Η Μεγάλη Επανεκκίνηση

 

Φωτεινή Μαστρογιάννη

 

Το βιβλίο «Κόβιντ 19 – Η Μεγάλη Επανεκκίνηση» συζητήθηκε αρκετά ως στοιχείο σε μία φωτογραφία του πρωθυπουργού εντούτοις λίγες είναι οι συζητήσεις γι’αυτό. Συγγραφείς του είναι οι Κλάους Σβάμπ και Τιέρυ Μάλλερετ. 

Ο Κλάους Σβάμπ (Klaus Schwab) είναι ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ και ο Τιέρυ Μάλλερετ είναι ο συνιδρυτής του Μηνιαίου Βαρομέτρου. Συνεπώς οι απόψεις τους έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ιδιαίτερα εάν σκεφθούμε ότι αρκετές από τις πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται φαίνονται να έχουν ως βάση το συγκεκριμένο βιβλίο.

Σταχυολόγησα κάποια στοιχεία που θεωρώ ότι είναι σημαντικά. Οι συγγραφείς ήδη από την εισαγωγή αναφέρονται σε στοιχεία  όπως είναι η έλλειψη δικαιοσύνης και συνεργασίας και η αποτυχία παγκόσμιας διακυβέρνησης.

Οι συγγραφείς θεωρούν ότι ποτέ δεν θα γυρίσουμε στην κανονικότητα λόγω των αλλαγών που προκάλεσε ο κορωνοϊός. Το εντυπωσιακό είναι ότι αρχικά αναφέρουν ότι οι καραντίνες ήταν η απομόνωση των ανθρώπων για σαράντα ημέρες για υγειονομικούς λόγους (δεν διευκρινίζουν όμως ότι οι καραντίνες ήταν για τους ασθενείς και όχι για τους υγιείς). Παραδέχονται ότι οι καραντίνες έδωσαν περαιτέρω ισχύ στο κράτος και ότι ο αριθμός σαράντα δεν είχε ιατρική βάση αλλά συμβολική και θρησκευτική (βλ. Σαρακοστή κτλ).

Παραδέχονται επίσης ότι η επιδημία του κορωνοϊού δεν είναι μία καινούρια υπαρξιακή απειλή αλλά ούτε θα καταλήξει σε απρόβλεπτους λιμούς (ωστόσο πολύ παρακάτω αναφέρουν ότι η πανδημία του κορωνοϊού μπορεί να προκαλέσει διατροφική καταστροφή με τον αριθμό των ανθρώπων που υποφέρουν από διατροφική ανασφάλεια να διπλασιάζεται το 2020 στα 265 εκατομμύρια), στρατιωτικές ήττες και αλλαγές πολιτευμάτων. 

Ωστόσο, ο περιορισμός της πανδημίας (σημαντικό ότι από επιδημία στη συνέχεια του έργου αναφέρονται σε πανδημία) υποστηρίζουν ότι θα επιταχύνει ένα παγκόσμιο σύστημα παρακολούθησης το οποίο θα χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη νέων επιδημιών (!). 

Αναφέρονται στον Τζιν Κι έναν από τους κορυφαίους Κινέζους επιστήμονες ο οποίος τον Απρίλιο του 2020 είπε ότι: «είναι πιθανό να γίνει μία επιδημία που θα συνυπάρχει με τον άνθρωπο για πολύ καιρό, θα είναι εποχιακή και θα διατηρείται στο ανθρώπινο σώμα» κάτι που θα ήταν αρκετά καθησυχαστικό για τον άνθρωπο γιατί ουσιαστικά είναι μία δήλωση που θεωρεί τον κορωνοϊό αφενός ως επιδημία και όχι ως πανδημία μίας εποχιακής ασθένειας που θα μπορούμε να ζήσουμε με αυτή όπως ζήσαμε με τόσες άλλες, ωστόσο οι συγγραφείς ερμηνεύουν τη συγκεκριμένη παρατήρηση ως στοιχείο φόβου και κοινωνικού άγχους.

Ενώ οι συγγραφείς είχαν αναφερθεί στην αναποτελεσματική μέθοδο της καραντίνας ωστόσο προφητικά είχαν προβλέψει την επανεφαρμογή της το τέταρτο τετράμηνο του 2020 (το βιβλίο γράφτηκε τον Ιούνιο 2020).

Παρά το γεγονός ότι η καραντίνα είναι αμφισβητείται ως αναποτελεσματική ιατρικά είναι και καταστροφική οικονομικά. Θεωρούν ότι θα αφήσει μόνιμες πληγές στην οικονομία – ανεργία, χρεωκοπίες. Κάθε μήνα που μεγάλα τμήματα της οικονομίας παραμένουν κλειστά, η ετήσια ανάπτυξη θα μειώνεται 2 εκατοστιαίες μονάδες. 

Αναφορικά με την οικονομία υποστηρίζουν ότι δύο κατηγορίες ανθρώπων θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα με την ανεργία: οι νέοι άνθρωποι που θα μπουν για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και οι εργαζόμενοι θα αντικατασταθούν από ρομπότ. Η πανδημία θα οδηγήσει σε αντικατάσταση της ανθρώπινης εργασίας από ρομπότ. Η αγορά εργασίας θα αποτελείται από υψηλά αμειβόμενους και σε αυτούς που θα είναι χαμηλόμισθους σε βαρετές εργασίες ή θα έχουν εξαφανισθεί οι θέσεις εργασίας τους. Η κατάσταση, επισημαίνουν, θα είναι χειρότερη για τις αναπτυσσόμενες και για τις μικρές υπερχρεωμένες χώρες.

Οι συγγραφείς προτρέπουν τις κυβερνήσεις να ενδιαφερθούν για την ευημερία των πολιτών τους χωρίς όμως να διευκρινίζουν πως αυτό μπορεί να γίνει δεδομένης της αντικατάστασης της εργασίας από τα ρομπότ. Μιλούν για την ανισότητα στον πλούτο  και της αναδιανομής του πλούτου από τους πλούσιους στους φτωχούς και πως αυτή θα πρέπει  να εντοπιστεί πιο συστηματικά χωρίς όμως να λένε αφενός ποιοι θεωρούνται πλούσιοι και σε σύγκριση με ποιους.

Γίνεται επίσης αναφορά στην έννοια της ανθεκτικότητας του συστήματος στις κρίσεις δίνοντας έμφαση στο κοινωνικό, οικονομικά και φυσικό κεφάλαιο χωρίς όμως να το αναλύσουν παρά μόνο λέγοντας ότι η μέτρηση της ανθεκτικότητας μπορεί να γίνει με την ένωση πηγών δεδομένων  του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα. Ο δημόσιος τομέας θα αποκτήσει μεγαλύτερη βαρύτητα και θα γίνει ιδιαίτερα παρεμβατικός χωρίς ωστόσο να αποκτά ουσιαστικές αρμοδιότητες γιατί πάλι δημόσιοι πόροι θα κατευθύνονται στις επιχειρήσεις απλά ο γνώμονας θα είναι το δημόσιο συμφέρουν και όχι το κέρδος (!).

Η έρευνα και ανάπτυξη για την υγεία και την κλιματική αλλαγή θα ενισχυθούν και θα αυξηθεί η φορολογία ειδικότερα για τους πιο προνομιούχους (δεν ορίζουν ποιοι είναι αυτοί) γιατί οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αυξήσουν την ικανότητα ανθεκτικότητας και θα πρέπει να επενδύσουν περισσότερο σε αυτή (!).

Η παγκοσμιοποίηση θα αντιστραφεί μέσω του περιορισμού των προμηθευτικών αλυσίδων και θα ενισχυθεί η περιφερειοποίηση βλ. ενίσχυση περιφερειών τύπου Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η παγκόσμια κυβέρνηση είναι το επιθυμητό με κίνδυνο να χάσει έδαφος λόγω του εθνικισμού και του απομονωτισμού. Η πανδημία, κατά τους συγγραφείς, ανέδειξε τον παγκόσμιο συντονισμό μέσω του ΠΟΥ. Για άλλη μία φορά, αναφέρονται στον Μπιλ Γκέητς και την ένθερμη υποστήριξή του στον ΠΟΥ (δεν αναφέρουν όμως τις χρηματικές επενδύσεις του Γκέητς στον ΠΟΥ).

Αναφέρονται επίσης στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος και πως η πανδημία βοήθησε να μειωθεί η μόλυνση μέσω της απαγόρευσης της κυκλοφορίας (δεν αναφέρονται όμως στα εργοστάσια που παρέμειναν ανοικτά) και ότι πλέον θα μετακινούμαστε με τα ΜΜΜ λιγότερο, θα εργαζόμαστε με τηλεργασία περισσότερο (καμία αναφορά στα δικαιώματα του εργαζόμενου, στη συνέχεια μόνο αναφέρουν ότι οι κυβερνήσεις θα πιέζουν τις επιχειρήσεις να προσφέρουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και κοινωνική κάλυψη στους εργαζόμενους με μπλοκάκι), θα κάνουμε περισσότερο ποδήλατο αλλά και θα περπατάμε περισσότερο (καμία αναφορά στο πως τα άτομα με αναπηρία και οι γηραιότεροι θα μπορούν να μετακινούνται) και θα κάνουμε διακοπές πιο κοντά στο σπίτι μας.

Ως αποτελεσματική αντιμετώπιση του κορωνοϊού, εάν και οι ίδιοι δεν είναι γιατροί, υποστηρίζουν τον εντοπισμό των επαφών μέσω GPS όπου θα εντοπίζεται τόσο το άτομο όσο και αυτοί με τους οποίους έρχεται σε επαφή, τα μαζικά τεστ, την απομόνωση των κρουσμάτων και την καραντίνα όσων ήρθαν σε επαφή με ένα μολυσμένο άτομο. Βλέπουμε λοιπόν ότι η καραντίνα, εάν και αναποτελεσματική στα πάντα σύμφωνα με τους ίδιους, επανέρχεται συνεχώς στον λόγο τους. Η επιτήρηση θα συνεχισθεί και στον χώρο εργασίας με καταγραφή μέσω κάμερας των εργαζομένων. Η θερμοκρασία των εργαζομένων θα μετράται από θερμικές κάμερες και μέσω εφαρμογής στο κινητό τους τηλέφωνο θα μετράται εάν κρατούν την κοινωνική απόσταση. Και μετά την πάροδο της πανδημίας η επιτήρηση θα συνεχισθεί γιατί οι εργοδότες θα θέλουν να παρακολουθούν την παραγωγικότητα.

Η παρακολούθηση θα ενταθεί και θα είναι αυτοί που κυβερνούν υπεύθυνοι εάν θα τη χρησιμοποιήσουν για το δημόσιο συμφέρον ή όχι (!).

Οι συγγραφείς αναφέρονται και στις συμπεριφοριστικές αλλαγές των ανθρώπων όπως το ότι δεν θα ακουμπάμε τα προϊόντα που θέλουμε να αγοράσουμε ούτε θα μυρίζουμε ένα λεμόνι ή θα ζουλάμε ένα φρούτο στο σούπερ μάρκετ. Επειδή θα έχουμε φοβηθεί από την πανδημία δεν θα θέλουμε να είμαστε σε ένα εστιατόριο περιβαλλόμενοι από ξένους αλλά θα προτιμάμε να μείνουμε σπίτι να δούμε μία ταινία και να παραγγέλνουμε από έξω. Η φοίτηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα είναι υβριδική δηλαδή ένας συνδυασμός ηλεκτρονικής και δια ζώσης μοντέλου.

Οι κυβερνήσεις θα ενθαρρύνουν την άθληση (δεν μας εξηγούν όμως γιατί οι κυβερνήσεις σταμάτησαν κάθε αθλητική δραστηριότητα ακόμα και για ομάδες όπως είναι οι καρδιοπαθείς, άτομα με ορθοπεδικά προβλήματα κτλ. κατά τη διάρκεια της καραντίνας/εγκλεισμού) γιατί η άθληση είναι το εργαλείο για μία πιο υγιή κοινωνία.

Το βιβλίο αποτελεί μία σαφέστατη προσπάθεια επιβολής μίας ατζέντας . Υπό το πρόσχημα της προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας αλλά και άλλων ιδεών που είναι ελκυστικές για τον περισσότερο κόσμο αλλά αρκετά ασαφών στην πράξη προωθείται ένα μοντέλο κοινωνίας στο οποίο οι λαοί ούτε έχουν ερωτηθεί για το εάν θέλουν να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους ούτε θα συμμετέχουν μέσω εκλογών, δημοψηφισμάτων κτλ. για το πως θα επιθυμούν να ζουν από εδώ και στο εξής. Αποτελεί ξεκάθαρα μία αλαζονική, πατερναλιστική, εφιαλτική και αυταρχική ατζέντα με στόχο την πλήρη επιτήρηση της κοινωνίας που θα απομείνει μετά από τη ριζική μεταβολή της εργασίας από τα ρομπότ.

Είναι ένα "όνειρο" κάποιων  δημιουργίας μίας κοινωνίας που θα περιορίζει το βασικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης που είναι η κοινωνικότητα οδηγώντας, επαναλαμβάνω αυτούς που θα απομείνουν, σε αποξένωση και πλήρη έλεγχο της προσωπικής τους ζωής. Απομένει στον άνθρωπο εάν θα επικροτήσει με τη στάση του το τέλος του.

Γιώργος Αχιλλιάς - Οι μηχανές αρχίζουν να έχουν τα δικά τους συναισθήματα

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Ο Γιώργος Αχιλλιάς είναι φυσικός, ψηφιακός ανθρωπολόγος αλλά διαθέτει επίσης μεγάλη εμπειρία στο μάρκετινγκ και την ανάπτυξη προϊόντων. Είναι διεθνώς καταξιωμένος και θεωρείται ότι διαμορφώνει τις τάσεις στον χώρο της διαφήμισης και των μέσων ενημέρωσης. Στην άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη που έδωσε στη Φωτεινή Μαστρογιάννη μίλησε για ένα κοντινό μέλλον όπου οι μηχανές θα έχουν συναισθήματα αλλά και θα μπορούν να κρίνουν τους ανθρώπους. Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με τον Γιώργο Αχιλλιά, θα βοηθήσει στο να μπορούμε να δημιουργούμε καλύτερα.

Φωτεινή Μαστρογιάννη: Γιώργο είσαι φυσικός και ψηφιακός ανθρωπολόγος. Τι είναι η ψηφιακή ανθρωπολογία;

Γιώργος Αχιλλιάς: Δεν νομίζω ότι μπορώ να διεκδικήσω τον τίτλο του ψηφιακού ανθρωπολόγου. Αλλά σίγουρα μπορώ να πω ότι με πάθος προσπαθώ να εφαρμόσω αρχές της ανθρωπολογίας στον ψηφιακό κόσμο. Κατά αναλογία με τον αναλογικό κόσμο, θα λέγαμε πως η ψηφιακή ανθρωπολογία είναι η μέθοδος που προσπαθεί να καταλάβει και να χαρτογραφήσει την σχέση που έχουμε σαν άνθρωποι με την τεχνολογία. Την χρήση που της κάνουμε, το πως η τεχνολογία επηρεάζει την εξέλιξή μας και φυσικά τις δομές και τους χώρους που ζούμε και έχουμε αλληλεπιδράσεις είτε με άλλους ανθρώπους είτε με υπηρεσίες που είναι φτιαγμένες για εμάς. 

Στις μέρες μας, το πιο ενδιαφέρον δεν είναι μόνο τι δημιουργούμε εμείς χρησιμοποιώντας την τεχνολογία, αλλά τι δημιουργείται για εμάς, εμμέσως από τεχνολογίες που μπορούν να καταλάβουν σε πραγματικό χρόνο την συμπεριφορά μας, τις προσδοκίες μας και φυσικά τα θέλω μας, τις προθέσεις μας. Πρόσφατα, έδωσα μια ομιλία για τον συναισθηματικό κόσμο των μηχανών. Και ήταν ακριβώς πάνω στο πώς οι μηχανές αρχίζουν να αντιλαμβάνονται όχι μόνο το τι κάνουμε και το τι θέλουμε, αλλά και τα συναισθήματά μας σε βάθος. Και το πιο ενδιαφέρον, ότι αρχίζουν να έχουν και αυτές τα δικά τους αντίστοιχα συναισθήματα.

ΦΜ: Σε παλαιότερες ομιλίες σου είχες αναφερθεί στην υπερσυνδεσιμότητα. Με άλλα λόγια οι πάντες και τα πάντα θα είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους. Δεν είναι λίγο τρομακτικό κάτι τέτοιο; Αυτό δεν θα είναι και το τέλος της ιδιωτικής ζωής του ανθρώπου;

Γιώργος Αχιλλιάς

ΓΑ: Θα έλεγα ότι η ιδιωτική ζωή του ανθρώπου όπως την ξέραμε την δεκαετία του 60 δεν υπάρχει πια. Πλέον από την στιγμή που γεννιόμαστε δεν είμαστε καταχωρημένοι σε ένα φάκελο, σε ένα σκονισμένο γραφείο σε κάποια υπηρεσία αλλά αποτελούμε ενεργό μέρος ενός δυναμικού συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών. Και αυτό προς όφελος όχι μόνο της καθημερινότητάς μας, αλλά και του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Το να είναι συνδεδεμένα τα πάντα μεταξύ τους, δεν είναι κάτι κακό. Αλλά όπως σε όλα τα πράγματα που εμπεριέχουν και τον άνθρωπο, χρειαζόμαστε δικλείδες ασφαλείας για την περίπτωση κακής χρήσης ή αστοχίας.

ΦΜ: Εξειδικεύεσαι στην δημιουργία ψηφιακών οικοσυστημάτων και αγορών. Μπορείς να μας το εξηγήσεις;

ΓΑ: Τα ψηφιακά οικοσυστήματα είναι η μετάβαση από έναν γραμμικό κόσμο, που στηριζόταν σε μια νευτώνεια λογική, της δράσης αντίδρασης σε ένα κόσμο που ορίζεται και περιγράφεται πιο πολύ από την αρχή της απροσδιοριστίας του Heisenberg. 

Η ταχύτητα εναλλαγής καταστάσεων, η δυναμικότητα της λήψης αποφάσεων, το πως το περιβάλλον επηρεάζει και βέβαια καθορίζει το πως αντιλαμβανόμαστε τον περιβάλλοντα κόσμο, είναι κάτι τόσο πρωτόγνωρο που μόνο ορίζοντας καινούργια πλαίσια και χρησιμοποιώντας την τεχνολογία με έναν καινούργιο μη γραμμικό τρόπο μπορούμε να αντιληφθούμε και χρησιμοποιήσουμε. 

Τα ψηφιακά οικοσυστήματα είναι αυτά λοιπόν που μπορούμε με τα οποία να απολαμβάνουμε υπηρεσίες από μη παραδοσιακούς παρόχους, π.χ. προϊόντα ασφαλειών από τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, τραπεζικές υπηρεσίες από μικρές εταιρίες, τραπεζικά προϊόντα από ασφαλιστικούς φορείς και εμπορικές συναλλαγές από παίκτες που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε μέχρι τώρα. αυτόχρονα, λόγω της μη γραμμικής προσέγγισης του όλου, μπορούμε πλέον να καταλαβαίνουμε τον χρόνο και τον τόπο του καθενός μας και να δημιουργούμε προϊόντα που είναι αποκλειστικά για τον καθένα μας.

ΦΜ: Η τεχνητή νοημοσύνη είναι κατάρα ή ευλογία;

ΓΑ: Στις μέρες μας λοιπόν, οι ερευνητές γράφουν τα μαθηματικά που θα επιτρέψουν στις μηχανές να καταλάβουν τις προθέσεις μας, τα θέλω μας, τις ενδόμυχες απόψεις μας, και φυσικά τους φόβους μας, τις ελπίδες μας, τα σενάρια που έχουμε στο μυαλό, τις αγωνίες μας, τις σκέψεις που μας οδηγούν να κάνουμε ή να μην κάνουμε πράγματα.

Μαζί αναπτύσσουμε με ταχείς ρυθμούς την τεχνολογία με τη βοήθεια της οποίας θα μπορούμε να κατεβάζουμε όλη την πληροφορία που υπάρχει στον εγκέφαλό μας, ενώ, στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, θα μπορούμε σε πραγματικό χρόνο να φορτώνουμε τον εγκέφαλό μας με γνώση που χρειαζόμαστε κατά περίπτωση. Μια συναισθηματικά έξυπνη μηχανή Τεχνητής Νοημοσύνης  έχει πολλά πιθανά οφέλη, είτε για να δώσει συντροφιά σε έναν συνάνθρωπό με άνοια, είτε για να μας βοηθήσει να εκτελέσουμε ορισμένα καθήκοντα – από την ανάκριση σε εγκληματική εξέταση μέχρι τη θεραπεία ομιλίας.

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν και ηθικά προβλήματα, όπως και κίνδυνοι. Είναι σωστό να αφήσουμε έναν ασθενή με άνοια να βασίζεται σε έναν σύντροφο τεχνητής νοημοσύνης και να πιστεύει ότι έχει συναισθηματική ζωή ενώ δεν έχει;

Και μπορείτε να καταδικάσετε ένα άτομο με βάση μία μηχανή που τον χαρακτηρίζει ως ένοχο; Σαφώς και όχι.

Αντίθετα, όταν ένα σύστημα όπως αυτό βελτιωθεί περαιτέρω και αξιολογηθεί πλήρως, μια λιγότερο επιβλαβής και δυνητικά χρήσιμη αξιοποίηση μπορεί να είναι η ενεργοποίηση περαιτέρω ελέγχων σε άτομα που θεωρούνται «ύποπτα» από τη μηχανή. Μια μηχανή που είναι ικανή να αντιλαμβάνεται όχι μόνο το τι νιώθουμε σαν άνθρωποι αλλά και τις προθέσεις μας.

Και αυτό είναι το πλέον μαγικό, υπέροχο, πολλά υποσχόμενο στάδιο στο οποίο θέλουμε να φτάσουμε στα επόμενα 5-10 χρόνια.

Να έχουμε μηχανές με τις οποίες θα μπορούμε να κάνουμε έναν διάλογο, σε ανθρώπινο πλαίσιο και σύστημα αναφοράς, ικανές όχι μόνο να μας καταλαβαίνουν, αλλά και να μας βοηθούν στο να δημιουργούμε καλύτερα και πιο ώριμα από ποτέ. Στον δε αντίλογο, ότι αυτό θα είναι κάτι επικίνδυνο, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι όλες οι μεγάλες αλλαγές στη ζωή μας είχαν κίνδυνο, φόβο και αγωνία για το άγνωστο. Κάθε τι καλό είχε και τις σκοτεινές πλευρές του. 

Ωστόσο, μένει πάντα σε εμάς να κάνουμε τα πάντα κατά τέτοιο τρόπο έτσι ώστε τα θετικά να είναι πολύ περισσότερα και πιο σημαντικά από τα αρνητικά.

ΦΜ: Πώς θα είναι, κατά τη γνώμη σου, ο εργαζόμενος του μέλλοντος;

ΓΑ: Δεν θα μπορούσα να πω από τώρα, γιατί δεν ξέρω πως θα είναι η εργασία του μέλλοντος. Αν έλεγες παλαιότερα σε κάποιον ότι θα υπήρχαν άνθρωποι που θα δούλευαν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τα γραφεία τους, θα σε πέρναγε  για τρελό. Στην Ελλάδα, μπορεί ακόμα να συμβαίνει αυτό. Για να καθορίσουμε τον εργαζόμενο του μέλλοντος πρέπει να καταλάβουμε τι θα εννοούμε στο μέλλον όταν θα μιλάμε για την δημιουργία πλούτου, υπηρεσιών, αγαθών και τι θα χρειάζεται γι’αυτό. Σίγουρα δεν θα έχει καμία σχέση με ότι βιώνουμε στις μέρες μας.

ΦΜ: Πώς μπορεί η Ελλάδα που είναι σε τόσο δυσχερή οικονομική θέση να εκμεταλλευτεί την τεχνολογία προς όφελος της; Γιατί δεν έχουμε δει ακόμα κάποιες σημαντικές προτάσεις οικονομικής ανάπτυξης με εστίαση στην τεχνολογία;

ΓΑ: Φυσικά και μπορεί αλλά για να γίνει αυτό χρειάζεται θέληση και φυσικά το σωστό πλαίσιο. Η θέληση νομίζω υπάρχει, το πλαίσιο όμως σε μια κρατικοδίαιτη  και γεμάτη αγκυλώσεις οικονομία λείπει.

ΦΜ: Μπορεί μία μικρή και παραδοσιακή επιχείρηση να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία για να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της ή το μέλλον ευνοεί μόνο τις νέες τεχνολογικά καινοτόμες επιχειρήσεις ;

ΓΑ: Φυσικά, και εκεί είναι που το έδαφος  είναι πιο πρόσφορο. Η αλλαγή είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή και ευπρόσδεκτη όταν έρχεται από μικρές παραδοσιακές επιχειρήσεις. Οι καινοτόμες εταιρίες κάνουν το αναμενόμενο. Αλλά το να χρησιμοποιεί μια μικρή εταιρία την τεχνολογία με τρόπο μοναδικό και προσαρμοσμένο στις ανάγκες της,  πίστεψε με μπορεί να κάνει τεράστια την διαφορά.

ΦΜ: Θα κλείσουμε με την κλασική μου ερώτηση. Ποιο είναι το μήνυμα που θα ήθελες να απευθύνεις στους Έλληνες αναγνώστες;

ΓΑ: Να διαβάζουν τουλάχιστον 1 βιβλίο την εβδομάδα. Αυτό…

Φωτεινή Μαστρογιάννη

ΦΜ: Σε ευχαριστώ πολύ!