Φωτεινή Μαστρογιάννη
Στα
περισσότερα γραφεία που βλέπουμε, εργαζόμαστε ή προσφέρονται προς πώληση - ενοικίαση είναι
αυτά των ανοικτών χώρων. Στα γραφεία ανοικτών χώρων, ειδικά στην Ελλάδα,
εργάζονται πολλοί εργαζόμενοι με τα γραφεία τους πολύ κοντά το ένα στο άλλο.
Αρχικά οι λόγοι για τους οποίους δημιουργήθηκαν αυτοί οι ανοικτοί χώροι ήταν η άνοδος της
παραγωγικότητας,η δημιουργία ομαδικού κλίματος συνεργασίας και η
δημιουργικότητα. Στην πραγματικότητα όμως ο λόγος ήταν άλλος και δεν ήταν παρά
αυτός της στενής παρακολούθησης του εργαζόμενου και της πλήρους κατάργησης της ιδιωτικότητάς του.
Δεν είναι τυχαίο, προς επίρρωση των παραπάνω, ότι σε πολλούς από αυτούς
τους ανοικτούς χώρους, στεγάζεται και ο προϊστάμενος, συνήθως τοποθετημένος σε
ένα κουβούκλιο με τζάμια στον οποίο διατηρεί κάποια ιδιωτικότητα, σε σχέση με
τους απλούς εργαζόμενους, και μπορεί ταυτόχρονα να επιτηρεί τους άλλους με διακριτό τον ρόλο εξουσίας του.
Πρόκειται λοιπόν για τη δημιουργία ενός σύγχρονου εργοστάσιου παραγωγής που
έχει μεταφερθεί στον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών. Οι χώροι όμως αυτοί δημιουργούν προβλήματα.
Ειδικά
για τους εργαζόμενους υψηλής απόδοσης οι οποίοι χρειάζονται ησυχία για να συγκεντρωθούν
στην εργασία τους, οι ανοικτοί χώροι με τη φασαρία που δημιουργείται από
τους άλλους εργαζόμενους αποτελούν γι'αυτούς ένα ακατάλληλο περιβάλλον. Τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα για τους εσωστρεφείς (το 50,7% του πληθυσμού) που χρειάζονται τον δικό τους χώρο,
η συνεχής παρουσία των άλλων «πάνω από το κεφάλι τους» μπορεί να είναι μαρτύριο. Εάν δε κάποιος συνάδερφος
του αρέσει να ακούει μουσική τότε το μαρτύριο μπορεί να είναι και χειρότερο.
Πέραν
όμως της ηχητικής μόλυνσης υπάρχει και η οπτική μόλυνση δηλαδή οι συνεχείς
κινήσεις των άλλων διασπούν την προσοχή, φυσικά για παραγωγικότητα ούτε λόγος. Οι
άνθρωποι δεν θέλουν να βρίσκονται σε διαρκή και στενή επαφή με άλλους στον χώρο
εργασίας και έχει παρατηρηθεί ότι οι
καλοί εργαζόμενοι που εργάζονται σε τέτοιους χώρους αποφεύγουν να πηγαίνουν στη δουλειά τους και έτσι η παραγωγικότητα μειώνεται ακόμα
περισσότερο.
Τα στοιχεία αυτά έχουν
επιβεβαιωθεί από πλήθος ερευνών. Πιο συγκεκριμένα, καθημερινά χάνονται 86’ εργασίας λόγω των διαφόρων
ενοχλήσεων που συμβαίνουν στους ανοικτούς χώρους εργασίας και χρειάζονται 23’ ανά εργαζόμενο για να συνέρθει
από τις ενοχλήσεις αυτές. Η παραγωγικότητα μειώνεται κατά 15% και η ευημερία
των εργαζόμενων μειώνεται κατά 32%. Να μην συζητήσουμε βέβαια για την εύκολη
μετάδοση των ασθενειών που πραγματοποιείται από τον ένα εργαζόμενο στον άλλο. Σύμφωνα με μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2011 στη Δανία η
πιθανότητα να αρρωστήσει κάποιος εργαζόμενος στους χώρους αυτούς αυξάνει κατά
62%.
Οι
ανοικτοί χώροι εργασίας μπορεί να ενδείκνυνται για τα τμήματα πωλήσεων αλλά όχι
για τις άλλες θέσεις εργασίας. Η λύση που προτείνεται διεθνώς είναι να μπορεί ο
εργαζόμενος να εργάζεται από το σπίτι του κάτι που με τη σημερινή εξέλιξη της τεχνολογίας
είναι απολύτως εφικτό.
Κατ’αυτό τον τρόπο και η επιχείρηση εξοικονομεί χρήματα από
την ενοικίαση κτιρίων και ο εργαζόμενος είναι πιο παραγωγικός.
Εναλλακτικά μπορούν να δημιουργηθούν χώροι γραφείων με γυάλινα
διαχωριστικά στην περίπτωση που δεν είναι εφικτό να υπάρχουν ξεχωριστά γραφεία.
Μπορεί επίσης ο εργαζόμενος να εργάζεται από το σπίτι και μία ημέρα την εβδομάδα
να βρίσκεται στα γραφεία της επιχείρησης έτσι ώστε να μην απομονώνεται από τους
συναδέρφους του. Όλες αυτές είναι διαφορετικές προτάσεις που συζητούνται κατά
καιρούς και κάποιες επιχειρήσεις τις έχουν πραγματοποιήσει, ειδικότερα την
εργασία από το σπίτι.
Φωτεινή Μαστρογιάννη |
Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση πρέπει να επανεξετασθεί η
ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής γιατί έχει παρατηρηθεί ότι
το σπίτι μετατρέπεται πλέον σε γραφείο με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που
μπορεί να έχει για την οικογενειακή ζωή του εργαζόμενου.