω.

Η Ελλάδα υπήρξε πάντα προτεκτοράτο όμως όπως είπε και ο ιστορικός Ράνσιμαν «ο ορθόδοξος παπάς δεν επρόδωσε ποτέ το λαό του». Η Ορθοδοξία έχει τέτοια πνευματικότητα που ο Κάρολος και η Καμίλα έγιναν από τον παπά Εφραίμ του Βατοπεδίου Ορθόδοξοι γι’αυτό και ο Γουίλλιαμ θα είναι ο διάδοχος γιατί πρέπει ο βασιλιάς της Αγγλίας να είναι προστάτης της μασονίας και της Αγγλικανικής εκκλησίας.

Η Ελληνική εκκλησία είχε πάντα διακριτούς ρόλους με την Πολιτεία αλλά και ξεχωριστό ρόλο επί Τουρκοκρατίας όπου 101 πατριάρχες και μητροπολίτες κρεμάστηκαν από τους Τούρκους.

Σε σχέση με την ένωση των Εκκλησιών, ο π. Μεταλληνός ανένεφε ότι ο παπισμός είναι σύστημα , ένα σύστημα της παγκόσμιας εξουσίας και της νόθευσης της πίστης. Η ένωση των εκκλησιών μπορεί να γίνει με βάση τον αληθινό Χριστό όπως ίσχυε στην Ευρώπη προ του 11^ου αι. Δυστυχώς ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος μας έφερε τον Πάπα για να προχωρήσει η υποταγή της Ορθοδοξίας στον Παπισμό.

Η εκκλησία σήμερα προσφέρει μεγάλο έργο αλλά σίγουρα πρέπει να κάνει περισσότερα και ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εάν και έχει καυτηριάσει την κατάσταση που βιώνει ο ελληνικός λαός ωστόσο κάπου υστερεί λόγω του περιβάλλοντός του.

Αναφορικά με το σύμφωνο συμβίωσης ο π. Μεταλληνός υποστήριξε ότι δεν είναι ο ρόλος των κληρικών να καταδικάζουν γιατί έτσι αυτοκαταργούνται.

Έκλεισε τη συνέντευξή του προτείνοντάς μας να «γιορτάζουμε υπερκοσμίως» και όχι  να γιορτάζουμε τον εαυτό μας.

Την εκπομπή με τον π. Μεταλληνό μπορείτε να παρακολουθήσετε στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://www.youtube.com/watch?v=BQLWVHpR72w

Οι χαμηλοί μισθοί ως παράγοντας προσέλκυσης επενδύσεων – Άλλος ένας μύθος

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οικονομολόγος – Καθηγήτρια ΜΒΑ

Πολλές φορές έχουμε ακούσει ως επιχείρημα ότι αποτρεπτικός παράγοντας για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα είναι το υψηλό εργατικό κόστος. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, αφήνεται να υπονοηθεί ότι είναι πιθανόν και το βασικό εμπόδιο για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, πιθανόν, μαζί με την υψηλή φορολογία. Η πραγματικότητα όμως διαψεύδει αυτό τον ισχυρισμό και τον καθιστά άλλο ένα από τα μυθεύματα νεοφιλελεύθερης κυρίως προέλευσης.

Οι παράγοντες προσέλκυσης ξένων επενδύσεων δεν είναι μόνο το εργατικό κόστος. Το μέγεθος της αγοράς, η εξωστρέφεια, η παραγωγικότητα, ο πολιτικός κίνδυνος, η ανάπτυξη και η φορολογία μαζί με το εργατικό κόστος  αποτελούν τους βασικούς παράγοντες προσέλκυσης ξένων επενδύσεων.

Ας δούμε όμως τι λένε αρκετοί ερευνητές για το θέμα του υψηλού εργατικού κόστους.  Γενικότερα, το κόστος εργασίας θεωρείται ως ένας από τους πιο αμφισβητούμενους παράγοντες για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Οι  μελέτες για την επίδραση των εργατικών μισθών στην προσέλκυση επενδύσεων είναι λίγες  και δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των ερευνητών. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι υψηλότεροι μισθοί αποθαρρύνουν τις ξένες επενδύσεις και κάποιοι άλλοι όχι. Ο Tsai (1994) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι υψηλοί μισθοί έδρασαν αποτρεπτικά την περίοδο 1983-1986 αλλά όχι την περίοδο 1975-1978. 

Το εργατικό κόστος μπορεί να είναι σημαντικός παράγοντας για κάποιους κλάδους εντάσεως εργασίας.  Στο σημείο αυτό θα πρέπει κάποιος να συνυπολογίσει τον ανταγωνισμό από τις αναπτυσσόμενες χώρες που προσφέρουν στους επενδυτές άφθονη εργατική δύναμη με χαμηλό κόστος αλλά εν τούτοις, οι επενδυτές δεν ενδιαφέρονται μόνο για το κόστος. Το κόστος εργασίας της Ελλάδας είναι το χαμηλότερο στην ΕΕ των 15 αλλά όπως είδαμε δεν συνετέλεσε στην αύξηση των ξένων επενδύσεων.  Ο λόγος είναι ότι οι επενδυτές ενδιαφέρονται περισσότερο για το εκπαιδευτικό επίπεδο, τις δεξιότητες και την παραγωγικότητα και όχι για το εργατικό κόστος (ΟΟΣΑ,1996). 

Σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε ο Hatem (1997) σε διευθυντές πολυεθνικών και ειδικούς στο διεθνές εμπόριο σχετικά με την ιεράρχηση δεκατριών κριτηρίων για ξένες επενδύσεις, το εργατικό κόστος κατέλαβε την 9η θέση  στους παράγοντες προσέλκυσης των ξένων επενδύσεων ενώ η «πολιτική και κοινωνική σταθερότητα» (κάτι που δεν υπάρχει σίγουρα στην Ελλάδα) και η «ποιότητα εργασίας» (που και αυτή αμφισβητείται για τη χώρα μας) κατέλαβαν την τέταρτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα. 

Τα εργασιακά πρότυπα μπορούν να βελτιώσουν τους δύο αυτούς παράγοντες μακροπρόθεσμα ακόμα και να απομακρύνουν τα αρνητικά αποτελέσματα του εργατικού κόστους στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Στα πρότυπα αυτά εντάσσεται η ισότιμη εκπαίδευση των κοριτσιών και των αγοριών γιατί η ισοτιμία στην εκπαίδευση βελτιώνει την ποιότητα στην εκπαίδευση των επόμενων γενεών. Η ισοτιμία επίσης στα εργασιακά δικαιώματα μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι εξίσου σημαντική για το ανθρώπινο κεφάλαιο που είναι στη διάθεση των ξένων επενδυτών. Η ισοτιμία στα δικαιώματα παρέχει την αίσθηση δικαίου στους εργαζόμενους και έτσι επιτυγχάνεται αύξηση της παραγωγικότητας και βελτίωση της ποιότητας εργασίας.

Το κόστος εργασίας πρέπει να ιδωθεί μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο ανάπτυξης μίας χώρας με βάση το στρατηγικό σχεδιασμό της ο οποίος πρέπει να αξιολογεί το ρόλο που το εργατικό κόστος θα έχει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων αλλά και γενικότερα το ρόλο που οι ξένες επενδύσεις θα διαδραματίσουν στη συνολική ανάπτυξη της οικονομίας. Υπάρχουν ωστόσο και άλλοι τρόποι για να είναι ανταγωνιστική μία οικονομία αντί της αποδυνάμωσης των εργατικών δικαιωμάτων, για παράδειγμα, μπορεί μία οικονομία να αυξήσει την παραγωγικότητά της μέσω της βελτίωσης της τεχνολογίας. Στο σημείο θα πρέπει να επισημανθεί ότι μιλάμε για αύξηση της παραγωγικότητας που είναι αμφίβολο εάν οι χαμηλοί μισθοί την επιτυγχάνουν, θα υποστηρίζαμε  το αντίθετο.

Συνεπώς, οι υψηλοί μισθοί δεν αποτελούν πρόβλημα στην ανταγωνιστικότητα μιας χώρας από τη στιγμή που η χώρα είναι σε θέση να παράγει υψηλή τεχνολογία αλλά και στο βαθμό που το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας μπορεί να «απορροφήσει» τις νέες τεχνολογίες.

Τα ερωτήματα λοιπόν παραμένουν.

• Ποια είναι η εθνική στρατηγική για την ανταγωνιστικότητα και την προσέλκυση επενδύσεων; 
• Γιατί τέτοια εμμονή στη μείωση του εργατικού κόστους όταν έχει αποδειχθεί ότι κατ’αυτό τον τρόπο όχι μόνο συρρικνώνεται η αγοραστική ζήτηση αλλά και δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα προσέλκυσης ξένων επενδύσεων; 
• Τι είδους επενδύσεις αποζητάμε, επενδύσεις μήπως που θέλουν φτηνά εργατικά χέρια ανταγωνιζόμενοι έτσι τις αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής και της Ασίας εξάγοντας υψηλά καταρτισμένους Έλληνες σε χώρες που παράγουν τεχνολογία; 
• Αυτή την Ελλάδα ονειρεύονται οι πολιτικοί μας ταγοί; 
• Αυτή την Ελλάδα θέλουμε;

Παραπομπές

Agiomirgianakis, G., Asteriou, D., & Papathoma, K. (2003), "The Determinants of Foreign Direct Investment: A Panel Data Study for the OECD Countries." http://www.city. ac.uk/economics/ dps/discussion_papers/0306.pdf.

Hatem, F. (1997), International Investment: Towards the Year 2001. United Nations, New York.

ODI (1997), "Foreign Direct Investment Flows to Low-Income Countries: A Review of the Evidence." http://www.odi.org.uk/publications/briefing/3_97.html.

OECD. (1996), Trade, Employment and Labour Standards: A Study of Core Workers’ Rights and International Trade. Paris: OECD.

Tsai, P. (1994), "Determinants of Foreign Direct Investment and its Impact on Economic Growth." Journal of Economic Development, 19(1), pp. 137-163.

Velde, D.W, and Morrissey (2004), “Foreign Direct Investment, Skills and Wage Inequality in East Asia” in Journal of the Asia Pacific Economy, Vol. 9, No. 3, pp. 348-369(22).

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!

Σε όλες τις φίλες και φίλους εύχομαι Καλά και Ευτυχισμένα Χριστούγεννα!

Η αυταπάτη του αμερικάνικου ονείρου

  

Η μόνιμη επωδός των ΜΜΕ στην Ελλάδα είναι η εξύμνηση του νεοφιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου όπου σύμφωνα με αυτό η συγκέντρωση πλούτου στα χέρια των κραταιών εχόντων θα διαχυθεί στις κατώτερες τάξεις και έτσι θα δημιουργηθεί πλούτος σε ολόκληρη την κοινωνία. Είναι όμως έτσι;

Η Αμερική είναι μία παγκόσμια υπερδύναμη και απετέλεσε το πρότυπο οικονομικό μοντέλο για πολλές χώρες. Αυτό όμως που πολλοί αγνοούν είναι η συνέπεια της οικονομικής δύναμης της Αμερικής για τον ίδιο τον πληθυσμό της και ειδικότερα για τη μεσαία και εργατική τάξη.

Στην Αμερική ο κερδισμένος είναι οι πολύ πλούσιοι ενώ οι υπόλοιπες τάξεις ανήκουν στους χαμένους. Πιο συγκεκριμένα, για την περίοδο 1979-2006 το εισόδημα της εργατικής τάξης αυξήθηκε μόνο 10% (σε 27 χρόνια) ενώ της μεσαίας τάξης αυξήθηκε κατά 21%. Το 21% δεν είναι τόσο καλό όσο μπορεί να φαίνεται γιατί πρέπει κάποιος να συνυπολογίσει το μικρότερο αριθμό μελών που αριθμεί πλέον η αμερικανική οικογένεια άρα το εισόδημα ανά άτομο παρουσιάζεται μεγαλύτερο ενώ δεν είναι. Στην πραγματικότητα, το εισόδημα της μεσαίας τάξης αυξήθηκε μόνο κατά 0,7% ετησίως.  Στο σημείο αυτό θα πρέπει να συνυπολογισθεί ότι  η μεσαία τάξη εργάζεται πολύ περισσότερες ώρες σήμερα από ότι στο τέλος της δεκαετίας του 1970. Χωρίς αυτές τις επιπλέον ώρες η αύξηση του εισοδήματος των αμερικανικών νοικοκυριών θα ήταν μηδαμινή. Αντίστοιχα, η αύξηση του εισοδήματος των πλουσίων για την ίδια περίοδο αυξήθηκε κατά 260%.

Η κατάσταση για τη μεσαία και την εργατική τάξη είναι ακόμα χειρότερη και με γνώμονα το συνταξιοδοτικό. Οι εργαζόμενοι επιβαρύνονται όλο και περισσότερο με το κόστος της συνταξιοδότησής τους και η εγγυώμενη από το κράτος σταθερή σύνταξη είναι για λίγους. Λόγω του συνταξιοδοτικού συστήματος, οι συντάξεις βασίζονται σε σχήματα συμμετοχής όπως είναι το 401(k) όπου οι Αμερικάνοι εναποθέτουν τις αποταμιεύσεις τους. Τα σχήματα αυτά επενδύουν σε  αμοιβαία κεφάλαια αλλά μπορεί να συμπεριλαμβάνουν επίσης μετοχές, ομόλογα κτλ.  Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν τι επίπτωση μπορεί να έχει στις συντάξεις τους μία πτώση στο χρηματιστήριο όπως αυτή που έγινε το 2007 και 2008 αλλά και αυτή που προοιωνίζεται για το 2016. Ως εκ τούτου, πολλοί Αμερικάνοι διατρέχουν τον κίνδυνο να μην έχουν σχεδόν καθόλου εισόδημα στα συντάξιμα χρόνια τους.

Επιπλέον, το ιατροφαρμακευτικό κόστος είναι άλλος ένας τρόπος που απομυζείται το εισόδημα της μεσαίας και της εργατικής τάξης γιατί επιβαρύνονται με το κόστος ασφάλισης. Το τραγικό στην υπόθεση είναι ότι ενώ οι εργαζόμενοι ξοδεύουν πάρα πολλά για ιατροφαρμακευτική κάλυψη ($7.290 ανά άτομο το 2007), το κράτος διαθέτει τους λιγότερους γιατρούς, νοσοκόμες και νοσοκομεία ανά άτομο σε σχέση με τις υπόλοιπες πλούσιες χώρες. Ως αποτέλεσμα, η θνησιμότητα λόγω έλλειψης έγκαιρης φροντίδας στις ΗΠΑ είναι πολύ υψηλή και οι άνω των εβδομήντα πέντε ετών κινδυνεύουν από θνησιμότητα τέτοιου τύπου.

Θα μπορούσε κάποιος να ισχυρισθεί ότι υπάρχει το αμερικανικό όνειρο και έτσι κάποιος μπορεί να γεννήθηκε φτωχός αλλά μπορεί να γίνει πλούσιος στην πορεία και έτσι να γλιτώσει από τα προαναφερθέντα προβλήματα. 

Τα στοιχεία όμως κι εδώ είναι απογοητευτικά. Τη δεκαετία του 1970 μόνο ένας στους επτά μπορούσε να ανέβει στην εισοδηματική κατηγορία των πλουσίων ενώ σήμερα είναι ένας στους δέκα. Αυτοί δε που ανήκαν στην υψηλά εισοδηματική κατηγορία που αντιστοιχεί στο 1% του αμερικανικού πληθυσμού ανήκαν στην ίδια κατηγορία και τη δεκαετία του 1970 γεγονός που αποδεικνύει την κληρονομικότητα του πλούτου. Λόγω της συσσώρευσης του πλούτου θα καταστεί ακόμα πιο δύσκολη η κοινωνική κινητικότητα από τις χαμηλές τάξεις στην κατηγορία των πλουσίων.

Η πλήρης αποτυχία του νεοφιλελεύθερου μοντέλου αποδεικνύεται και στην πρώτη χώρα πλήρους εφαρμογής του. Το μοντέλο αυτό πλήρους εξαθλίωσης της μεσαίας και εργατικής τάξης εφαρμόζεται σε όλη την Ευρώπη. Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν τι προδιαγράφεται και για τη χώρα μας.

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οικονομολόγος – καθηγήτρια ΜΒΑ

Παραπομπές

Bernstein, J. & Kronbluh, K. (2005) Running Faster to Stay in Place:The Growth of Family Work Hours and Incomes, New America Foundation Work and Family Program research paper (June 2005), 5.

Hacker, J.S., Pierson, P. (2010).Winner-Take-All  Politics. NY: Simon & Schuster Paperbacks.

Miles, G. (2009). Chasing the Same Dream, Climbing Different Ladders:Economic Mobility in the United States and Canada, Economic Mobility Initiative: An Initiative of the Pew Charitable Trusts (January, 2009).

Hacker, J.S. (2008). The New Push for American Health Security in Health at Risk: America’s Ailing Health System – and How to Heal It.NY:Columbia University Press.

Φωτεινή Μαστρογιάννη και Γεράσιμος Γερολυμάτος - Εθνομηδενισμός και Πολιτισμός Take the money and run 11 12 15

Οικονομική Ανάπτυξη – αλήθεια και ψέματα

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Οι ελληνικές κυβερνήσεις επικαλούνται συνεχώς την ανάπτυξη ως αποτέλεσμα της θυσίας (οικονομικής και όχι μόνο) που υφίσταται ο Ελληνικός λαός.

Δεν αποσαφηνίζουν όμως σε τι ακριβώς συνίσταται η ανάπτυξη την οποία επικαλούνται. Αναφέρονται σε προσέλκυση ξένων επενδύσεων υπονοώντας τις επενδύσεις στην πραγματική οικονομία και όχι στην χρηματιστηριακή. Φυσικά δεν γίνεται καμία αναφορά στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων από Ελληνες επιχειρηματίες.

Ως εκ τούτου, η επίκληση στην ανάπτυξη μπορεί να θεωρηθεί ότι άπτεται περισσότερο της επικοινωνίας και όχι της οικονομίας κι αυτό γιατί δεν βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση δημιουργεί προβλήματα στην επιχειρηματικότητα σε παγκόσμια κλίμακα γιατί οι επιχειρήσεις δεν βρίσκουν εύκολα χρηματοδότηση τόσο για έρευνα και ανάπτυξη όσο και για απόκτηση κεφαλαίων κίνησης, οι πελάτες καθυστερούν την αποπληρωμή των οφειλών τους και γενικότερα υπάρχει αύξηση τόσο των χρεοκοπιών όσο και της αφερεγγυότητας. Στο Βέλγιο, σε σχετικές έρευνες, το 43% των επιχειρήσεων δήλωσαν ότι δυσκολεύονται να εισπράξουν τις απαιτήσεις τους ενώ στην Ολλανδία το 50% των επιχειρήσεων δήλωσαν ότι οι πελάτες τους ζητούσαν μεγαλύτερες περιόδους αποπληρωμής. 

Η οικονομική ανάπτυξη σε μία χώρα δεν πραγματοποιείται αυθόρμητα, όπως υπονοείται από τις Ελληνικές κυβερνήσεις αλλά βασίζεται στους ανθρώπινους πόρους που διαθέτει μία χώρα και ειδικά στην επιχειρηματικότητα. Ο τύπος, ωστόσο, της επιχειρηματικής δραστηριότητας επηρεάζεται από τις περιστάσεις που επικρατούν σε μία οικονομία οι οποίες είναι αυτές που επηρεάζουν τόσο τις επιχειρηματικές ευκαιρίες αλλά και τον τύπο της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι περιστάσεις αυτές είναι το επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης, οι μακροοικονομικές συνθήκες και η σταθερότητα αυτών, το διαθέσιμο εισόδημα αλλά και το επίπεδο ανεργίας. Σε περιβάλλον κρίσης, παρατηρείται χαμηλός βαθμός καινοτομίας και επιχειρηματικότητας χαμηλής αξίας   – γι’αυτό και τα άπειρα καφέ  που βλέπουμε στη χώρα μας.  Είναι γεγονός ότι στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες παρατηρούμε αύξηση των νέων επιχειρήσεων, με τα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν, αλλά η αύξηση αυτή ακολουθείται από πολλές χρεοκοπίες και περαιτέρω πτώση της χρηματοδότησης (εάν υφίσταται) που με τη σειρά τους προκαλούν μείωση της έναρξης νέων επιχειρήσεων. 

Για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων το επίπεδο εισοδήματος είναι καθοριστικός παράγοντας γιατί όταν είναι υψηλό συνεπάγεται διαθεσιμότητα πόρων που με τη σειρά τους διευκολύνουν τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων κάτι που έχει υποστηριχθεί από διάφορες μελέτες όπως είναι αυτή των Tan, Begley & Schock (2005).  Όσο πιο υψηλό είναι το διαχρονικό επίπεδο εισοδήματος τόσο υψηλότερος είναι ο βαθμός δημιουργίας νέων επιχειρήσεων. Τα μνημονιακά όμως μέτρα που εφαρμόζονται έχουν μειώσει και μειώνουν δραστικά το επίπεδο εισοδήματος και προβλέπεται να το μειώσουν ακόμα περισσότερο.

Πέραν αυτού η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος οδηγεί σε μείωση της αγοραστικής ζήτησης που με τη σειρά της προκαλεί μείωση των πωλήσεων και κατ’επέκταση σε χρεοκοπία και όχι σε ανάπτυξη των επιχειρήσεων. 

Πώς όμως ευελπιστούμε ότι θα  δημιουργηθεί ανάπτυξη όταν δεν ευνοείται η αύξηση του εισοδήματος; Η μήπως προσδοκούμε στη δημιουργία ρευστότητας που δεν είναι εφικτή; Το σοκ ρευστότητας που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της κρίσης αποθαρρύνει τις επιχειρήσεις να επενδύσουν ειδικότερα μακροπρόθεσμα. Αυτό όσον αφορά τους Ελληνες επιχειρηματίες γιατί οι εκτός συνόρων δεν έχουν προβλήματα ρευστότητας, άρα η επιχειρηματικότητα διαρκώς θα αφελληνίζεται. Συνεπώς, η οικονομική κρίση εμποδίζει την οικονομική ανάπτυξη και επιβάλλει υψηλή μεταβλητότητα. 

Η κρίση επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις όχι μόνο στην εύρεση επενδυτικού κεφαλαίου αλλά και στην ίδια τη σύνθεση των επενδύσεων. Οι πιστωτικοί περιορισμοί που τίθενται δημιουργούν το «φαινόμενο κατανομής των περιουσιακών στοιχείων» όπου σύμφωνα με αυτό οι επιχειρήσεις που διαθέτουν κάποια εναπομείνασα ρευστότητα αντί να επενδύσουν σε άυλα περιουσιακά στοιχεία όπως είναι οι πατέντες κτλ. στρέφονται σε επενδύσεις από τις οποίες προσδοκούν υψηλές αποδόσεις. 

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Το ερώτημα παραμένει. Πώς θεωρούμε ότι μπορεί να γίνει ανάπτυξη μέσα σε αυτές τις δυσμενείς συνθήκες, ποια είναι τα σχέδιά για την ανάπτυξη του επιχειρείν ειδικά των Ελληνικών επιχειρήσεων και ποια είναι η εθνική στρατηγική για την επιχειρηματικότητα; Πολύ φοβάμαι ότι το ερώτημα αυτό θα μείνει αναπάντητο.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Aghion, P., Angeletos, G.-M., Banerjee, A., & Manova, K. (2010). Volatility and

growth: Credit constraints and the composition of investment. Journal of Monetary

Economics, 57(3), 246–265.

Fernández, A. I., González, F., & Suárez, N. (2013). The real effect of banking

crises: Finance or asset allocation effects? Some international evidence. Journal of

Banking & Finance, 37(7), 2419–2433.

Tan, W.L., Begley, T.M., & Schock, H. (2005). Politico-economic factors associated with interest in starting a business: a multi-country study. Entrepreneurship: Theory and Practice.

Ινφογνώμων Πολιτικά: Σάββας Καλεντερίδης: Το Ελληνικό έθνος δεν θα πεθά...

Ινφογνώμων Πολιτικά: Σάββας Καλεντερίδης: Το Ελληνικό έθνος δεν θα πεθά...:  Στην εκπομπή Take the money and run (4/12/2015) προσκεκλημένος της οικονομολόγου Φωτεινής Μαστρογιάννη ήταν ο Σάββας Καλεντερίδης . Ο...